دانشی به نام نقد روان کاوی وجود دارد که گاهی به بررسی و تحلیل روحیه ی نویسندگان، شاعران و گاهی به تحلیل شخصیت-های داستانی می پردازد. غلامحسین ساعدی نویسنده ی برجسته و صاحب نام دهه ی 50 - 40 آثار شاخصی با زمینه های روان شناسی نگاشته است که نگارنده در طی این پژوهش تلاش کرده با این فرض که آثار وی متأثّر از جنبه های روان شناسی می-باشند، به نقد و بررسی آن ها بپردازد. از آن جهت که داستان ها و نمایش نا...

داستان کوتاه، همواره به عنوان یکی از ژانرهای اصلی بسیاری از روایات ادبی مطرح بوده و مطالعات فراوانی که در زمینه ویژگی ها و عناصر سازندة آن صورت گرفته، مؤید همین مهم است. در واقع همین ویژگی هایند که روایت را در داستان های کوتاه از سایر انواع ادبی متمایز می سازند. اما گاهی ادبیات معاصر فرانسه این مرزها را در هم آمیخته و تشخیص ژانرهای ادبی را بسیار دشوار می سازد. اغلب داستان های ژان ماری گوستاو لو...

نجیب محفوظ (1911 – 2006) یکی از بزرگ ترین نویسندگان جهان عرب، تنها مسلمان برندة نوبل ادبی (1988) است. رمان، داستان کوتاه، اتوبیوگرافی و سناریو از حوزه های نگارش محفوظ به شمار می آیند. داستان کوتاه «خمارة القط الأسود» از کارهای ارزشمند نجیب محفوظ است که می توان آن را برشی از برهه های تاریخی زادگاه نویسنده (مصر) دانست. خوانندة این داستان، حتی اگر با وضعیت آن زمان و سامان آشنا نباشد، باز هم از خوا...

مجموعه بناهای مذهبی حضرت معصومه همانند دیگربناهای مذهبی ایران ازشکوه وعظمت خاصی برخورداراست .حضرت معصومه (س) خواهرگرامی امام هشتم شیعیان امام رضا (ع) حدود سال 200هجری برای دیداربرادرگرامی که درخراسان اقامت داشتند عازم مشهدمی گردند.مسافرت حضرت معصومه درمکانی بین جاده قم-ساوه به علت کسالت نیمه تمام می ماندوسرانجام درشهرقم دعوت حق رالبیک می گویند. مقبره حضرت معصومه (س)درطی هزارسال به علت علاق...

در این پژوهش رمان«غریبه در شهر » بر پایه نظریه‌های داستان‌نویسی ادوارد مورگان فورستر[1]،مورد بررسی قرار می‌گیرد و هدف ارزیابی توان نویسنده است در کاربرد ساختار صحیح طرح  ؛بدین منظور درابتدا به بیان خلاصه داستان پرداخته شده که ضمن آن مبارزات مردم آزادی خواه تبریز با قزاق های اشغالگر روس به نمایش گذارده شده است، سپس طرح کلی داستان و بخش‌های مختلف: شروع ،گره‌افکنی، جدال، تعلیق ، بحران ، نقطه اوج ،...

مطالعه و بررسی در سیر مباحث بلاغت نشان می دهد در منابعی نظیر صناعتین و البیان و التبیین، توجه به موضوع اقتضای حال از نخستین تعاریف نقل شده برای بلاغت و از اساسی ترین معیارهای بلاغت کلام و متکلم به شمار رفته است. در دوره های بعد نیز در تألیفات مربوط به حوزه بلاغت چه در آثاری که بر مبنای نقد و تحلیل شعر شاعران گوناگون تألیف شده نظیر الموازنه و الوساطه و چه آثاری که در پی اثبات دلایل اعجاز قرآن بو...

دو واقعۀ تاریخی متعلّق به روزگار فرمانروایی داریوش اوّل هخامنشی در تاریخ هردوت بیان شده است که شباهت بسیاری با دو داستان در کلیله و دمنه و مرزبان نامه دارد؛ یکی ماجرای تسخیر بایل توسط داریوش که با حیله و تدبیر زوپیر یکی از مشاوران برجستۀ وی به پیروزی ایرانیان و فتح بابل منجر شد که چندین ماجرا در تاریخ شبیه این واقعه تکرار شده است؛ امّا شبیه ترین داستان ها به واقعۀ مزبور، داستان نمادین «بومان و زاغ...

نشانه‏ شناسى از مباحث قابل تأمل در عرصه نقد ادبى است. منتقد ادبى، نشانه را در متن، به مثابه عنصرى معنى‏دار در نظر مى‏گیرد که بر مبناى نظام‏هاى نشانه‏شناختى‏فرهنگى قابل تأویل است. به طور کلى هدف غایى نشانه‏شناسى کشف همین تأویل‏هاى متن است. در این رویکرد که مى‏توان متن را به عنوان نظامى از نشانه‏ها دید که بازشناسى آن‏ها به خصوص در عرصه داستان مدرن، به شناسایى بهتر روایت مى‏انجامد. از پرکاربردترین...

نگاه روایت­شناسانه، با تأکید بر ساختار روایت می­کوشد با عبور از رویه یا سطح و ساختار متن، به لایه­های درونی آن دست یابد. در حقیقت، نویسنده با ایجاد نوع خاص روایت و راوی در داستان خود، سلسله­ای زنجیروار از «نویسنده، پیام و گیرنده» را به کار می­گیرد. در این پژوهش، تلاش شده است تا به روش توصیفی - تحلیلی، از یک سو با استفاده از فرضیه مدل کنشی گریماس، ارتباط میان شخصیّت­های داستانی و از سوی دیگر به ی...