از مهمترین مسائل تاریخ ایران، روابط حکومتهای محلی و ایلات و عشایر و خاندانهای مناطق مختلف کشور با دولت مرکزی است. آنچه در این نوشتار در نظر بوده، توصیف و تبیین جایگاه و کارکرد یکی از خاندانهای کرد ایرانی در عرصة حکومت محلی و تعامل با دولت مرکزی است. در این نوشتار، سعی بر این است تا برخی ابعاد و زوایای مرتبط با حکومت محلی خاندان دنبلی بررسی و تجزیه و تحلیل گردد. این تحقیق به روش اسنادی و با بهره...

هرمزان یکی از سرداران نامی یزدگرد سوم بود که در دولت ساسانی از پایگاه رفیعی برخوردار بود. خاندان وی از دودمان‌های ممتاز عصر ساسانی به‌شمار می‌رفتند. در ایران باستان هفت خاندان وجود داشت که به علت داشتن املاک و رعایای فراوان و همچنین لیاقت و شجاعت در فن جنگاوری و سوارکاری،در موفقیت‌ها و ناکامی‌های سلسله‌های ایران باستان تأثیر مستقیم داشته‌اند. خاندان هرمزان نیز یکی از اعضای همین خاندان‌...

ماهیت قدرت در حکومت قاجاریه همچون دیگر حکومتهای سنتی حاکم بر ایران، برپایه حمایت قوای نظامی ایل و طوایف استوار بوده است.نیروهایی که همگرایی با آنها از طریق پیوند‌های خویشاوندی از طریق ازدواج مستحکم می‌گردید. در این پژوهش مسئله‌ای که مطرح می‌شود این است که چگونه می‌توان نقش سیاسی ازدواج‌های خاندان حاکمه قاجار را در زمینه قدرت آنها مورد بررسی قرار داد. برای بررسی این امر به مطالعه موردی نمونه‌های...

عصر نامسلمانی ایلخانان، در دوره‌ای که خاندان جوینی در رأس ساختار اجرایی حکومت بودند، نوعی پویایی در حیات فرهنگی و احیاناً اقتصادی و اجتماعی داشت که در پناه مدارای موجود، تحمل نگرش انتقادی را پذیرا بود. پویایی و نگرش انتقادی مذکور، با دورة برتری خاندان جوینی و وابستگان بدان‌ها هم‌زمان بود. این نگرش انتقادی، به‌عنوان نمود واگرایی جامعة ایرانی، در برابر مغول‌های بیگانه و نامسلمان، در قالب شعر و ادب...

این مقاله با هدف معرفی رسالۀ آل‌خجند که دکتر ریحانه خاتون، دانشمند هندی و استاد دانشگاه دهلی در سال ۱۹۸۹م به تألیف آن همت گماشت، به‌نگارش درآمده است. این اثر که اصلاً به زبان اردو تألیف شده بود، در سال ۲۰۰۰م به زبان تاجیکی ترجمه شد تا خوانندگان تاجیک نیز بتوانند با این اثر ارزشمند آشنا شوند. در این رساله، مؤلف برای نخستین بار دربارۀ حیات و فعالیت علمی و ادبی نمایندگان خاندان معرفت‌پرور ...

آل دانشمند، خاندانی ترک بودند که - همزمان با اقتدار روزافزون سلجوقیان بزرگ در نیمه دوم سده­ی پنجم ه.ق. و با حمایت نخستین سلاطین این دولت در برخی از نواحی آناتولی قدرت گرفتند. این خاندان با تصرف مناطقی همچون سیواس، توقات، ابلستین، نیکسار، ملطیه و ... قدرت فراوان یافته و به عنوانی دولتی رقیب در همسایگی یکی دیگر از شاخه­های سلاجقه(سلجوقیان روم)، قد علم کردند. با تأمل در منابعی که از این خاندان ترک...

خاندان گروس یکی از خاندان های ایرانی الاصل کُرد زبان بود که حکومت ولایت گروس به مرکزیت بیجار را از دوران تیموری تا اواخر دوره ی قاجار بر عهده داشت. نام این خاندان از اواسط دوران صفویه در منابع ذکر گردیده که علاوه بر حکومت در ناحیه ی گروس در سایر مناطق ایران نیز حکمرانی نموده اند. گروسی ها از قرن دهم هجری به بعد، به عنوان خاندانی تاثیرگذار در جریان تاریخ محلی ایران، به شمار می روند. به طوری که در...

دشت مهران از جمله مناطق پهنۀ فرهنگی جنوب غرب ایران است که به لحاظ موقعیت جغرافیایی در پژوهش‌های مرتبط با  شکل­گیری حکومت‌های نخستین از اهمیتی به­سزایی برخوردار است. مطالعۀ مواد فرهنگی تپۀ چغاآهوان در دشت مهران نیز می‌تواند تا حدودی امکان درک فرآیند آغاز شهرنشینی و برهم­کنش‌های فرهنگی با مناطق مجاور را فراهم نماید. در این نوشتار با توجه به مطالعات صورت­ گرفته در محوطه­های هم‌دوره در مناطق هم‌جوا...

هدف این تحقیق پیمایشی بررسی عامل های موثر بر اثربخشی دوره­های آموزشی مرتع‌داری در حفاظت از مراتع شهرستان مهران بود. جامعه آماری این پژوهش را مرتع‌داران شهرستان مهران (187N=) تشکیل دادند که به روش سرشماری بررسی شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه بود که روایی آن توسط گروهی از کارشناسان تخصصی بررسی و تامین شد. برای تعیین میزان پایایی پرسشنامه، ‌از ضریب آلفا کرونباخ استفاده شد (94/0α=). به منظور تحلیل داده...