محمّد خانِ حاجی خانِ جمال خانِ دشتی از شاعران برجسته ی دوره ی بازگشت ادبی و از خوانین خیّر و خوش نام منطقه ی دشتی بوده است. او، درگذر از زندگی سیاسی و نشست و برخاست با بزرگان دوره ی قاجار، شاعری حرفه ای نیز بوده است. این را می توان از تغییرات مداومی که در شعرهایش می داده متوجّه شد. شعر او در زمانه ای که در آن می زیسته، مورد توجّه بزرگان حکومتی و شاعران معروف و تذکره نویسان بوده امّا با گذشت زمان رو به ...

خانواده یک نهاد اجتماعی است که بر اثر سیر تکاملی انسان به وجود آمده و دستخوش تحولات گوناگونی شده است. خانواده در آغاز جنبه ی مادرسالاری داشته و بر قدرت و نفوذ زنان متکی بوده، ولی به تدریج با ورود قبایل به مرحله ی کشاورزی و اسکان یافتگی، زن قدرت فرماندهی خود را از دست داد و مردسالار و فرمانروا شده است. در جامعه ی ایران عصر قاجار، در خانواده نظام پدرسالاری حاکم بود. پدر را رئیس خانواده می دانست...

اگر نیک بنگریم، شاهد آنیم که امروزه دوسوگرایی و بعضا چندگانگی، ارکان مختلف زندگی ما انسانها را در بر گرفته است و باعث ایجاد مسائل اجتماعی قابل پژوهش شده است.در ریشه یابی ای که در خصوص بسیاری از مسائل کنونی، به عمل می آوریم، بررسی گذشته تاریخی را ارزنده ترین راهگشا می یابیم ،به این ترتیب، پژوهش فوق در راستای کشف خاستگاه مسئله دوسوگرایی دوران کنونی، بررسی دوسوگرایی( دوگانگی) در دوران قاجار را موث...

در این پژوهش به بررسی موقوفات دو شهر شوشتر و دزفول در دوره ی قاجاریه پرداخته شده است. در اینجا با بررسی وقف نامه ها و اسناد مرتبط با وقف دو شهر شوشتر و دزفول در دوره ی قاجاریه به لحاظ کمی و کیفی تلاش شده است تا تأثیرات اجتماعی و فرهنگی موقوفات بر دو شهر شوشتر و دزفول و نیز تأثیراتی که موقوفات از شرایط سیاسی، اجتماعی دو شهر مذکور در دوره قاجاریه پذیرفته اند، مورد بررسی قرار گیرد. روش پژوهش حا...

این پایان نامه به بررسی مطالبات اجتماعی زنان در مطبوعات دوره مشروطه پرداخته است. پرداختن به دوره مشروطه از این جهت حایز اهمیت است که این دوره به عنوان یکی از دوره های تجدد گرایی در تاریخ ایران باید مورد بازنگری قرار گیرد. مطبوعات نیز به دلیل مهم ترین منبع اطلاع رسانی وقت بودن نیز نیاز به بررسی دارد. در این پژوهش به مطالبات اجتماعی زنان به عنوان نیمی از افراد حاضر در جامعه پرداخته شده است.

بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی سراوان در دوره قاجار و پهلوی یکی از مسائل مهم تاریخ معاصر ایران است که کمتر بدان پرداخته شده است. سراوان یکی از شهرهای جنوب شرقی ایران بود که در جریان رقابت کشورهای اروپایی بر سر کنترل و تسلط بر هندوستان، مورد توجه آنها قرار گرفت. اهمیت سراوان در دوره ی معاصر بیش از همه به هنگام تعیین مرزهای بلوچستان نمایان شد؛ زیرا اختلاف بر سر مالکیت نواحی کوهک و اسپندک از موضوعاتی...

هنر ایرانی در زمان قاجار به واسطه ی ارتباط این دوره با غرب پیشرفت چشم گیری داشته و هنرمندان زیادی در این دوران به اروپا و کشورهای غربی سفر کردند، تاریخ قاجاریه و از جمله سفرنامه های ایرانیان به فرنگ به عنوان منبع مهم متنی در هنرِ معماری قاجار مطرح می باشد. در این زمینه، تزئین مهم ترین عنصری است که تاکنون در هنرهای مختلف ایرانی نقش پررنگ داشته است. تزئینات معماری که به شکل های مختلف، خود را در نم...

یکی از موضوعات مورد توجه سفرنامه‌نویسان دوره سلطنت ناصرالدین‌شاه، وضعیت و جایگاه اجتماعی زنان در آن دوره بوده است. در این دوره، رفت و آمد بین ایران و اروپا افزایش یافت و دو تن از اروپائیانی که در دوره ناصری به ایران آمدند، مری شیل (همسر وزیر مختار انگلیس) و ادوارد یاکوب پولاک (پزشک اتریشی) بوده‌اند. آنها مجموعه مشاهدات خود را در مورد آداب و رسوم و اوضاع سیاسی اجتماعی زنان ایرانی به رشته تحریر د...

 تقویم های دوره ی اسلامی نمونه های خطی بی نظیری هستند که با توجه به  و یژگی های  صوری و  محتوایی از مجموعه های ارزشمند و قابل توجه  در هنر اسلامی است. این تحقیق در پی پاسخ  به این سوال است که سیر تحول و تغییر صوری و محتوایی تقویم ها ی دوره ی اسلامی چگونه است و چه رابطه ای میان تقویم های عصر حاضر و نمونه ها ی کهن آن در دوره ی  اسلامی وجود دارد. به همین جهت نمونه های تقویمی را از میان اسناد خطی د...