از موسیقی عصر سلجوقی اطلاعات اندکی در دست است، زیرا نوای موسیقی آن دوره، برخلاف برخیبناها، آثار فلزکاری و دیگر هنرهای دستی و همچنین دیوان اشعار شاعران، برای همیشه از دسترفته و از طرف دیگر به نظر می رسد در دوره سلجوقی (شاید به سبب نبردها و جابه جایی های بسیار)نگارش رسالات موسیقی چندان رونق نداشته است. با این همه گزارش ها و نشانه هایی در منابعمکتوب، از جمله دیوان شاعران آن عصر در دست است که نشان ...

مطالعه تاریخی در حوزه های گوناگون پزشکی همواره موردتوجه مورّخان پزشکی در سراسر جهان بوده است. این در حالی است که از مطالعه تاریخی فراگیر در تاریخچه اخلاق پزشکی غفلت شده است. نظر به انجام مطالعات فراوان در خصوص ابداعات، روش های درمانی و دستاوردهای عملی پزشکان بزرگی مانند حکیم رازی و شیخ الرئیس، ضروری است اخلاق پزشکی آنان نیز بررسی شود. محمدبن زکریای رازی (251-313 ه.ق) فیلسوف، پزشک، داروساز و دانش...

از آنجا ­که ارسطو، در هر دو زمینة اخلاق و هنر دارای رسالاتی مستقل است، لذا مطالعة آن دو و توجه به رویکرد اخلاقی در هنر از مباحثی است که غالب شارحان فلسفة ارسطو به نحوی از انحا به آن پرداخته­اند. اما نظریات ایشان دارای اختلافات و بعضاً تناقضات آشکار با یکدیگر، و گاه حتی در تقابل با آرای ارسطو است. این نکته را می­توان از یکسو ناشی از مفقود شدن بخشی از رسالة فن شعر و دیگر آثار ارسطو و از سوی دیگر، ...

رساله لوامع یکی از متون ادبی فارسی است که افزون بر مضامین بلند عرفانی، ارزش‏های ادبی‏هنری حایز اهمیتی را داراست. این دو ویژگی سبب شده است که از دیرباز مورد توجه عرفا و ادبا قرار گیرد. در گذشته برخی رسالات جامی از قبیل اشعّه‏اللمعات و فوائد‏الّضیائیه فی شرح الکافیه جزءِ منابع درسیِ حوزه‏های علمیه بوده است. وجود نسخه‏های خطی فراوان از رسائل و اشعار جامی نیز نشان‏دهندۀ توجه ...

در میان لوازم کتابت و خوش‌نویسی، مرکب نزد کاتبان و خوش‌نویسان ارزش بسیاری داشته تا جایی که یک‌چهارم حُسن خط را مربوط به مرکب خوب می‌دانستند. آنچه در رسالات و متون مختلف در این باره دیده می‌شود، این است که افزون‌بر مرکب دستور ساخت سیاهیِ دیگری باعنوان حِبر بیان شده است. ازاین رو سؤالی که در مقاله پیش‌رو مطرح شد این بود که چه تفاوتی میان مرکب و حبر وجود دارد. برای همین، با مراجعه به منابع تخصصی تلاش...

بی شک مقوله خدا مهمترین و سوال برانگیزترین مقوله ای است که در طول تاریخ، ذهن بشر را به خود مشغول داشته است. در این میان فلسفه نیز از این امر مستثنی نیست. در فلسفه الهی افلاطون که هدف از آن وصول به اصلی است الهی و غیرمحسوس که ذاتش حقیقی و مطلق است، مسئله خدا با تعابیری گوناگون در رسالات مختلف مطرح گردیده است. در این فلسفه خدا با عناوینی چون ایده خیر یا مثال نیک که موجودی در راس عالم مثل و علت تم...

هدف از تحقیق حاضر، مطالعه‌ی چگونگی همنوازی در تاریخ موسیقی ایرانِ دوره‌ی اسلامی است که تعداد و همچنین چگونگی همنشینی سازها را مورد بررسی قرار می‌دهد. فقدان مبحث همنوازی در رسالات موسیقی، در میان مباحث متنوع نظریه‌پردازانِ قدیم نکته‌‌ای قابل تأمل است که می‌توان به کم‌اهمیت بودن مقوله‌ی همنوازی و برتری تکنوازی در تاریخ موسیقی ایران پی برد. از معدود مواردی که به همنوازی پرداخته شده، کتاب موسیقی کبیر...

«دوره» در مطالعات تاریخی مفهومی نظام بخش است و مورّخان علوم و هنرها را در طبقه بندی اطّلاعات تاریخی یاری می کند. در اغلب کتب تاریخ ادبیات، «دوره بندی» اساسی ترین پایۀ بخش بندی و فصل بندی است. دوره بندی در علوم ادبی مانند بلاغت نیز روایی و کاربرد یافته است. ازجمله شوقی ضیف، تاریخ بلاغت عربی- اسلامی را به ادواری تقسیم کرده است. در این مقاله طرحی برای دوره بندی تاریخ بلاغت فارسی پیشنهاد شده است. نظا...

اهمیت چشمگیر رنگ ها در محیط زندگی انسان ها امروزه امری بدیهی است. این اهمیت تا جایی است که می توان ادعا کرد که رنگ فضاهای شهری نمودی از فرهنگ شهروندان محسوب شده و یکی از عوامل تأثیرگذار در طراحی فضاهای شهری که مقفول ماندن آن می تواند کیفیت های عرصه های عمومی را تحت تأثیر قرار دهد، می باشد. بدین ترتیب منظر رنگی شهر یکی از اصلی ترین عوامل جذابیت محیط و فضاهای شهری بوده و سمبلی برای شخصیت آن به حس...

مقدمه : گل راعی یکی از گیاهان مهم دارویی ایران است که عمدتاً در درمان افسردگی و همچنین میگرن استفاده می شود. هدف: به منظور بررسی تنوع ژنتیکی گل راعی، جمعیت های جمع آوری شده این گیاه از نقاط مختلف کشور در پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی کشت و از نظر تنوع ژنتیکی و همبستگی آن با پراکنش جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفتند. مورد EcoRI و Tru1I استخراج شد و با آنزیم های CTAB ژنومی از بافت بر گهای ج...