کتاب نوادرالحکایات و غرایب الروایات (بحرالنوادر) اثر منتشرنشد? عبدالنبی فخرالزمانی قزوینی از آثار قرن یازدهم هجری، یکی از نمونه های قصّه نویسی در شبه قاره هند است. بررسی و تحلیل 129 حکایت از کتاب، بر اساس نسخه مجلس شورای اسلامی به شماره 3171 موضوع این پایان نامه است. در این پژوهش پس از بیان قصّه پردازی در عصر صفویه، به بررسی و تحلیل ساختاری و محتوایی کتاب نوادرالحکایات از جنبه های گوناگون می پرد...

در ذهنیت ایرانی، باغ تصویری فراگیر دارد؛ به صورتی که آرمان باغ تقریبا در همه ی هنر ها نفوذ کرده است و به عنوان بخشی از هویت فرهنگی ایران زمین مطرح شده است. باغ در ذهن ایرانی به عنوان تمثیلی از بهشت، باغ بهشت مطرح است و این عامل حضور پردیس ها را در آثار هنری پر رنگ کرده است. همان گونه که در متن کتاب مقدس در سفر آفرینش به باغ عدن اشاره می شود، فردوسی نیز در آغازین ابیات شاهنامه، سرآغاز حضور بشر ب...

آثار عرفانی و صوفیانه زبان و ادب پارسی، با زبانی شفاف و گویا، راه زندگی را بر همگان نمایان می سازند. شیخ¬جام (ژنده پیل) به عنوان صوفی و عارف وارسته و سنی مذهب عصرسلجوقی، آثار عرفانی خود را که بیشتر نثر سازمانی بر آن ها غالب است از دل و بی غل و غش و بی حسد و بی تعصب به کاغذ آورده است. او با زبانی فصیح، مقاصد و اقوال خویش را با گفتمانِ غالب دینی و با کمک جُستن از نثر خطابی، به مخاطبان عام و خاص خوی...

قصاید مصنوع که بیشتر در آنها قواعد عروض و قافیه و صنایع شعری طرح می شود، یکی از شیوه های ارائه ادب تعلیمی است که سرایندگان آنها در سایه عرض هنر، به آموزش هنرهای ادبی نیز توجه کرده اند. در پژوهش های محقّقین تا کنون تعریفی دقیق از قصیده مصنوع و انواع آن داده نشده و اغلب، این نام را هم بر منظومه های وزنیّه، هم بر بدیعیّه ها و هم بر قصاید مُوَشَّح نهاده اند. در این مقاله ضمن تعریف قصیده مصنوع و تفکیک انوا...

آثار وبناهای به جا مانده از روزگاران کهن، یادبودهای نسل توانمندی است که به هنگام حک کردن نقشی بر سنگی و یا تراشیدن پیکره وعلم نمودن بنایی و یا ساختن وسیله ای موسیقایی و صدادار، رمز و رازی را بر ما آشکار می نماید.در اغلب جنگ های ایران ،کلیه منابع موسیقی اعم از خط و مفتاح آن که توسط اساتید فن در کتب مختلفه مکتوب شده بود به کلی سوخت و از میان رفت وجنبه علمی بودن خود را از دست داد، بخصوص که پیرایه ...

بدیهی است که اطلاعات منابع مکتوب با کاستی هایی همراه است و این آثار در سیر تاریخی خود از متون پیشین وام گرفته اند، چنانکه با مطالعه ی راحه الصدور راوندی یا زبده النصره بنداری اصفهانی و منابع دیگر، مطالب قابل توجهی در مورد تاریخ محلی ایران در عهد سلجوقیان به دست نمی آید و این مطالب در قرون بعدی در آثاری چون روضه الصفای ناصری تکرار و تلخیص شده اند؛ از این رو با مراجعه به منابع غیرمکتوب چون سنگ نب...

غیاث الدین بن همام الدین معروف به «خواندمیر»، مورّخ، منشی، شاعر، و نویسندۀ عصر تیموری، نوۀ دختری «میرخواند»، مؤلف کتاب روضه الصفا، است. نامه نامی ترسّل منشیانه ای است زیبا و خواندنی با نثری آمیخته به نظم، شامل دیباچه، نُه فصل، و هر فصل شامل چندین بخش که در نسخ موجود با نام سطر و لفظ تقسیم گردید. خواندمیر این نامه ها را در چهل و شش یا چهل و هفت  سالگی، یعنی 925 یا 927 قمری، زمانی که مقیم هرات بود، ...

 این پژوهش به روشی تحلیلی- توصیفی، با بررسی ساختار حکایت‌های تمثیلیِ روضه‌ی هشتم بهارستان جامی از منظر مینیمالیسم، به اهّمیّت کمینه‌گرایی در تعالیم اخلاقی و وجود نوعی قرابت و خویشاوندی بین حکایت‌های تمثیلی و داستانک‌ها می‌پردازد. بر اساس یافته‌های این‌ پژوهش، ساختار حکایات تمثیلی بهارستان با مهم‌ترین عناصر داستان‌های مینیمالیستی از جمله: طرح ساده، حجم اندک، شخصیت‌های معدود و ... قابل تطبیق است. دل...

در این رساله منظومه مخزن الاسرار و دیگر نظیره های تقلیدی (مطلع الانوار، تحفه الاحرار و روضه الانوار) از دیدگاه مضمونی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. برای انجام این کار بحث از معنای اصطلاح مضمون امری بود اجتناب ناپذیر لذا در فصل اول (تعاریف و کلیات) به این موضوع پرداخته شده است تا به تعریفی مشخص از این اصطلاح برسیم و آن را مبنای دیگر مباحث قرار دهیم. در فصل اول دو تعریف از تعاریف گوناگون مض...