با توجّه به چالش های دین در دنیای مدرن و دفاع به ویژه جامعه شناسان و روان شناسان از کارکردها و آثار معنوی و تربیتی دین، دانش های جدیدی، نظیر جامعه شناسی و روان شناسی دین در حوزه ی پژوهش های دینی پدید آمد. پژوهشگران این حوزه کوشیدند تا طرح ها و راهکارهایی برای عملیاتی کردن دین ارائه نمایند و آثار تربیتی دینداری را به صورت عینی در مناسبات و رفتارهای اجتماعی نشان دهند. ازاین رو، برای دین ابعاد متعدّ...

چکیده: بنیاد تجربه دینی از دیدگاه رودلف اتو، نومینوس یا امر قدسی‌ست؛ امری که‌ ناگفتنی و نافهمیدنی، و درعین‌حال، پیشینی‌ است. او در بخشی از کتاب ایده‌ امر قدسی می‌گوید هرکسی که هیچ تجربه‌یی درونی و معنوی از دین نداشته است یا نمی‌تواند داشته باشد، بهتر است دست از خواندن این کتاب بکشد. و ازآنجاکه امر قدسی این‌گونه است، اتو تلاش می‌کند با توصیفات خویش درباره تجلیات امر قدسی در درون انسان‌ها، کاری ک...

فرضیّه ی پلورالیسم دینی جان هیک تلاشی است که وی از درون سنّت مسیحی برای تبیین رابطه ی مسیحیّت با دیگر ادیان جهان صورت داده است. ادّعای اصلی هیک آن است که همه ی ادیان از ارزش معرفتی یکسانی برخوردارند و هم ی آن ها در راهنمایی پیروانشان به سمت رستگاری نهایی موفّق عمل می کنند. هیک برای تبیین و توجیه ادّعای خود ابتدا باید در مقابل ناواقع گِرَوان از واقع گروی گزاره های دینی حمایت، و سپس در مقابل شمول گروان و...

این مقاله بر آن است تا رابطه تجربه دینی و پلورالیسم دینی را مورد بررسی قرار دهد. ابتدا سعی شده است تعریف روشنی از تجربه دینی و پلورالیسم دینی به دست داده شود. تجربه دینی به معنای مواجهه انسان با امور ماوراء الطبیعی یا مشاهده و مشارکت در آن ها یا دریافتی است که متعلق آن خدا یا امور مرتبط با خداست. پلورالیسم دینی راهی برای تبیین تنوع و کثرت ادیان و حیانی و غیر وحیانی است و بر آن است که تمامی اد...

پراگماتیسم پیش از هر چیز، روش است- روشی جهتِ روی آوردن به تجربه؛ چه به معنای فرایندی آن و چه به معنای فرآورده ای آن. از این منظر، مفهوم تجربه در اندیشه پراگماتیکی جیمز جایگاهی ویژه می یابد. به گونه ای که می توان کل اندیشه او را در هر زمینه به آن برگرداند و بر مبنای آن فهمید. این نکته در مورد نگاه او به "دین" نیز صادق است. جیمز در پی بررسی دین در حدود زندگی آدمی، کنشها و تجارب اوست و برای این منظ...

مقاله حاضر دیدگاه یکی از فیلسوفان دین، ویلیام آلستون، را در دفاع از منزلت معرفتی تجربه دینی بررسی می کند. توجیه و توجیه معرفتی در معرفت شناسی آلستون از جمله مباحث مقدمی در این مقاله است. نویسنده برای بررسی رویّه ای که به تکوین باورهای دینی منجر می گردد، رشته استدلال هایی را پی می گیرد که در آن آلستون به مقایسه رویه ادراک حسی و رویه ادراک دینی از منظر توجیه معرفتی می پردازد. وی پس از طرح دو تلقی ...

مقاله حاضر دیدگاه یکی از فیلسوفان دین، ویلیام آلستون، را در دفاع از منزلت معرفتی تجربه دینی بررسی می کند. توجیه و توجیه معرفتی در معرفت شناسی آلستون از جمله مباحث مقدمی در این مقاله است. نویسنده برای بررسی رویّه ای که به تکوین باورهای دینی منجر می گردد، رشته استدلال هایی را پی می گیرد که در آن آلستون به مقایسه رویه ادراک حسی و رویه ادراک دینی از منظر توجیه معرفتی می پردازد. وی پس از طرح دو تلقی ...

پژوهش حاضر، دیدگاه های عارفان معاصر در کشف و شهود عرفانی یا همان تجربه عرفانی و مولفه های آن را تجزیه و تحلیل کرده و شیوه های عقلانی و برهانی آنان در تبیین مفهوم مکاشفه عرفانی و شاخصه های آن را شرح می دهد. از نظر نویسنده عرفای متأخر براهمیت علمی و ارزش عملی مکاشفه با روش های خاص خود تأکید می کردند و در زنده نگاه داشتن و پویا ساختن مسایل عرفانی اهتمام می ورزیدند و با این که خود هر کدام به عنوان ...