زمان پیدایش شعر پارسی دری یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که همواره مورد توجه پژوهشگران گذشته و معاصر عرصۀ شعر و ادب فارسی بوده است. در کتاب‌های المعجم فی معاییر اشعار العجم شمس قیس رازی و لباب‌الالباب محمد عوفی، نخستین گویندۀ شعر فارسی (پارسی دری) بهرام گور دانسته شده است. از سخنان شمس قیس و محمد عوفی می‌توان دریافت که اولین کسی که سخن پارسی را منظوم کرده، از ادب عرب برخوردار بو...

پایان نامه حاضر با عنوان «نقش بازرگانان در نفوذ و گسترش اسلام در شبه قاره هند از آغاز تا تشکیل حکومت گورکانیان (932ق)» چگونگی اشاعه اسلام توسط بازرگانان مسلمان و ساز و کار گسترش آن در شبه قاره را مورد بررسی قرار داده است؛ و فرضیه اصلی پایان نامه یعنی: «در کشورهای جنوب شرق آسیا و شبه قاره هند که اشاعه اسلام از راههای مسالمت-آمیز صورت گرفته است نقش اصلی بر عهده بازرگانان بوده است.» به آزمون گذاشت...

در استان پهناور کرمان به روشنی ارتباط و پیوند واژگان گویش ها را با زبان پهلوی و دیگر زبان های ایرانی مشاهده می کنیم. از سوی دیگر زبان های ایرانی شاخه ای از زبان های هند و اروپایی است و از این روست که اتیمولوژی شماری از واژگان لهجه های استان کرمان با ریشه و دیرینه واژگان زبان های هند و اروپایی و از جمله انگلیسی همانند و همگون است. از آن جا که مقوله و نکته ای در دگرگونی و ارتباط واژگان در حوزه زب...

عرفان و تصوف اسلامی به‎زعم پاره‎یی از محققین خاستگاهی شرقی دارد و از ادیان هند و بودایی به انحای گوناگون به جهان ‎اسلام راه یافته ‎است. آموزه‎های وحدت‎وجودی هندی، ابتدا مکتب خراسان از تصوف را تحت ‎تاثیر قرار داد و سپس از این طریق در مکتب عراق نیز تاثیر گذاشت. محی‎الدین ابن‎عربی اندلسی به‎ عنوان موجد و یا حداقل مدون عرفان ‎نظری یا حکمت‎ فلسفی، در عرفان و تصوف تاثیر فراوان نهاده‎است. آثار ابن‎عرب...

بلخ یکی از خاستگاه های ادبیات پارسی نو است. ازاین رو، در زبان پارسی نو، شماری از واژه ها از زبان بلخی وام گرفته شده اند. این واژه ها را می توان به دو دسته بخش کرد. دستۀ نخست واژه هایی که در آن ها d ایرانی باستان به l تبدیل شده اند و شمارشان بیش تر است؛ دستۀ دوم واژه هایی که این دگرگونی آوایی در آن ها صورت نگرفته است.

شاید جریانی که به نام زهد آغاز شد و سپس تصوف و عرفان نام گرفت، پویا ترین و پایا ترین جریانی باشد که با کمی دگرگونی، از آغاز ظهور اسلام تا زمان ما، راه خود را در پندار و اندیشه گروهی از مسلمانان، پیموده و شاید پس از فقه و آنچه به گونه ای مستقیم با قرآن و اسلام در پیوند است، در هیچ حوزه ای چون حوزه تصوف و عرفان، کتاب ها، چکامه ها و رساله ها و ... به نگارش در نیامده باشد. سبک و ساختار شکلی این نوش...

از جمله سنتهای شعر پارسی که ریشه در ادبیات سامانی و شعر ستایشی و درباری دارد و حتی می توان پیشینۀ آن را تا ادبیات پیش از اسلام و به ویژه آیین گوسانی پارتی نیز باز پس برد، روایت شعر است. در ادب عرب نیز روایت، پیشینه ا ی دراز دارد و یگانه راهی بوده است که یادگارهای ادبی اعراب را از دورۀ جاهلی به روزگار اسلامی رسانیده است. روایت در پارسی، خوانده شدن شعر بر زبان راویان خوش آوازی بوده است که از سوی ...

مرجثه یکی از نخستین جریانهای فکری – سیاسی جهان اسلام به شمار می رود. تاکنون اغلب مطالعات انجام شده درباره این فرقه ، معطوف به همسویی آنان با امویان بوده است . مقاله حاضر از منظری متفاوت به مرجثه و نقش آنان به عنوان یکی از عوامل مؤثر در انتشار اسلام در میان گروهی از اهل ذمه می پردازد و نشان می دهد که بعضی از اینان در دفاع از نو مسلمانان حتی رو در روی عمال اموی ایستاده و دست به شورشهایی نیز زده اند.

هم زمان با ورود پارسی ها به غرب ایران، شاید در اواخر هزاره ی دوم، در این نواحی حکومت هایی از جمله ماناها، الیپی ها و به ویژه عیلامی ها حضور داشتند. در این میان عیلام از جایگاه ویژه ای برخوردار بود و موقعیت سیاسی آن به خاطر درگیری دائمی که در هزاره ی اول با حکومت های میان رودانی به ویژه آشور داشت از اهمیت بالایی برخوردار بود. پارسی ها به دنبال ورود به این نواحی به تدریج وارد روابط سیاسی با دولت ...