نوشتار پیش رو، در پی بررسیِ انتقادی نظرگاه های نایکسان درباره مذهب ناصر کبیر و خاندان وی است. در این باره، دو دیدگاه وجود دارد؛ گروهی از نویسندگان در سده های متمادی، با گرایش های اعتقادی مختلف و از طیف های گوناگون فکری و علمی، او را پیرو مذهب زیدیه شمرده­ اند و در مقابل، گروهی دیگر از نویسندگان امامی که بیشتر از قرن دهم هجری به بعد هستند، با استناد به پاره ای از گزاره ها، او را عالمی امامی مذهب ...

یکی از قطب های فرهنگی و معنوی که همواره در درازنای سده های اسلامی برای مردم ایران  به عنوان نماد دلدادگی به اهل بیت (ع) مورد توجه شیعیان قرار گرفته مقبره های فرزندان و نوادگان امامان تشیع است. ایران به عنوان پناهگاه نسبتاً امن برای شیعیان و بستری مناسب برای ترویج، رشد و اعتلای شیعه بوده است. فرزندان امام موسی الکاظم (ع) یکی از پرشمارترین مهاجران به سرزمین های ایران در دوره حاکمیت عباسیان است. ای...

سلسلة کلانتران بهبهان و کهگیلویه، معروف به «میرزایان طباطبائی»، از حکومت‌های محلّی فارسند که حدود هفتصد سال بر آن نواحی حکم رانده‌اند و در وقایع مهم تاریخی این سامان نقش­آفرین بوده‌اند؛ البته اطلاعات مبسوط ما دربارة این خاندان فقط از روزگار پایان صفویه تا پایان قاجاریه را در بر می‌گیرد؛ و پیرامون همین محدودة تاریخی نیز تحقیق بایسته‌ای صورت نگرفته است و علاوه بر اینکه ترتیب تاریخی حکام این سلسله ...

خاندان­های کهن به علت داشتن املاک و رعایای فراوان و، همچنین، لیاقت و شجاعت در فن جنگاوری و سوارکاری، در طول تمام سلسله­های ایران باستان، در موفقیت­ها و ناکامی­های سلسله­های ایران باستان تأثیر مستقیم داشتند. خاندان مهران نیز یکی از اعضای همین خاندان­های بزرگ بود که در زمان ساسانیان توانستند، همچنان، موقعیت خود را حفظ کنند و در تحولات سیاسی این سلسله نقش فعال و مؤثری داشته باشند. خاندان مهرانف هم...

آل زبیر از جمله خاندان هایی اند که بعد از اسلام شهرت زیادی کسب کردند و در منابع اسلامی نیز نام «زبیر بن عَوّام » و خاندان او مکرر ذکر شده است . این امر به نقش آنان در امور نظامی، سیاسی و علمی صدر اسلام اشاره دارد . زبیر بن عَوّام نه تنها به عنوان راوی احادیث پیامبر (ص) بلکه به عنوان یک صحابی نقش مؤثر ی در وقایع صدر اسلام داشته است و همسران ، فرزندان و موالی او آن وقایع و احادیث را از او نقل کرده ان...

بختیاری یکی از گویش هایی است که در منطقهی وسیعی از غرب و جنوب غربی ایران تکلم می شود. بختیاری در کنار لرستانی و لری کهگیلویه و بویر احمد سه گونه ی اصلی گویش لری را تشکیل می دهند. این پایان نامه به بررسی گویش بختیاری چهارلنگ می پردازد که گویشوران آن در دامنه های سلسله جبال زاگرس جنوبی زندگی می کنند. داده های این تحقیق از گفتار گروهی از کوچ نشینان بختیاری به نام طایفه ی هیودی گردآوری شده است. می ...

در این بررسی اثر ضد باکتریایی عصاره الکلی مرزه بختیاری بر روی دو باکتری بیماری زای غذا زاد شامل استافیلوکوکوس اورئوس و اشریشیا کولای به دو روش کمی و کیفی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمایش انتشار دیسک نشان داد که عصاره مرزه بختیاری در رقت های %2 و %5 هیچ اثر مهاری بر رشد باکتری ندارد. نتایج آزمایش انتشار چاهک نیز نشان داد که عصاره مرزه بختیاری تنها در غلظت %5 مانع رشد باکتری استافیلوکوک...

در عصر ناصری، گسترش روابط با غرب نه تنها راهی برای ورود افکار و فنّاوری های تازه به ایران گشود، که فرایند چالش های سیاسی ـ اقتصادی این دوره در انقلاب مشروطه نمود یافت. در این میان، گذشته از تلاش روشن فکران غیر حکومتی در اصلاح ساختار سیاسی، در طیف حکومتی نیز ضرورت اصلاحات دل مشغولی گروهی از دولت مردان به شمار می رفت. بر این اساس، نقش مرتضی قلی  خان صنیع الدوله از دو رویکرد اهمیت داشت: وجاهت فرهنگ...

کوچ نشینان بختیاری به عنوان یکی از ایلات و عشایر عمده کشور به شمار می روند. سه استان چهارمحال بختیاری‘ اصفهان و خوزستان قلمرو ییلاقی و قشلاقی آنها را تشکیل می دهند. بختیاری ها در طول سال به دو منطقه متفاوت از نظر جغرافیایی کوچ می کنند. بطوریکه حرکت از قشلاق به ییلاق از اواخر اسفند شروع و تا اردیبهشت ماه ادامه می یابد و حرکت از ییلاق به قشلاق نیز از نیمه دوم شهریور ماه شروع و تا اواخر مهرماه به ...

خاندان نوبخت یکی از خاندان­های دانش­دوست ایرانی (از خطه خوزستان فعلی)­ بودند که در عصر اول عباسی تلاش زیادی در راه احیای فرهنگ ایران باستان و پیوند اندیشه­های ایرانی با اندیشه­های شیعه از خود نشان دادند. اگر چه با ورود اسلام به ایران ساختار طبقات اجتماعی، آن‌گونه که در سابق بود، در هم­ریخت؛ اما بعضی از خاندان­های دانش­پژوه مانند خاندان نوبخت، با استخدام در کادر اداری و دیوانی، ضمن این­که موقعیت...