داستان «همنوایی شبانه ارکستر چوب­ها»  اثر رضا قاسمی یکی از شاخص­ترین داستان­های پسامدرن ادبیات فارسی است. این داستان زندگی گروهی از مهاجران و تبعیدی­های ایرانی ساکن فرانسه را روایت می­کند که هنوز هم گرفتار مشکلات ناشی از فرهنگ و اعتقادات اولیه خود هستند. نظریه آشوب که یکی از نظریه­های شناخته‌شده و پرکاربرد در علوم فیزیک و هواشناسی است در این داستان تجلی پیدا کرده است. ازآنجا که این داستان پسامد...

نمایشنامه تراژیک «رومئو و ژولیت» با دقایق و ظرایف ادبی توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. خصایص مثبت و منفی انسانی چون عشق، فداکاری، صداقت، پاکبازی، وفاداری، تعصّب، نفرت، خیانت از بن‌مایه‌های این نمایشنامه است. این نمایشنامه نمونة خوبی است از جنبه‌های هنری آثار شکسپیر. با توجه‌ به این‌که وحدت فطری انسانی موجب پدیداری آثاری با بن‌مایه‌های مشابه در بین اقوام مختلف است، این نکته قابل درک است که چ...

غذا دنیای ادبیات و داستان را به دنیای واقعی پیوند می زند و نمی توان آن را مقوله ای سطحی در ادبیات در نظر گرفت. با این که تنها بیست سال است که غذا به صورت جدی در مطالعات علمی و دانشگاهی بررسی می شود، از جایگاه قابل توجهی در مطالعات بین رشته‏ای برخوردار است. نقد غذا شاخه‏ ای نوین در مطالعات ادبی است و معرفی قابلیت‏های آن در عرصه‏ی نقد ادبی به دانشجویان زبان و ادبیات انگلیسی اهمیت دارد. جومپا لاهی...

مطالعات امر ایلی در ایران تاریخی طولانی دارد و سابقه آن به نگاه اگزوتیستی انسان‌شناسی غربی (نگاه بیگانه‌گرایی به علت عجیب و غریب بودن) نسبت به فرهنگ‌های قبیله‌ای بر می‌گردد که تحت تاثیر نگاه شرق‌شناسانه انسان‌شناسان به جوامع و فرهنگ‌های دیگر شکل گرفته است. در ایران این نگاه نسبت به امر ایلی به دلیل شدت تغییری که تحت تاثیر اقدامات ملت‌سازی و مدرنیزاسیون بر امر ایلی اعمال می‌شد، شکل گرفت و توسط م...

در برخی از آثار ساعدی اعم از نمایشنامه و داستان، بیش از همه ویژگی های رئالیسم جادویی، آفرینش موجودات وهمی و استحاله شخصیّت ها مدّنظر قرار گرفته است. برخی از وجوه این سبک، در آثار برجسته او مانند عزاداران بَیل، مولوس کورپوس، آشفته حالان بیدار بخت و ترس و لرز منعکس است. از جمله این وجوه، عناصر نامتجانس؛ بویژه موجودات عجیب و ترکیبی میان انسان و حیوان در آثار اوست. در این مقاله، برای نخستین بار در نقد...

تذکره‌های فارسی از منابع اصلی تاریخ ادبیات است. نهضت تذکره‌نویسی فارسی در دورة قاجار و در آستانة مشروطه شتاب بیشتری گرفت؛ درون‌مایة انتقاد مانند انواع دیگر نثر به جریان تذکره‌نویسی این دوره وارد شد و در شکل تذکره‌های نقیضه‌ای و طنز نمود یافت. نظیره‌هایی نیز برای این آثار انتقادی ـ مطایبه‌ای نوشته شد. یکی از مقلدین این رویکرد جدید، محمدکاظم تبریزی ملقب به اسرارعلی‌شاه است. او به تقلید از یخچالیة...