محمدلقا از شاعران تاجیک است که بیشتر حیات او در دوران پرنشیب‌وفراز، ناآرام و پر از حادثه‌های سیاسی و اجتماعی آسیای میانه در نیمۀ دوم عصر نوزدهم و نیمۀ اول عصر بیستم سپری شده است. این مقاله شرح مختصری از زندگانی و شخصیت این شاعر و نیز اشعار ارزندۀ اوست. وی در سال ۱۲۹۴ق در روستای یاکید کوهستان بدخشان به‌‌دنیا آمد. بعد از فراگیری خواندن و نوشتن به علوم شرعی و معارف الهی و جریان‌های تصوف توجه نشان ...

دانشمند برجستة ایرانی، فیض کاشانی که از نوابغ علمی عصر خویش به شمار می رفت، نه تنها در علوم عقلی و نقلی از تبحّر و تضلّعی خاص برخوردار بود، بلکه در حوزة ادب وعرفان دستی توانا داشت و به موازات آثار علمی گرانقدرش، دیوان شعری از خود به یادگار نهاد که مضامین بکر حکمی، عرفانی و توحیدیِ مبتنی بر دو اصل متین قرآن و حدیثبه وفور در آن یافت م یشود. هدف از نگارش و تدوین این مقاله، بررسی میزان تأثیر امثال قرآ...

نقد ترجمه از شاخه‌های اصلی‌ ترجمه­‌شناسی‌ کاربردی محسوب می­شود و ارزیابی ترجمه، زیرمجموعه‌ای از نقد ترجمه است. در ارزیابی، تمرکز منتقد بیشتر بر غلط­‌یابی است که به آن نقد کمّی می‌گوییم. اما در یک نقد جامع، به جنبه­‌های کیفی و فرامتنی هم باید پرداخت. ارائة اولین ترجمه از آثار مهمِ یک نویسندة تاثیرگذار، بسیار حساس و پراهمیت است. محمدتقی‌ غیاثی یکی‌ از مترجمان شناخته­ شده است که سه‌ اثر از مجموعۀ بی...

رودکی نخستین شاعر بزرگ و کثیرالشعر فارسی دری است. او را استاد شاعران و مقدّم شعرای عجم خوانده­اند. تنوع مضامین، تأثیر کلام، انسجام، لطافت و متانت سخنان رودکی باعث شد تا اشعار وی از همان آغاز مورد توجه بسیاری از شعرا و سرایندگان واقع شود و بسیاری از اشعار او را تضمین کرده، یا مضامین وی را در اشعار خویش بیاورند.قدیمترین جایی که از رودکی یاد شده است، دیوان اشعار فرخی سیستانی و امیر معزّی نیشابوری اس...

غرض از مقاله حاضر، بررسی درونمایه کلّی دیوان غربی- شرقی گوته است که به تصریح شخص شاعر، پیشبرد صلح جهانی و تفاهم میان ملّت ها را بر سرلوح خود دارد. این بررسی از حیث محتوا و تنها بر اساس شعرهای دفتر رنج نامه این دیوان انجام می گیرد که محور اشعار آن به طور ویژه، نقد اجتماعی است. زیرا این دفتر بیش از همه به سستی های اخلاق عامّه و نقش نهضت روشنگری در راه برقراری جامعه ای خالی از پیش داوری های ملّی - عقی...

به اعتقاد مصححان متون، بسیاری از مشکلات تصحیح به دلیل وجود تصحیفات است. در اشعار عربی خاقانی نیز تصحیفات فراوانی دیده می‌شود که عیناً از نسخه‌های خطی به چاپ‌های دیوان وی راه یافته‌است و گاهی نیز بدخوانی کلمات توسط مصححان بر دامنه این تصحیفات افزوده‌است. هدف این مقاله، بررسی تصحیفات در اشعار عربی خاقانی و نشان دادن ضرورت توجه به این موضوع در تصحیح این اشعار است. یافتن شکل صحیح واژه‌ها بر اساس توج...

محمدلقا از شاعران تاجیک است که بیشتر حیات او در دوران پرنشیب وفراز، ناآرام و پر از حادثه های سیاسی و اجتماعی آسیای میانه در نیمۀ دوم عصر نوزدهم و نیمۀ اول عصر بیستم سپری شده است. این مقاله شرح مختصری از زندگانی و شخصیت این شاعر و نیز اشعار ارزندۀ اوست. وی در سال ۱۲۹۴ق در روستای یاکید کوهستان بدخشان به دنیا آمد. بعد از فراگیری خواندن و نوشتن به علوم شرعی و معارف الهی و جریان های تصوف توجه نشان د...

در میان انبوه شاعران زبان فارسی، هستند شاعرانی که تأثیری شگرف بر پیکره ادبیات گذاشته اند. یکی از این شاعران، حکیم سنایی غزنوی است که برای نخستین بار مضامین عرفانی را وارد شعر فارسی کرد و نیز منظومه هایی با درون مایه های عرفانی سرود. او به مانند شاعران هم دوره خود، ابتدا سلاطین و بزرگان دربار غزنه را مدح گفت ولی پس از سفر به شهرهای خراسان و تحولی که در روح او بوجود آمد، به عرفان و تصوف گرایش پید...

اگر قرن هفتم و هشتم را دوران شکوه زبان پارسی قلمداد کنیم باید گفت که قرن نهم و دهم دوران رکود و فترت زبان فارسی است در این دوران شاعران مطرحی یا وجود ندارند یا اگر هم باشند انگشت شمارند. ظاهراً بدلیل اینکه محققان شاعران این دوره را شایسته تحقیق نمی دانسته اند کمتر به سراغ دیوان اشعار آنان رفته اند از این رو بسیاری از این دواوین به مرور زمان از بین رفته اند. تصحیح نسخ خطی که گنجینه ادبی کشور ما ...

نیما، شاملو و اخوان ثالث از تأثیرگذار ترین شاعران معاصر در عرصه¬ی زبان و ادبیات فارسی هستند که هر کدام به سهم خود به دگرگونی وغنای ادبیات کمک شایانی کرده اند. نیما یوشیج با ساختارشکنی در قالب های پیشین و با استفاده از واژگانی با گویش مازندرانی درشعرش پایه گذارتحولی نو شد. اخوان ثالث نیز با زبان و بیان حماسی و با الگو پذیری از سبک خراسانی به نحوی دیگر باعث تحول در زبان شعر شد؛ احمد شاملو نیز با ...