مقالة حاضر دربارة رابطة صادق هدایت و حزب توده ایران و تاثیر گفتمان چپ به واسطه این حزب بر آثار دورة دوم هدایت، یعنی آثاری که در دهة 1320 نوشت، به خصوص حاجی آقا است. در این مقاله، نشان می دهیم که چگونه گفتمان حزب توده در زمینه سرمایه داری بر نحوة شکل گیری شخصیت حاجی آقا در مقام تیپ سرمایه دار مؤثر بوده است. به عبارتی، چگونگی برساخته شدن یک شخصیت را از خلال گفتمانی مسلط نشان می دهیم و مشخص می کنی...

تغییرات اقتصادی و اجتماعی در ترکیه در سالهای 50-1920 با توجه به ترکیب طبقاتی نخبگان حاکم و پایگاه اجتماعی رژیم کمالی به طور اساسی و همه حانبه و موزون صورت نگرفت. علیرغم کسب استقلال سیاسی و اصلاحات گستردة فرهنگی و سیاسی‘ وابستگی اقتصادی از طریق پیمان لوزان حفظ شده بود و کشور در چارچوب نیازهای اقتصاد و بازار جهانی یک جهت گیری صادراتی از طریق فروش محصولات کشاورزی و منابع طبیعی اتخاذ نمود که منافع ...

الگوی مردم‌سالاری دینی از ظرفیت انتقادی خاصی نسبت به الگوهای نظری نظام سیاسی برخوردار می‌باشد. مقاله حاضر، با الهام از آموزه‌های نظریه انتقادی نو و تبیین ظرفیت انتقادی الگوی نظم دموکراتیک مشورتی به‌مثابه حاصل نظریه انتقادی نو، ابتدا به تبیین همسویی‌ها و قرابت‌های نظری الگوی نظم دموکراتیک مشورتی با الگوی مردم‌سالاری دینی پرداخته، سپس با مقایسه الگوی مردم‌سالاری دینی با چهار الگوی نظم سلطانی، سکو...

این نوشتار در پی آن است تا ریشه­های شکل­گیری یکی از پدیده­های سیاسی و اجتماعی، یعنی یک حزب سیاسی را در دوره­ای مشخص از تاریخ معاصر ایران واکاوی کند تا به‌واسطۀ آن بتوان از تحلیل­های سطحی و همیشه در دسترس که همواره نتایج ساده و اغلب گمراه­کننده در پی دارد، فراتر رود و امکان شناخت دقیق­تر آنها را فراهم آورد. چگونگی شکل­گیری حزب کارگزاران سازندگی و نقش برنامه­های نوسازی دولت هاشمی رفسنجانی در آن، ...

در تقسیم بندی نظام‌‌های سیاسی موجود در جهان، نظام سیاسی ایالات متحده آمریکا جزء نظام‌‌های دو حزبی جای می‌گیرد. در واقع دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات احزابی هستند که به تناوب قدرت را در این کشور در دست داشته‌اند. البته به غیر از دو حزب مذکور احزاب اقلیت بسیاری نیز وجود دارند که تا به حال نتوانسته‌اند قدرت سیاسی را در آمریکا به دست گیرند. لذا جامعه آمریکا تنها شاهد حضور قدرتمند دو حزب جمهوری‌خواه ...

مساله ملی مفهومی است که مارکسیست‌ها در مواجهه با گسترش موج ناسیونالیسم در قرون ۱۹ آن را مطرح و در ادامه، بخصوص در آستانه انقلاب اکتبر، از آن به عنوان ابزاری در جهت پیشبرد اهداف خود استفاده کردند. در ایران نیز به طور مشخص با تاسیس حزب کمونیست در سال۱۳۳۸ه ق بود که مساله ملی مطرح شد و این حزب در صدد تببین رویکرد خود در قبال آن برآمد. پرسشهای اصلی این پژوهش آن است که چرا مفهومی به نام مساله ملی در ...

در این نوشتار،بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر مقاومت اسلامی لبنان از منظر تبیین شاخصه های تکلیف گرایی دینی در انقلاب اسلامی بررسی گردیده و با پژوهش در دیدگاه های رهبران انقلاب اسلامی و حزب الله لبنان،این فرضیه ثابت میشود که"عنصر تکلیف گرایی دینی در انقلاب اسلامی بر شکل گیری و تداوم مقاومت اسلامی حزب الله لبنان تاثیری جدی داشته است".و مبین این واقعیت است که هم در تحقق و پیروزی انقلاب اسلامی و هم د...

روند همگرایی اروپا همواره با چالش‌هایی همراه بوده و به همین دلیل نیز بخش مهمی از معیارهای ارزیابی قابلیت‌های اتحادیه اروپایی برمبنای چگونگی مواجهه با بحران‌های مزبور از جمله «کسری دموکراتیک» ترسیم و تعیین شده است. در این نوشتار ضمن اشاره به ابعاد مفهومی چالش یاد شده، به مهمترین تحلیل‌های معطوف به ریشه‌ها و پی‌آمدهای آن برای روندهای پیش‌روی اتحادیه اروپا پرداخته می‌شود که در این میان، واقعه خروج...

به منظور شناخت بهتر و تجزیه و تحلیل حزب دموکرات قوام السلطنه و نقش سیاسی وی در این دوران، ابتدا در بخش نخست اشاره ای به تاریخچه پیدایش احزاب سیاسی در ایران پس از پیدایش مشروطه و دوران پس از کودتای 1299 شده است . بخش دوم به حیات سیاسی قوام السلطنه از دوران مشروطه تا سالهای 1320 و سقوط رضاشاه اختصاص یافته است . بخش سوم، اوضاع سیاسی ایران پس از شهریور 1320 و 1326 و چگونگی پیدایش احزاب سیاسی، تاثیر...

این مقاله با نگاهی تحلیلی- تاریخی به بررسی محتوای دو روزنامه حزبی بسوی آینده و باختر امروز و نقش آنها در پوشش خبری جریان ملی شدن صنعت نفت می‌پردازد. در سال‌های 1320 تا 1332 احزاب به راحتی و با مجوز قانونی در ایران فعالیت می‌کردند. احزاب سیاسی که به قدرت مطبوعات آگاه بودند و هدفمند نشریه ای را منتشر می کردند. جبهه ملی ایران و حزب توده ایران دو حزب قدرتمند در آن دوران بودند و هر دو نشریه ارگان دا...