روایات روزه عاشورا با تنوع خود در اثبات روزه به عنوان واجب شرعی یا انکار آن در قالب امری حرام، با توجه به ملاحظات عقیدتی و سیاسی، حکمی متفاوت پیدا کردند. دامنه این اختلافات از محدثان متقدم شروع شد و با اوج­‌گیری در دوران اخباریان دوباره احیاء گردید و زمان حاضر نیز در قالب ارائه فتاوا و شرح‌نویسی ذیل منابع فقهی و جوامع روایی ادامه یافته است. تحلیل فقه­‌الحدیثی مجموعه روایات اثباتی در مقابل انکار...

آن چه در ذیل میآید متن سخنرانی دکتر علی محمد ولوی است که در جمع دانشجویان موسسه آموزش عالی باقرالعلوم(ع) ایراد فرموده اند. گفتنی است جلسه یاد شده, به دعوت انجمن علمی تاریخ (گروه خواهران), تشکیل شده است.

چکیده                                                                                                                                                                                   حادثه کربلا از وقایع مهم و به یادماندنی تاریخ اسلام است که مقاصد و مفاهیم والا و پرارزشی را در بردارد. با توجه به اهمیّت واقعه عاشورا ، اکثر مورخان اسلامی -که اهل ...

با نگاهی تاریخی - اجتماعی به جامعه ایران می‌توان به این باور رسید که مناسک عاشورا و سوگواری‏های محرّم جزء لاینفک فرهنگ این سرزمین محسوب می‌شود و می‌توان آن‏ها را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داد. با توجه به جایگاه محرم و عاشورا در تاریخِ اجتماعی و فرهنگ جامعه ایران، در نوشتار پژوهشی حاضر سعی بر این است که مناسک عاشورا با کمک یکی از ابزارهای تحلیلی برجسته در علوم اجتماعی یعنی مفهوم وبری «ایده‎آ...

واژه «علی‌اصغر» در منظر شیعیان و محبان اهل‌بیت:، نماد طفل شیرخوار امام حسین(ع) است که در روز عاشورا در اوج تشنگی، به تیر ستم سربازی از لشکر عمر سعد به شهادت رسید. ارباب مقاتل و منابع، جزئیات تبارشناسی و مقتل حضرت علی‌اصغر، را با اختلافاتی ذکر کرده‌اند. این مقاله به روش توصیفی _ تحلیلی و با مطالعات کتابخانه‌ای درصدد بازشناسی طفل شیرخوار شهید امام حسین(ع) در مقاتل و منابع متقدم شیعه و سنی است. بن...

از نظر فلسفی شناختن یا شناساندن هرحادثه متوقف برکسب اطلاعات و رساندن آن به مخاطب در ده مقوله جوهر، کم، کیف، اَین، متی، وضع، جده، اضافه، فعل و انفعال است. در این مقاله برآنیم تا با ارائه اصول و معیارهای عقلی و فلسفی، و تطبیق این مقولات برحادثه عاشورا و قیام اباعبدالله الحسینu ، شناختی نسبتاً جامع از آن حماسه بی نظیر به دست آوریم. در مقوله «جوهر» روشن می‎شود که ماهیت قیام حسین بن علیu تهاجم است ی...

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی بازتاب شخصیت حضرت زینب (س) - به عنوان پرچمدار نهضت کربلا- در شعر شاعران مسیحی معاصر است زیرا شخصیت والا و نقش تعیین‌کنندۀ ایشان در حوادث عاشورا و مابعد آن، از جمله خطبه­های افشاگرانه­ای که برای بیداری افکار عمومی، بیان مظلومیت اهل‌بیت (ع) و افشای هویت دشمنان آنان ایراد کردند، سبب شده است تا نویسندگان و شاعران زیادی از آیین و مذاهب مختلف به مدح و ستایش ایشان به عنوا...

چکیده بدون تردید واقعۀ عاشورا حماسه‌ای بزرگ و بی‌بدیل در تاریخ بشر است؛ و بدین سبب است که همواره شاعرانی از ملّت‌ها و اقوام‌ مختلف به تبیین جنبه‌های گوناگون آن پرداخته و احساسات درونی خود را بیان کرده‌اند؛ از زمرة این شاعران در ادبیات عربی می‌توان شریف رضی را نام برد؛ از بین شاعران فارسی‌زبان نیز می‌توان به ادیب الممالک فراهانی اشاره کرد که با ترجیع‌بند غرّای عاشورایی خود به هنرنمایی پرداخته‌است؛...

امام حسین(ع)، سبط نبی اکرم(ص)، سومین پیشوای شیعیان، خالق حماسه‌ای بی‌نظیر در تاریخ بشریت است. حماسه‌ای که خاستگاه مکتبی تربیتی است، مکتبی فراتاریخی و فراجغرافیایی. عزت و عزت‌مداری در این مکتب از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، به گونه‌ای که می‌توان آن را احیا‌کنندة عزت اسلامی و انسانی دانست. بر این اساس و با هدف تبیین جایگاه عزت و عزت‌مداری در نهضت تربیتی عاشورا، نویسندگان مقاله به شیوة تحلیلی به ...

در این مقاله سخن از ضرورت ها و بایدهاى مطالعاتى قیام امام حسین(ع) است; و این که بنا بر کدام بینش ها و روش هاى پژوهشى اى باید قیام امام(ع) را بررسى نمود؟ بر این اساس، نخست دو دیدگاه الهى (مابعدالطبیعى)، و انسانى ـ تاریخى از یکدیگر تفکیک و ملاحظات مربوط به هریک به اختصار بررسى شده است. در دیدگاه انسانى ـ تاریخى نیز هشت بینش و روش مطالعاتى به اهل تحقیق و نظر پیشنهاد شده است. در بررسى پیامدهاى قیام...