میرزا هادی سمرقندی (1246- 1309ق/1830- 1891م) از شاعران صاحب دیوان قرن سیزدهم و نیمه نخست قرن چهاردهم قمری/ قرن نوزدهم میلادی در ماوراء‌النّهر است. دوران زندگی این شاعر عزلت‌پیشه، مصادف با فرمانروایی خانهای قُنقُرات در خوارزم، مَنغیت در بخارا، مینگ در خوقند و پادشاهان قاجار در ایران است. درباره زندگی و شعر این شاعر نازک‌خیال اقوال متناقض، بل نادرستی در منابع مؤلّف در آسیای میانه قرن بیست نوشته شده و ...

با تأملی در تاریخ دو شهر بخارا و سمرقند، می توان دریافت که این شهرها، همزمان با ایران قبل از اسلام، از بزرگترین شهرهای ایالت سغد (سغدیانای باستانی) در حوزه ی رود زرافشان (رودسغد) و منطقه ی ماوراءالنهر بوده اند. بدون تردید اهمیت این دو شهر، طی قرون متمادی قبل و بعد از اس...

تبارگرایی و توجه به تبار در بین حکومت‏های ایرانیِ قرن چهارم هجری اهمیت خاصی داشته است. بنابراین یکی از مباحث مهم نظری در تاریخ ایران، در قرون نخستین و میانه اسلامی، گفتمان تبارشناسی تاریخی است. در این میان دو سلسلۀ سامانی و آل‏بویه به منظور کسب مقبولیت در بین مردم، به تبار خود و معرفی آن به جامعه ایرانی و بزرگان و دانشمندان ایرانی توجه خاصی داشتند. از سوی دیگر نمی‏توان به نقش ایدئولوژی در تثبیت ...

با تأملی در تاریخ دو شهر بخارا و سمرقند، می توان دریافت که این شهرها، همزمان با ایران قبل از اسلام، از بزرگترین شهرهای ایالت سغد (سغدیانای باستانی) در حوزه ی رود زرافشان (رودسغد) و منطقه ی ماوراءالنهر بوده اند. بدون تردید اهمیت این دو شهر، طی قرون متمادی قبل و بعد از اس...

در اواخر نیمة دوم سدة نوزدهم میلادی، در میان مسلمانانِ تحت سلطة‌ امپراتوری روسیه، جنبشی اجتماعی و فرهنگی‎ درحال شکل‌گیری بود که به تأسی از شیوة ابداعی بنیان‎گذار آن،‌ اسماعیل‎بیک گسپرینسکی (1851-1914م)، برای آموزش نوین در مکاتب ابتدایی مسلمانان، موسوم به «اصول صوتیه» یا «اصول جدید»، به «جدیدیه» مشهور شد. این جنبش پس از شکست سنگین ارتش روسیة تزاری از ارتش ژاپن و وقوع انقلاب اول روسیه در سال 1905م...

مطبوعات تاجیک در چند مرحلۀ رشد توانسته است با استفاده از موضوعات دینی در پیشرفت سطح معنوی جامعه نقش گذارد. در این مقاله که با هدف بررسی جایگاه دین در مطبوعات تاجیکستان به نگارش درآمده، وضعیت مطبوعات تاجیکی از منظر مفاهیم و موضوعات دینی در دورۀ حاکمیت شوروی و پس از آن تبیین شده است. مطبوعات تاجیک در مرحلۀ اساسی ترقی خود، یعنی دوران شوروی، جایگاه عالم دین و اعتقاد را، به‌عنوان سرچشمۀ اساسی اخلاق ...

فصیحی هروی از شاعران نیمه اول قرن یازدهم هجری است.وی در سال 987 هجری قمری در بخارا به دنیا آمد و در سال 1049 در هرات درگذشت.وی از پیشروان سبک هندی بوده، در سرایش قصیده و غزل تحت تأثیر شاعران قرن ششم به بعد، بویژه انوری و خاقانی و سعدی و حافظ، است.شعر او در مجموع ساده و حالتی میانه سبک عراقی و هندی دارد.وی را، اگر چه در انواع شعر طبع آزمایی کرده است، باید از استادان غزلسرایی در دوره خود شمرد.غزل...

آلو یکی از میوه های مهم مناطق معتدله است و از نظر اقتصادی پس از هلو در درجه دوم اهمیت قرار دارد. این محصول عمدتا پس از فرآوری، به عنوان خشکبار مورد استفاده قرار می گیرد. پوست گیری، اولین مرحله در عملیات فرآوری این محصول است که در حال حاضر به روش پوست گیری با دست انجام می شود. در این بررسی از بخار اشباع برای پوست گیری محصول استفاده شد و در آن اثر فشار در سطوح 2، 3 و bar4 و نیز زمان تیمار دهی در ...

ستاره ای در تیره شب رمان تاریخی نویسنده و دانشمند تاجیک، رسول هادی زاده، است که از روزگار یکی از شخصیت های معروف و مشهور سدۀ نوزدهم میلادی، احمد دانش، آغاز می شود. این رمان حکایتی خاطره انگیز است از بیداری اندیشه و افکار ادیب نوخواه و نوجو، احمد دانش که در بخارای شریف انقلاب فکری را بنیان گذاشت. در این رمان که محصول جست و جو و اندیشه های چندین سالۀ رسول هادی زاده است، مؤلف سیمای احمد دانش را در...

مطبوعات تاجیک در چند مرحلۀ رشد توانسته است با استفاده از موضوعات دینی در پیشرفت سطح معنوی جامعه نقش گذارد. در این مقاله که با هدف بررسی جایگاه دین در مطبوعات تاجیکستان به نگارش درآمده، وضعیت مطبوعات تاجیکی از منظر مفاهیم و موضوعات دینی در دورۀ حاکمیت شوروی و پس از آن تبیین شده است. مطبوعات تاجیک در مرحلۀ اساسی ترقی خود، یعنی دوران شوروی، جایگاه عالم دین و اعتقاد را، به عنوان سرچشمۀ اساسی اخلاق ...