در طول تاریخ پیدایش شعر فارسی،از رودکی تا عصر حاضر برای هر شاعر اتّفاقات خاصّی روی داده است و همچنین این شاعران به حالات و مقاماتی دست یافته اند که مطالعه و پژوهش درباره این حوادث و حالات و مقامات حتی افسانه های زندگی آنان تا حدّ زیادی در میان کُتُب ادبی ما مهجور مانده است.باید دانست که افسانه ها نیز در جای خود از اهمیّت به سزایی برخوردارند و گاه مارا در رسیدن به حقیقت کمک خواهند نمود.پس پرداختن به ا...

در شعر فارسی هیچ شاعری در شرح و تعبیر مضامین حکمی و عرفانی به اندازة مولانا جلال الدین محمد بلخی رومی (604 - 672 هـ. ق) از اوزان و ظرفیت­های گوناگون موسیقی بهره برنگرفته است و هیچ سخنوری به اندازة مولانا پای موسیقی را در مضامین گوناگون شعر در میان نکشیده و در تبیین مباحث عرفانی و حکمی چنگ در چنگِ موسیقی نداشته است و در حدّ مولانا از اصطلاحات موسیقایی و نام موسیقیدانان و نیز نام سازها اعم از بادی ...

وزن یکی از عناصر سازنده¬ی شعر است که کلام را برجسته می¬سازد و سبب تمایز زبان نظم از نثر می¬گردد. بررسی این رکن از شعر و تناسبی که با محتوای شعر دارد، مسأله¬ای است که این پژوهش بدان پرداخته است؛امری که در ادبیات فارسی، کم¬تر به آن توجه شده و مطالبی که در این خصوص نوشته شده، بسیار محدود است.در این پژوهش، هماهنگی وزن با محتوا در سبک خراسانی (رودکی، فرخی و منوچهری) و سبک عراقی (مولوی، سعدی و حافظ) ...

بسیاری از رباعیات منسوب به خیام(ف 513-515ق) در برخی از متون نظم و نثر فارسی به نام شاعران دیگر نیز ضبط شدهاست. این امر علاوه بر ایجاد تردید در مورد صحت انتساب این رباعیات به خیام، انتساب چنین رباعیاتی را به شاعران دیگر نیز دشوار میسازد. اختلاف در انتساب رباعیات تا حدی است که گاه برای یک رباعی، نام هفت شاعر در منابع مختلف درج شده است. بیش از یک سده است که پژوهشگران ایرانی و خارجی دربارهی صحت ان...

بسیاری از دستآوردهای علمی بشر از فرهنگ سرچشمه گرفته است. لذا با برقراری ارتباط صحیح میان میراث فرهنگی و ادبی گذشته و علم دانش امروز می توان امکان پیشرفت های جدیدی را افزایش داد. تحقیق حاضر که با هدف کشف و بیان مفاهیم روان شناختی در دفتر چهارم مثنوی مولوی انجام شده است را می توان طرحی تازه در زمینه ی روان درمانی و گامی هرچند کوچک در جهت رسیدن به مفصود فوق در نظر گرفت. در فصل اول این تحقیق ابتدا ...

عرفان عنصری قدیمی در تاریخ تفکر و حیات آدمی است و همچون آئینی در جستجوی حقیقت و در پی تامین خواسته همیشگی آدمی - دستیابی به سعادتی فربه و والا و حقیقی است. مولوی به هیچ اغراقی در شمار این خادمان بزرگ بشریت است . وجود او از فردیت خود رسته و به ارگانیسم بزرگ معنوی هستی - خدا - پیوسته و از این منظر با همه متحد گشته است.پژوهش حاضر مثنوی را با هدف تدوین یک فلسفه تربیتی مورد بررسی قرار داده است.

آموزش و پرورش از مهمترین و اساسی ترین جنبه های زندگی بشر است ، به گونه ای که هرگونه، اعوجاج و انحراف در آن باعث انحراف در همه امور زندگی می شود. تواناییهای انسان در زندگی بروز و ظهور پیدا می کند و انسانیّت انسان تحقّق می یابد .انسان شدن آدمی، در گرو رسیدن به قلمرو بازشناسی نیک از بد است. به همین دلیل، در قلمرو تعلیم و تربیت ، دیدگاه های متفاوتی به وجود آمده است وجود مسایل و چالش های گوناگون غیر ا...

انسان، جانشین خدا بر زمین است که حرکت به سمت کمال برتر وصف ناپذیر از مهمّ¬ترین شاخصه های وجودی اوست. توجّه به انسان و شناخت ماهیّت وی موضوعی است که از قدیم الایّام مورد توجّه مذاهب و مکاتب و فرهنگ های گوناگون بوده است و کمتر مکتب فکری و فلسفی را می توان سراغ گرفت که به گونه ای به شناسایی انسان نپرداخته باشد. تمام تاریخ بشری در راه شناخت این موجود ناشناخته سپری شده است و اهمیّت این موضوع از آنجا ناشی ...

انسان ها در هر کجای جهان و در هر دوره و فرهنگی که زندگی می کنند به حکم انسان بودن دارای استعداد های مشترک و گوهر وجودی واحدی هستند. شباهت های ناشی از اشتراک گوهر انسانی مخصوصا در عرفان به صورت مکرر دیده می شود، ممکن است دو نفر دقیقا یک مسیر را پیموده باشند و هر دو به مقصد نهایی رسیده باشند اما راه و مسیر خود را با اصطلاحات متفاوتی بیان کنند و این است که ما به نظام عرفانی معتقدیم، چنان چه میان ج...

عرفان مقوله ای باطنی و فراعقلی بوده و به واقع راهی قلبی و درونی است برای شناخت حقیقت خود، جهان خود و خداوند. عارفان بر این باورند که شناخت حقیقت راه های گوناگونی دارد و علم و عقل گرایی تنها یکی از این راه هاست، نه تنها راه. به ویژه در روزگار پست مدرن و بر اثر ظهور معرفت شناسی جدید و در هم شکسته شدن اقتدار علم و متدهای تجربی راه برای مکتب های عرفانی و معنوی که انسان را به درکی شهودی و یقینی فرا ...