احادیث معصومین(ع) همانند قرآن، محکم و متشابه دارند. برخی از احادیث اعتقادی، مفادی شبهه انگیز و ظاهری غیرقابل قبول دارند که شارحان حدیث، به شرح ظواهر غیرقابل قبول و تأویل برای رفع اشکال آن ها پرداخته اند. این رویکرد، گاهی با استفاده صریح از اصطلاح تشابه و زمانی بدون اشاره به این اصطلاح بوده است. در این مقاله در پی بیان چگونگی عملکرد دو شارح الکافی یعنی علامه مجلسی و مولی صالح مازندرانی در تعریف ...

با توجه به آسیب پذیر بودن احادیث، استفاده از این گنجینه پربها نیازمند مقدماتی است.یکی از این مقدمات، شناسایی آسیب هاست؛ بدان منظور که حدیث پروژه پیامدهای نامطلوب آن ها را در حوزه فهم حدیث از میان ببرد.یکی از آسیب های عارض بر احادیث، ادراج در متن آن ها، یعنی آمیختن کلام راوی با سخنان معصوم(ع) است.از آنجا که گاه اندک تغییری در حدیث، ما را در رسیدن به مقصود اصلی معصوم(ع) ناکام می گذارد واختلاف دید...

آسیب‌دیدگی حدیث، از پدیده‌های مشخص و شناخته شده میراث حدیثی مسلمانان است و از آنجا که این آسیب‌ یا متوجه سند حدیث است یا متن آن،دانشمندان مسلمان از دیرباز، برای رد یا قبول حدیث، به نقد سند و متن روی آورده و برای آن روش­ها و قواعدی را ابداع کرده‌اند. صرف نظر از این که از جهت تاریخی، کدام نقد، تقدم داشته و معیار بوده، این سؤال مهم مطرح است که کدام یک از این دو روش، اصالت دارد و برای رد یا اثبات ح...

حدیث اریکه مشهورترین و پراستنادترین دلیل روایی وحیانی خواندن سنت پیامبر واپسین (ص) است. در برخی از متن های این حدیث، به روایت از پیامبر خدا (ص) این گزاره آمده است که «اوتیت الکتاب و مثله معه؛ به من کتاب و همسان آن، به همراهش داده شده است». شماری از دانشیان، برای وحیانی خواندن سنت به این گزاره از حدیث، استناد کرده اند. در این جستار برآنیم تا بازنماییم که حدیث اریکه، به مثابۀ مستند وحیانی خواندن ...

علم کلام، علمی است که دربارۀ اصول و عقاید اسلامی بحث می کند و با استفاده از روش‌‌‌های مختلف استدلال به دفع شبهات مخالفان می‌‌‌پردازد. حدیث نیز به معنای سخنی است که حاکی ازقول وفعل وتقریر معصوم باشد.این پژوهش باروش تحلیل محتوا به کارکرد حدیث درکلام می پردازد و این نتیجه به‌‌‌ دست آمد که در دورۀ نخست کلام اسلامی بنای متکلمان بر آن بود که اعتقادات اسلامی را با ذکر آیات و روایات بیان کنند و حتی درد...

از زمانی که مسلمانان برای صیانت از سنت نبوی (ص) به ضرورت تدوین حدیث پی بردند ، کتابها و مجموعه های بسیاری در حدیث فراهم آمد. در جملگی این کتابها احادیث به یک سبک تدوین نشده ؛ بلکه روش دسته بندی و تدوین احادیث در این کتابها به تناسب هدف، ذوق و سلیقه مؤلف ، و یا زیر تأثیر زمانه و ابزارها و وسایل علمی موجود بکلی با یکدیگر فرق دارد. نگارنده در این مقاله می کوشد تا به اجمال معروفترین روشهای تدوین حد...

رویه محاکم تجدیدنظر استان تهران در خصوص ارزش اثباتی تصاویر ضبط‌شده از طریق دوربین مداربسته اختلاف نظر دادگاه‌های تجدیدنظر‌ استان تهران در خصوص فروش ملک مرهونه اختلاف نظر دادگاه‌های تجدیدنظر ‌استان تهران در خصوص تحقق بزه تصرف عدوانی در اموال مشاع اختلاف نظر دادگاه‌های تجدیدنظر‌ استان تهران در خصوص ارزش اثباتی تست الکل‌سنج اختلاف نظر دادگاه‌های تجدیدنظر‌ استان تهران در خصوص شرایط تحقق بزه معامله...

حدیث پژوهان برای شناخت روایات سره از ناسره که در گذر زمان به مجموعه های حدیثی راه یافته اند. معیارهایی عنوان کرده اند. این معیارها از یک سو ناظر به سند حدیث و از سوی دیگر ناظر به متن احادیث هستند. از آنجا که بررسی سند حدیث با محدودیتهایی مواجه است، بررسی متن مهمترین راه ارزیابی حدیث است که حتی در صورت صحت سند آن، حکم بطلان حدیث را امضا میکند. قرآن، سنت، شأن معصوم، علم، واقع، عقل و تاریخ اموری ه...

«الأخبارالدّخیله»اثرعلّامهمحمّدتقیشوشتری (م. 1374 ش.) بههدفاثباتمحرَّفوموضوع بودنبعضیاحادیثشیعهتألیفشدهاست. دراینمقالهپسازبررسیسخنانمؤلّفکتابپیرامونشماریازاحادیث،نشاندادهشدهکهشواهدویدروقوعایندوپدیدهدراحادیث،باعث یقین‏ واطمینان‏ نشدهو نیز بسندهنیست. نوشتارحاضردرچهاربخش«ناهماهنگینامکتابودرون‏مایه‏اش»، «‏توجّه نکردنبهمعانیلغویوظرایفادبی»، «دریافت نکردنِ مراد و هدف حدیث»، «تکیهبررأیشخصی» بهناسازگارییاد شده...

چکیده یکی از دغدغه های پژوهشگران در حدیث پژوهی ارائه «روش»است.روشی که توالی و ترتیب منطقی داشته باشد و بتواند پژوهشگر را گام به گام در بررسی حدیث از زوایای گوناگون همراهی نماید. هدف این رساله صورت بندی و ارائه روش علامه شوشتری در حدیث پژوهی است . در این رساله پس از معرفی ،توصیف و تحلیل آثار علامه شوشتری از بعد شکلی و محتوایی و نقد و بررسی آنها، روش او در علوم گوناگون حدیثی آمده است.در این ...