در کشور کهن سال ایران، به رغم پاره­ای تغییر و تحولات در طول تاریخ، همواره گروه­های متفاوتی زندگی کرده­اند که در چارچوب جغرافیایی آن، خود را ایرانی نامیده­اند. بکار بردن لفظ آریایی برای این مردم از سوی داریوش هخامنشی، قبایل امپراتوری را از دیگر قبایل متمایز ساخت، اما، توفیق حکومت هخامنشی در ایجاد واحد سیاسی یگانه متمرکز در تمامی سطوح اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، نمی­توانست پدید آورندۀ هویتی فراگیر ب...

دارابگرد که به نوعی می¬توان آن را نخستین پایتخت شاهنشاهی ساسانیان دانست، احتمالاً اولین تجربة ساخت شهر با پلان مدور در جنوب ایران نیز به شمار می¬آید. نمونه¬ای که بعدها در ساخت شهر اردشیرخوره مورد تقلید واقع شده است. مطابق نوشته¬های جغرافی¬نویسان و مورخان، شالودة شهر به روزگار شاهنشاهی داریوش اول هخامنشی نهاده شده است. منابع تاریخی گواه بر¬آنند که دارابگرد در عصر ساسانیان شهری بود با وسعت تقریبی ...

با تشکیل حکومت صفویه (907 هـ.. ق) سرزمین ایران بعد از قرن­ها فرمانروایی بیگانگان دوباره به کشوری قدرتمند و مستقل در شرق بدل شد، احیاء امنیت داخلی و قانون و نظم و تجدید سازمان سپاه و اصلاح نظام اداری و اقتصادی در طول مدت حکومت صفویه، به خصوص دوره شاه عباس اول (1038-996 هـ.. ق) باعث شد که به حکومت صفویه هویت ارضی و سیاسی دهد. در این میان بررسی وضعیت اقتصاد ایران در زمینه روشن شدن ساختار مالی و دا...

در دوره هخامنشیان یک سبک معماری مخصوصی به وجود آمد، که در آن سنن و آداب ملل مختلف ساکن در کشور هخامنشیان جلوه­گری می­کرد. یکی از آثار اولیه­ی معماری هخامنشیان، کاخ کوروش است که در نخستین اقامتگاه این دولت در پاسارگاد بنا شد و عبارت از یک رشته ساختمان هایی در میان باغ و محصور به دیوار بود. هنر شاهنشاهی هخامنشی در سده­های شم تا چهارم ق.م. دو دسته است: یکی هنر پادشاهان نخستین پارسی است که بهترین ن...

شاه عباس اول با کوچ ارامنه از مرزهای شمالی غربی کشور به داخل، علاوه بر هدف سیاسی که همانا ضربه زدن به دولت عثمانی بود، اهداف تجاری- اقتصادی را نیز دنبال می کرد. زیرا وی برای توسعه تجارت خارجی ایران حضور ارامنه را ضروری می شمرد و می خواست از تجارب آنها در توسعه روابط ایران و اروپا- خصوصاً تجارت ابریشم- استفاده کند. در راستای همین سیاست شاه عباس برای جذب ارامنه سیاست مدارای دینی را در پیش گرفت و ب...

در این پژوهش مطالعاتی در خصوص روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دو کشور کهن و باستانی، ایران و هند در دوره ساسانیان انجام گردیده که بر اساس منابع و اسناد موجود مناسبات میان این دو سرزمین به گذشته های دور می رسد که نشان می دهند هندیان از هزاران سال پیش به علت هم نژادی و بسیاری از آداب و روسوم و سنت های مشترک با ما انس و الفت دارند. از زمان فتح پنجاب توسط داریوش هخامنشی روابط ایران و هند گسترش یافت ...

در کشور کهن سال ایران، به رغم پاره­ای تغییر و تحولات در طول تاریخ، همواره گروه­های متفاوتی زندگی کرده­اند که در چارچوب جغرافیایی آن، خود را ایرانی نامیده­اند. بکار بردن لفظ آریایی برای این مردم از سوی داریوش هخامنشی، قبایل امپراتوری را از دیگر قبایل متمایز ساخت، اما، توفیق حکومت هخامنشی در ایجاد واحد سیاسی یگانه متمرکز در تمامی سطوح اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، نمی­توانست پدید آورندۀ هویتی فراگیر ب...

آخرین موج آریایی ها، در نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد، از شمال شرق فلات ایران به ناحیه غربی آن مهاجرت کردند. شرایط سیاسی و جغرافیایی زاگرس اجازه پیشروی بیشتر به این مهاجران آریایی، یعنی مادها و پارس ها نمی داد. بنابراین مادها در نواحی شمالی زاگرس و پارس ها در نواحی جنوبی آن مستقر شدند. در بررسی رابطه این دو قومیت، بعد از استقرارشان در شرق زاگرس تا پیش از شکل گیری شاهنشاهی هخامنشی، هرودت تنها ...

با شکل گیری شاهنشاهی هخامنشی (559 تا 331 ق.م)، مناطق وسیعی با مردمان و آداب و سنن مختلف تحت فرمان ایران قرار گرفتند. اداره این مناطق مختلف نیازمند راه های ارتباطی مجهز و فراوانی بود تا دسترسی به همه قلمرو شاهنشاهی را آسان کند. به دنبال تثبیت اوضاع داخلی و برای دستیابی به این هدف، هخامنشیان راه های پیشین را بازسازی و راه های جدیدی نیز تأسیس کردند. با احداث پل های موقتی و دائمی، رودخانه ها و تنگه...

کوروش بزرگ با غلبه بر ماد، بابل و لودیـا شاهنشاهـی بزرگ هخامنشـی را در سال 559 پ.م تاسیس کرد. جانشینان وی کمبوجیه و مخصوصاً داریوش توانستند مرزهـای این شاهنشاهـی را از شرق تا رود سند و از غرب تا دریای مدیترانه و شمال آفریقـا گسترش دهند. داریـوش برای اداره بهتر این شاهنشاهـی کشور را بـه ساتراپـی های متعـددی تقسیم نمود و در راس هر یک از آن ها یکی از نجبای پارسـی را گمـارد. در طـول حکومت هخامنشیان ...