یکی از شناخته شده ترین ظروف تاریخ سفال ایران، ظروف قرون سوم و چهارم هجری قمری نیشابور است. دلیل معروفیت این ظروف، تنها ،روش به‏کار رفته برای ساخت آنها نیست، بلکه نقوش و خطوط تزیینی این ظروف است که جلوه ای منحصربه‏فرد از لحاظ طراحی و فرم در شکل سفال ایجاد نموده است و ضمن هماهنگی با شکل (ریخت) سفال، پیام هایی به مخاطب (مصرف کننده) منتقل می کند که ارتباط مستقیمی با دنیای معنوی و ذهن خیال‏انگیز شرق...

سفالگری، یکی از دیرینه ترین هنرهایی است که از زمان های گذشته تجلی گاه باورها، اساطیر و تفکرات اقوام مختلف بوده است. هنرمند سفالگر در ادوار گوناگون با بهره مندی از آیین های مذهبی، ادبیات و اسطوره ها، آن ها را بر سفال ها نقش می زند که بسیار زیبا و با ارزش بوده و از جهات بسیاری قابل بررسی و مطالعه اند. در این میان سفالینه های دوره سلجوقی از جایگاه ویژه ای برخوردارند؛ این سفال ها به لحاظ نقش و موضو...

سفالینه ها اساساً اولین محل ابراز یا بیان اندیشه های آدمی بوده است، چنانکه سفالینه های سلجوقی بیانگر مفاهیمی چون اعتقادات، باورها، آداب و رسوم، خواستها و آرزوهای انسان در طول این دوران و نشاندهنده تحولات هنری، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی این دوره می باشد. در این میان بخشی از نقوش این دسته از آثار را نقش زن به خود اختصاص می دهد که پژوهش حاضر به مطالعه و بررسی این نقوش پرداخته است. تأکید اص...

نقوش پرمایه ی سفال قاجار علاوه بر آن که زینت بخش اثار هنری است اطلاعات مفیدی را نیز در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. میزان کاربرد هردسته از نقوش در آثار سفالین خود نشانگر گرایشات سفالگران قاجاری است. در این پژوهش با دسته بندی نقوش بکار رفته بر آثار سفالین این دوره و آمارگیری از میزان کاربرد آن ها به بررسی میزان تاثیر پذیری سفالگر از واردات نقوش غربی و میزان دلبستگی او به نقوش سنتی پرداخته شده است.

در نخستین صده های هزاره ششم قبل از میلاد آبادانی جلگه های خوزستان آغاز گردید که خاک آن هم برای کشاورزی بارور و هم برای ساختن سفال مرغوبیت داشت که سرزمین شوش نیز در این نقطه واقع شده است . شهرستان شوش زمانی پایتخت ایلامبان بوده و تاریخی بس طولانی دارد . گرایش به زیبایی و زیبا پسندی از جمله خصوصیاتی است که خالق بزرگ در روح اشرف مخلوقات دمیده است و همراه الهام بخش روح زیبا ی آدمی بوده و تا جائیکه...

در طول دوره اسلامی سفال و سفالگری وارد مرحله جدیدی شده و سفالگران در شیوه ساخت و تزیین سفال ها نو آوری های بسیاری داشته اند که از جهات مختلف قابل بررسی و تحقیق است. یکی از این نو آوری ها تزیین سفال ها به شیوه نقاشی زیر لعاب است. این شیوه از اوایل اسلام به ویژه در قرون سوم و چهارم در مراکز سفالسازی شمال و شمال شرق ایران مرسوم بوده است. در دوره سلجوقی و خوارزمشاهی تحول تازه ای در تکنیک این نوع ظر...

وقفه ای که در گاهنگاری هزاره دوم در شمال ایران وجود دارد، همیشه یکی از بزرگترین پرسش های باستان شناسان است. بسیاری از مطالعات سعی و علاقه خود را معطوف به پیدا کردن گسترش یک گونه سفالی جدید (سفال خاکستری) در شمال غرب تحت غالب «فرهنگی یکپارچه» کرده اند. بنظر می رسد که یک پیوستگی نزدیگی بین مواد فرهنگی که از شمال شرق و فلات مرکزی بدست آمده، وجود دارد. نیاز به یک بازنگری مجدد در میان شواهد و مدارک ...

سفالینه های ایران ارتباط بسیار نزدیکی با زندگی مردم داشته و به دلیل تنوع شکل در تمام زمینه های مختلف کاربرد نامحدودی یافته اند و از لحاظ زیبایی شناختی نیز حائز اهمیت هستند و به عنوان سندی فراگیر از هنر دوره های مختلف ایران محسوب می شوند. به همین دلیل این پژوهش به مطالعه نقوش آثار سفالی که در دوره صفویه طراحی شده اند از منظر نگاره های مکتب تبریز و اصفهان پرداخته است. در این تحقیق، محصولات سفالین...

محوطه ی هخامنشی دهانه غلامان در 44 کیلومتری جنوب شرق زابل، از مهم ترین محوطه های شناخته شده ی این دوره است که در سال 1960 میلادی توسط امبرتو شراتو به طور تصادفی شناسایی شد. شواهد و مدارک باستان-شناختی به دست آمده از این محوطه بیانگر سیستم شهرسازیِ از پیش تعیین شده و منسجم در این مکان است که شامل بناهای متعددی با کاربری های مختلف از جمله مسکونی، عمومی- اداری، مذهبی، سلطنتی و... است و این امر نشان...

بلوچستان جنوبی با نام باستانی مکران، از لحاظ محیط طبیعی و جغرافیایی سرزمین بسیار متنوعی است. موقعیت ویژه ی جغرافیایی آن به عنوان دروازه و گذرگاه طبیعی شبه قاره هند از دیرباز نگاه ها را به سوی خود جلب کرده بود. این ناحیه در کتیبه های میخی داریوش هخامنشی (بیستون) به صورت مکا و بعد از آن به صورت مکران آمده است. منطقه مکران به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می شود. دو شهرستان نیکشهر و چابهار در بخش جنو...