چکیده لامعی گرگانی از شعرای دربار سلجوقی در قرن پنجم هجری است که در شعرش غالب اختصاصات سبک خراسانی قابل مشاهده است. در مقاله حاضر به بخش عمده ای از این خصیصه ها در بُعد صورت و محتوا اشاره شده است سوال اصلی این پژوهش این است که مهمترین ویژگی های صوری و محتوائی شعر لامعی کدامند و برجسته ترین تفاوت ها و تشابه های شعر این شاعر در مقایسه با شعر اقران خود کدام است.برای پاسخ به این پرسش در بخش مربوط ...

ادبیات فارسی به عنوان یک ادبیات پویا در طول دوران ها دچار دگرگونی ها، نقاط عطف و پذیرش گونه ها و سبک های گوناگون بوده است. شعر فارسی از دوران رودکی سبک های گوناگونی چون خراسانی، عراقی، هندی و... را تجربه کرده است. با انقلاب مشروطه و باز شدن دروازه های غرب به روی شاعران و نویسندگان و برگردان آثار غربی، این دگرگونی ها و پذیرش ها سرعت و حجم بیش تری یافتند. بسیاری از المان های موجود در سبک شناسی غر...

شیخ محمد اهلی شیرازی از شاعران معروف قرن نهم است که بیشترین فنون ادبی، بیانی و متنوع در عروض و قافیه را به کار بسته است. او در سرودن انواع شعر ماهر بود و در دیوان او انواع شعر از جمله: ترکیب، ترجیع و مقطعات و رباعیات و مخمس و مستزاد دیده میشود. به طور کلی شاعران عصر تیموری از جهاتی با شاعران دوره های بعد از خود متفاوت هستند. گویندگان این دوره هنوز از بیان قدما استفاده میکنند و زبان آنها، زبان ر...

درخت به‌ویژه سرو در اساطیر ایران و بسیاری از تمدن‌های کهن مورد توجه بوده است. در اساطیر ایرانی سرو اهمیت بسیار دارد. آن را درختی ایرانی دانسته‌اند و نماد آیین زرتشت و گاه نماد اهورامزداست. با توجه به این زمینه اسطوره‌ای، در ادبیات و شعر نیز کاربرد فراوانی یافته و مضامین ادبی بسیاری از آن ساخته شده است. در این مقاله سعی شد بازتاب این درخت خوش‌اندام در ادبیات به‌ویژه شعرپارسی بررسی شود. هرچند مطا...

سرودن شعر به گویش های محلی در شعر کلاسیک فارسی گستردگی چندانی نداشته و شاعران همواره اشعار خود را به زبان فارسی دری که زبان معیار شعر فارسی به شمار می آمده، می سروده اند...

رودکی سمرقندی از سرآمدان قلمرو شعر پارسی در سده سوم و چهارم هجری است که از انبوه اشعار او تنها حدود هزار بیت، آن هم به گونه پراکنده و برگرفته از میان آثار دیگر به دست ما رسیده است. فقدان نسخه کهن و اصیل، فاصله زمانی، دگرگونی های زبان فارسی، ضبط های مختلف منابع ثانوی و ... سبب شده است تا قرائت و مفهوم برخی از همین بیت های اندک این شاعر دشوار و دیریاب گردد. در این جستار قرائت های گوناگون و معانی ...

شهر اصفهان در ادوار گوناگون، بویژه در چند مقطع تاریخی که به عنوان پایتخت حکومتهای مختلف قرار گرفته، منشأ تأثیرها و تحولات عمیقی در عرصه های علم، فرهنگ، هنر، معماری و ادب ایرانی بوده است که اوج آن را در عصر صفوی می بینیم . در این مقاله از منظر سبک شناسی به بررسی نقش اصفهان در پیدایش و تکوین سبکهای شعری پرداخته و نشان داده ایم که نقش محوری و کلیدی این شهر و پیشاهنگان آن در قلمرو شعر و ادبیات در ت...

سخن انسان بیانگر ارزش فکری و اندیشه والای اوست، تنها راهی که بتوان به خوبی شخصیت واقعی شخص را دریافت سخن و شیوه بیان اوست . از ویژگی¬های شاخص ادبیات ایرانی، این است که غنی از مضامین و مفاهیم مذهبی و عرفانی است. این مضامین، جزء جدایی¬ناپذیر ادبیات منظوم و منثور ماست و پیوندی گسترده با شعر فارسی دارد. طالب آملی (طالبا) از شاعران مشهور ایران در قرن یازدهم هجری است که در سرزمین هند شهرت بسیاری به د...

آثار ادبی ایران آیینه اندیشه ها، باورها، هنرمندی ها و عظمت روحی و معنوی ملّتی است که از دیرباز تا کنون بالنده و شکوفا، از گذرگاه حادثه ها و خطرها گذشته و به امروز رسیده است. پیگیری و شناخت سازه های هویّت ملّی، ضروری است. یکی از عناصر هویت ساز، ادبیّات است که در فرهنگ ایران زمین، سابقه درخشانی دارد. ادبیّات فارسی آینه تمام نمای فرهنگ و آداب و رسوم این سرزمین است. یکی از موضوعات مورد توجّه شاعران ادوار...