معنی شناسی قالب بنیاد نخستین بار از سوی چارلز فیلمور و پس از طرح مفهوم «قالب» از سوی او (1977الف، 1977ب، 1985، 1987) به مثابۀ نگرشی در چهارچوب معنی شناسی شناختی مطرح شد. فیلمور در این رویکرد واژگانی، اصطلاح «قالب» را به مثابۀ شیوه ای برای تحلیل های معنایی زبان طبیعی به کار می برد. نگارندۀ نوشتۀ حاضر با استفاده از نمونه های متعددی از زبان فارسی معیار به ارزیابی میزان کارایی این نظریه در زبان فار...

واژه قرآنی علم در معنای دانستن یکی از معانی محوری در زبان قرآن کریم و محور حوزه معنایی ادراک و دانایی است و ازاین رو درک طرز ساخت تاریخی آن نه تنها به لحاظ واژه شناسی قرآن بلکه به لحاظ درک انسان شناختی از فضای نزول قرآن نیز اهمیت داشته و در تفسیر قرآن کارآمد است. این جستار با بهره گیری از روش تطبیقی- تحلیلی، معانی متعدد ماده علم را در زبان عربی و سایر هم خانواده های سامی آن نظیر سبئی، حبشی، عبر...

عبارات اصطلاحی، ساخت های زبان شناختی ای هستند که برخلاف جملات عادی زبان از جمع جبری معنای سازه های تشکیل دهنده شان نمی توان به معنای کل آن ها پی برد و از نظر نحوی نیز ساختاری انعطاف ناپذیر دارند؛ بدین صورت که برخلاف جملات عادی زبان نمی توان همة فرآیند های نحوی را دربارة آن ها اعمال کرد. در پژوهش حاضر کوشیده ایم تا ضمن معرفی مهم ترین مدل های روان شناختی زبان در رابطه با فرآیند درک اصطلاح، کارایی...

as polysemy is encountered frequently in english as foreign language. fl learners’ ability to disambiguate polysemous verbs becomes critical to their comprehension in the target language. this thesis, accordingly, investigated how iranian efl learners achieved comprehension of english polysemous verbs by using three different types of cues: (1) elaborated context, (2) semantic frames, and (...

لیبر (2004 & 2009) نظریه ای تجزیه مدار با هفت مؤلفۀ معنایی و یک اصل به نام اصل هم نمایگی ارائه کرده است. در این نظریه هر عنصر زبانی یک اسکلت معنایی و یک بدنۀ معنایی دارد. اسکلت از یک یا چند مؤلّفة معنایی و یک یا چند موضوع ساخته می شود. بدنۀ معنایی دو لایه دارد: 1. لایه ای که مانند اسکلت از یک گویشور به گویشوری دیگر نسبتاً ثبات دارد و می توان آن را نشان داد؛ 2. لایه ای که اطلاعاتِ کلی و دانش فر...

«چندمعنایی» یکی از شاخه‌های دانش معناشناسی است. این شاخه از دانش به واکاوی وجوه متعدد معنایی با توجه به روابط هم‌نشینی واژگان در سطح جمله و بستر کلام می‌پردازد. واژه «ید» از اندام واژه‌هایی است که در سخن خداوند متعال مورد توجه قرار گرفته است. همچنین پیشوای خطیبان و ادیبان امام علی(ع) از این واژه در خطبه‌های خود استفاده کرده است. ایشان با ظرافت خاص از این واژه برای مقاصد خود سود جسته‌ان...

جستجو و اولویت­بندی مکان­ها و خدمات از جمله نیازهای ضروری کاربران در محیط­های شهری است. در دو دهه اخیر، قابلیت­های برنامه­های کاربردی تحت وب بهبود یافته و بخش قابل توجهی از پرسش­­های کاربران در وب با جستجوهای ساده مکانی پاسخ داده می­شوند؛ اما در برخی موارد نیاز است که علاوه بر معیارهای مکانی ساده، روابط مکانی نیز در­نظر­گرفته شوند. علاوه­براین، وب فعلی به­سمت اضافه­کردن توانایی درک و فهم به ماش...

قرآن‌کریم به‌ عنوان تنها متن وحیانی بدون تغییر، حقیقت را در قالب واقعیت با هدف فهم، به ‌اجمال بیان داشته است و عقل انسان به ‌عنوان مهم‌ترین حجت فهم، درگیر کاوش در کشف لایه‌های معنایی آن شده است. واقعیت قرآن در قالب زبان بشری تحقق یافته است و خالق آن بر اساس حکمت مطلق خود، از تمام فضای زبانِ انتخاب شده بشری در جهت انتقال مفاهیم استفاده نموده است. لذا مهم‌ترین مبنای فهم دقیق، بررسی و درک دقیق لفظ ...

اگر روشی وجود داشت که می شد به کمک آن معنا و مفهوم داده ها را برای ماشین تبیین و تفسیر کرد، آن گاه طبیعتاً ماشین می توانست بر اساس نیاز کاربر نتایج به مراتب دقیق تری را در اختیار او قرار دهد. به طور کلی وب معنایی ساختارمند کردن داده ها، اضافه کردن معنای آنها و در نهایت بازنمایی دانش به کمک ماشین با استفاده از فناوریها و استانداردهایی است که به وسیله کنسرسیوم وب جهان گستر در حال تدوین و تکمیل هست...

اهمیت ویژۀ ترجمۀ قرآن کریم، این حوزه را همچنان نیازمند پژوهش‌های جدی نشان می‌دهد. در این پژوهش با درک یکی از عرصه‌های بسیار مهم ترجمۀ کلام الهی، برآنیم تا در مسیر ارتقای سطح روشمندی این حوزه، گامی کارساز برداریم. «ترجمۀ لغات مشترک فارسی و عربی» که ذیل مبحث «ساختار لغوی قرآن کریم» قرار دارد، همچون سایر مباحث ترجمه، علاوه بر توجه شایسته‌تر، نیازمند قاعده‌مندی است تا اهداف ترجمه را بیش از پیش، دست...