در این جستار، سعی شده عنصر تکرار در شعر نو با تکیه بر اشعار بدر شاکر سیّاب بررسی شود. شیوة پژوهش، توصیفی- تحلیلی و شیوة جمع آوری داده‌ها، کتابخانه­ای است. تکرار، محور اساسی موسیقی درونی شعر و یکی از عوامل مهم آشنایی زدایی در نظر صورتگرایان به شمار می­رود. قاعدة اساسی در تکرار آن است که در خدمت معنای شعر باشد و ارتباط محکم و دقیقی با دیگر اجزای شعر داشته باشد. یکی از بارزترین ویژگی­های شعر نو در ...

      سلامان و ابسال قصه­ای رمزی است که در قرن سوم هجری به دست حنین بن اسحاق از یونانی به عربی ترجمه شد. در روایت حنین بن اسحاق، سلامان، شاهزاده یونانی که گرفتار عشق دایه خود ابسال شده بود، به سبب ملامت شاه و اطرافیان به همراه ابسال به جزیره­ای دور دست گریخت و پس از آن که شاه سلامان را به ترک ابسال وادار کرد، سلامان دست در دست ابسال در دل دریا فرو رفت، اما به فرمان پادشاه سلامان زنده ماند و دری...

ادبیات عرفانی سرشار از واژگان و عباراتی است که مفاهیم و معانی والای عرفانی را به مخاطب القا می نماید. یکی از این واژگان « درد» است که علاوه بر معنای ظاهری و ملموس آن، می تواند دارای معانی دیگری نیز باشد و با توجه به قرار گرفتن در متون مختلف،معانی گوناگونی از آن حاصل گردد. هدف از این تحقیق، رمز گشایی و فهم بیشتر این واژه در گستر? ادبیات عرفانی است. در این پژوهش سعی شده است، این واژه از منابع مور...

سلامان و ابسال قصه­ای رمزی است که در قرن سوم هجری به دست حنین بن اسحاق از یونانی به عربی ترجمه شد. در روایت حنین بن اسحاق، سلامان، شاهزاده یونانی که گرفتار عشق دایه خود ابسال شده بود، به سبب ملامت شاه و اطرافیان به همراه ابسال به جزیره­ای دور دست گریخت و پس از آن که شاه سلامان را به ترک ابسال وادار کرد، سلامان دست در دست ابسال در دل دریا فرو رفت، اما به فرمان پادشاه سلامان زنده ماند و دریا ابسا...

تدویر یک پیوند وزنی است که مصداق آن در شعر نو با شعر سنتی متفاوت است. بدین صورت که در شعر قدیم کلمه ناتمام می ماند و بخشی از آن به مصراع بعدی منتقل می شد. اما در شعر نو، کلمات تمام و کمال می آیند و این تفعیله ها هستند که ناقص و ناتمام اند و بخشی در یک سطر شعری و بخش دیگر در سطر بعدی می آیند. این شگرد شاعری چه خودآگاه به کار رفته باشد چه ناخوداگاه بیانگر معنا و مفهومیست که می توان آن را در دو سط...

یکی از ویژگیهای شعر معاصر عربی به ویژه شعر مقاومت فلسطین حضور گسترده ی نماد در آن است که شاعران با به کارگیری آن، علاوه بر ژرفا بخشیدن به اثر ادبی به بیان نمادین اندیشه های خود می پردازند. عزالدین مناصره، شاعر معاصر فلسطینی از این ظرفیت هنری زبان به خوبی استفاده کرده و با به خدمت گرفتن نماد، اوضاع نابسامان فلسطین اشغالی و مقاومت مردم آن را در برابر تاخت و تاز اشغالگران به تصویر می¬کشد و به دفا...

در این جستار با دیدگاهی انتقادی به بررسی موسیقی بیرونی در شعر نیمایی پرداخته‌ایم و با آوردن چند نمونه‌ شعر و پیش کشیدن مباحثی چون شیوة‌ سطربندی و جای پایان یافتن لخت‌ها، کاربرد اختیارات عروضی و لغزش‌برانگیزی وزن در شعر نو، کاستی‌هایی را که در نوشتن قانون‌های عروض (به دست پژوهشگران) یا در اجرای آن قانون‌ها (به دست سخنوران) راه یافته آشکار ساخته‌ایم و کوشیده‌ایم با افزودن چند قید و اصلاحیه بر قان...

شعر عاشقانه از گونه‌هایش اشعار غنایی است که در آن، شاعر به بیان احوالات و عواطف شخصی خود می‌پردازد. اگر بخواهیم شعر عاشقانه را در عبارتی موجزتر تعریف کنیم، باید بگوییم که شعر عاشقانه بیانی هنری است که در آن شاعر / عاشق در مقام نهاد «سوبژه» به توصیف و ستایش معشوق خود در مقام موضوع «ابژه» مبادرت می‌ورزد. برای ترسیم این گونه بیان هنری، در تغزّلات پنج شاعر نوپرداز: «نیما، شاملو، فروغ، اخوان و سپهری»...

غزل نو با ویژگی­های خاص ظاهری و معنایی خود، تقریباً از اواخر دهه چهل و با غزلیات شاعرانی چون حسین منزوی و سیمین بهبهانی در ادبیات معاصر آغاز گردید. امروزه نیز در شاخه­های گوناگون و تازه‌ای با استقبال بسیار شاعران مواجه شده است. غزل نو حاصل برخورد شعر سنتی فارسی و شعر نیمایی است. اما پیش از آن، زمینه­های این برخورد در غزل­ نیمه­سنتی و غزل­واره فراهم شده بود. این مقاله کوششی است برای آشنایی با غزل...

در گستره ی چند هزار ساله ی ادب فارسی ، ادبیات معاصر نقطه ی عطفی است برای شکوفایی هرچه تمام تر شاعران؛ که ضمن پاس داشت پیشینه ی سترگ خود، همواره کوشیده است با استفاده از کلیّه ی علوم و فنون عصر جدید، روزنه ای باشد به دنیای ناشناخته ی صاحبان هنر. یکی از این روش ها، شناخت موسیقی شعر است و به دست دادن ملاکی برای جستجوی آن ، تا با قرار دادن آثار ادبی در این قالب، درکی روشن برای مخاطب فراهم سازد. اما ...