در طب دوران تمدن اسلامی درمان با جراحی (العمل بالید یا دستکاری) یکی از دو راه معمولِ درمان بیماری ها و این نحوه ی درمان برای پزشک، مستلزم آشنایی او با دانش تشریح بوده است؛ اما تشریح در آن روزگار معنایی فراتر از شکافتن جسد انسان داشته است و علاوه بر کالبدشکافی (شکافتن کالبد)، کالبدشناسی (شناخت ساختار یا هیئت کالبد) و وظایف الأعضاء (شناخت عملکرد اعضاء) یا به تعبیری خویشکاری شناسی اندام ها را نیز ش...

سرده salvia متعلق به تیره نعناعیان lamiaceae شامل بیش از 900 گونه در جهان که به لحاظ ریخت شناسی پیچیده و تغییر پذیر است. این تاکسون جهان شمول و مراکز تنوع آن در مدیترانه و آسیاست. بر اساس فلورا ایرانیکا این سرده دارای 70 گونه است که از این تعداد 56 گونه مربوط به ایران و 14 گونه اندمیک ایران می باشد. به منظور برطرف کردن مشکلات تاکسونومیکی این گونه، مطالعات ریخت شناسی، تاکسونومی عددی، تشریحی و گر...

ابو حاتم مظفر اسفزاری (سد? 5 و 6ق) منجم، ریاضی دان و طبیعی دان بزرگ ایرانی، معاصر و همکار عمر خیام بود. از زندگانیش اطلاع چندانی در دست نیست؛ فقط بعضی مورخان و دانشمندان در آثار خود از وی یاد کرده اند. از مهم ترین کارهای علمی او شرکت در رصد اعتدال بهاری به منظور اصلاح گاهشماری و تدوین تقویم جلالی است. از او چندین اثر در زمینه های ریاضیات، مکانیک، اندازه گیری اوزان، کائنات جو و گیاه شناسی بر جای...

با توجه به رشد روز افزون جمعیت جهان و افزایش مصرف پروتئین ارزان قیمت، نگاهی عمیق بر صنعت مرغداری ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد. برای کنترل شرایط محیطی (دما و رطوبت) داخل سالن پرورش، استفاده از سامانه کنترلی که بتواند بیشترین دقت را داشته باشد اهمیت ویژه-ای دارد. در همین راستا سامانه کنترل الکترونیکی طراحی و ساخته شد، و در شرایط واقعی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق بهترین مکان قرار گیری حسگ...

هدف از این تحقیق مقایسۀ تأثیر شش هفته تمرینات اختصاصی والیبال روی سطح ماسه و سالن بر سطوح استراحتی و پاسخ لاکتات، کراتین کیناز (ck) و لاکتات دهیدروژناز (ldh) به فعالیت حاد در بازیکنان والیبال بود. به این منظور هجده والیبالیست مرد (میانگین±انحراف معیار، سن3/7±7/23 سال و وزن 7/1±3/75 کیلوگرم) در دو گروه یک پروتکل شش هفته­ای تمرین را روی دو سطح ماسه و سالن، به صورت تمرینات اختصاصی والیبال با شدت ب...

دین ایدئولوژیک در فضا و شرایط قبل از انقلاب، در بین روشنفکران دینی جامعه ایران مطرح شد. علی شریعتی به عنوان مؤثرترین روشنفکر دینی زمان خویش، ایده اسلام به مثابه ایدئولوژی را به شکل مؤثر ارائه کرد. نگرش ایدئولوژیک به دین و ضرورت آن اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار جمهوری اسلامی در ایران، مخصوصاً از دهه 60 شمسی به بعد، دستخوش تردید و تنازلاتی جدی گردید و خود به محملی بدل شد برای نقد قدرت ح...

tripleurospermum transcaucasicum (manden.) pobed.  (تیره کاسنیان و طایفه anthemideae) به عنوان گزارش جدیدی از استان آذربایجان شرقی در شمال غربی ایران گزارش می­گردد. از نظر ریخت شناسی مشابه گونه­های t. caucasicum (willd.) hayek و t. monticolum (boiss. & a.huet) bornm است. ویژگی­های متمابز کننده و تشریحی گونه گزارش شده با گونه­های نزدیکش مقایسه شده است.  پراکنش جغرافیایی گونه ی مذکور و گونه­های ن...

سعدی در آثارش برای پرورش معانی تربیتی و اخلاقی خود، از آموزه های علوم دیگر، از جمله دانش طب و علم تشریح که مقدّمه طب است، بهره برده است. در حوزه علم تشریح سخنان سعدی، غالباً، با مطالب بخش تشریح کتب طبی قدما مطابقت دارد، مثلاً وی اصل و مایه منی و شیر را خون می داند که در کتب تشریحی نیز عیناً همین معنی آمده است. در آثار سعدی نام بیماری های متعددی آمده است که مهم ترین آنها بیماری رشته، تب، مالیخولیا و...

پزشکان و دانشمندان ایرانی نقش برجسته‏ای در پیشرفت علم پزشکی داشته اند. شهر جندی شاپور از دیرباز، یکی از شهرهای مهم در عالم پزشکی شناخته می شد. تا قرن سوم هجری جندی شاپور یکی از مهم ترین مدارس پزشکی دنیا بود. از این به بعد، کم‏کم بغداد جای جندی شاپور را به مثابه مهم ترین مرکز پزشکی دنیا گرفت. در این انتقال، پزشکان ایرانی مانند یوحنابن ماسویه خوزی نقش بسیار برجسته ای داشته اند. متأسفانه باوجود نق...