چکیده رضا امیرخانی از نویسندگان جوان و موفق معاصر است که آثار او از سبک ویژه ای نزدیک به پست مدرن مایه می گیرد. این آثار که بارها موفق به تجدید چاپ شده اند مملو از دستمایه های جنگ و جبهه اند و در اغلب موارد به رنج ها و تفکرات رزمندگان در دوران پس از جنگ و برخورد افراد جامعه با آنها می پردازند. در این پژوهش رمانهای ارمیا، من او، از به، بیوتن و مجموعه داستان های کوتاه ناصر ارمنی از دیدگاه عنصر ...

جوامع ایران و ترکیه در نیمۀ نخست سدۀ بیستم میلادی شاهد تغییرات ژرف و گسترده ای در راستای نوسازی بودند که جنبه های گوناگون حیات فردی و اجتماعی ایرانیان و ترکان را تحت تأثیر قرار داد. مقاله حاضر با تحلیل روانکاوانۀ دو داستان کوتاه از دو چهرۀ شاخص داستان نویسی ایران و ترکیه، یعنی صادق هدایت (1903-1951م) و سعید فائق عباسی یانیک (1906-1954م)، به بررسی اثرات تغییرات اجتماعی بر شخصیت این دو نویسنده پر...

سمیره عزّام، نویسندة معاصر فلسطینی، یکی از پیشگامان داستان نویسی کوتاه در ادبیات عربی و فلسطینی به شمار می رود. مقالة حاضر - با شیوة تحلیل محتوا - به بررسی نگرش این نویسنده به «انسان» می پردازد و برای نیل به این هدف ضمن استناد یا انتقاد به آرای ناقدان عرب صاحب نظر در زمینة آثار سمیره عزّام، نگرش نویسنده به انسان، در متن داستان ها و با تأمل در کنش شخصیت ها بررسی می شود تا برخی از جنبه های اساسی ای...

داستان کوتاه «به دزدی رفته‎ها» از ابراهیم گلستان نخستین نمونۀ داستان فارسی است که به شیوۀ روایتگری «سوم شخص محدود» نوشته شده است. گلستان، برای نخستین بار در ایران، کوشیده است امکانات زبان فارسی را در این شیوه بالفعل کند و جنبه های زیبایی‎شناختی و معرفت‎شناختی آن را نیز لحاظ نماید. نقد این تجربۀ گلستان، در واقع، تحلیل نقطۀ آغاز این شیوۀ روایتگری در داستان فارسی است و ضرورت پژوهش دربارۀ آن را نشا...

نقد فمینیستی یا زن مدارانه با بیشینه ای سی و پنج ساله، یکی از روش های معتبر نقد ادبی معاصر است که هدف آن اعتراض به نحوه ارائه شخصیت های زن در ادبیات، به ویژه ادبیات داستانی است.شخصیت زن در آثار نویسندگان مرد معمولا متناسب با فرهنگ مرد سالارانه از الگوهای کلیشه ای پیروی می کند که نمایش دهنده برداشت ها و انتظارات نویسنده از جنس زن است و او را به صورت موجودی تابع و در حاشیه نشان می دهد. شخصیت های ...

در هنر داستان‌نویسی شخصیت به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین عناصر داستان معرفی شده است. نویسندگان برای آفرینش شخصیت‌های داستانی خود از شیوه‌های مستقیم و غیرمستقیم استفاده کرده‌اند که نمایش رفتارها در زیرمجموعه شخصیت‌پردازی غیرمستقیم، رفتارهای غیرکلامی را نیز دربر می‌گیرد.گلی ترقی از اولین بانوان داستان نویس در ایران است که توانست با خلق آثار خود، سبک و شیوۀ خاصش را در زمینۀ آثاری که مبتنی بر شخصیت پرد...

«نجیب کیلانی» از جمله نویسندگان متعهد بر این باور بود که دستاوردهای هنری و ادبی باید در جهت اعتلای فرهنگ اسلامی به کار گرفته شود؛ لذا داستان نویسی به سبک واقع گرایانه را نوعی نیاز جهان عرب و به ویژه جامعة مصر می دانست و آنچه داستان های وی را از دیگر ادیبان معاصر خود متمایز می نمود، داشتن روح و رنگ دینی و تعهد وی به قضایای اسلامی است و اهمیت این امر، نگارش تحقیق پیش رو را ضروری می نمود. تبیین سب...

وانینا وانینی و صندوق و شبح دو داستان کوتاه از استاندال هستند که تصویر خوبی از تحولات سیاسی اروپا در قرن نوزدهم میلادی ارایه می دهند و از خلال آنها می توان بازتاب شخصیتی سیاسیون و مردم عادی را به وضوح دید. میسیریلی مردی جوان است که به واسطه ی رشادت هایش، به ریاست کاربوناری (جنبش آزادی خواهی مردمی در قرن نوزدهم) ایتالیا دست می یابد. در وانینا وانینی، میهن پرستی در تقابل با عشق و میسیریلی در انتخ...

زمان عامل ساختاری هر روایت است و نظمی که در شکل­گیری زمان روایت لحاظ می­شود، نقش مهمی در ساختار پی‌رنگ داستان دارد. «فرشته­ها» پنجمین روایت از مجموعه داستان «دو­دنیا» اثر گلی ترقی است که با بهره­گیری از گونه روایی خاطره-داستان به‌خوبی از تکنیک زمان روایی استفاده کرده است. این پژوهش با رویکرد توصیفی–تحلیلی به بررسی بی­نظمی زمان روایی و نقش آن در شکل­گیری پی‌رنگ در داستان کوتاه «فرشته­ها» از منظر...

سندبادنامه نوشته محمد بن علی ظهیری سمرقندی از نوع ادب تمثیلی است که با نثری مصنوع در قرن ششم نگاشته شده است. این کتاب شامل یک داستان اصلی و سی و سه داستان کوتاه فرعی است. این حکایات در موضوعات مختلفی چون مکر و دسیسه زنان، شاهان و شاهزادگان و حیوانات سخن گو و... و متضمن مسائل اخلاقی صریح و روشن است. در این پژوهش، پس از تقسیم داستان ها از نظر موضوع و درون مایه، عناصر دیگر داستان از جمله شخصیت، زم...