لازمه زندگی اجتماعی عدم ورود ضرر و یا جبران آن می باشد وانگهی زیان مادی منافع از دست رفته را نیز در بر می گیرد که در قانون به منافع ممکن الحصول و در فقه به عدم النفع تعبیر می شود. قانون و قواعد فقهی چون لاضرر، تسبیب و اتلاف در حقوق ایران با وضوح علاوه بر ضررهای مادی زیانهای معنوی و منافع ممکن الحصول را قابل مطالبه دانسته است. تمامی ضررها هرگاه شرایط لازم مسلم بودن، شروع بودن و مستقیم بودن را د...

موضوع رساله حاضر "تعداد اسباب در ورود ضرر" می باشد. آثار و احکام مترتب بر اجتماع عوامل موجد زیان به ویژه، احراز رابطه سببیت و نحوه تقسیم خسارت بین مسوولین از مهمترین مباحث حقوقی است که کمتر به طور دقیق، ظریف و تحلیلی مورد بحث و مداقه قرار گرفته است . به همین دلیل در ارائه مطالب این رساله بیش از هر چیز به تحلیل اصول و قواعد حقوقی مرتبط با موضوع تکیه شده است . بنابراین برای تفهیم بهتر دو نکته را ...

یکی از انواع ضررهایی که در قابلیت جبران آن بین فقها و حقوقدانان اختلاف فراوانی وجود دارد؛ ضرر از بین رفتن دارایی است. در این نوع از ضرر، بر اثر فعل زیان بار فاعل، مال دیگران به صورت مستقیم(اتلاف) و یا غیر مستقیم(تسبیب) از بین نمی­رود؛ بلکه زیان دیده مجبور می­شود بخشی از دارایی خود را با اراده خویش هزینه کند. بر اساس مبانی فقه امامیه قابلیت جبران این نوع ضرر تنها به استناد قاعده­ی لاضرر امکان پذ...

«مقاصد شریعت» از مباحث مبارک و نوظهوری است که تاکنون کارکردهای گوناگونی برای آن ذکر شده است. افزون‌بر نقش آن در تصحیح دیدگاه و زاویۀ اجتهادی، ظهورسازی و ظهورشکنی، دربارۀ سنداِنگاری مقاصد نیز چندین رویه پدید آمده است؛ البته، بیشتر فقیهان با تردید به این موضوع نگریسته‌اند. در این نوشتار به مقاصد شریعت از دریچه‌ای دیگر و از زاویۀ مرجَّحیَّت باب تزاحم احکام نگریسته شده است. توضیح اینکه، پس‌از پیشینۀ مقا...

یکی از انواع ضررهایی که در قابلیت جبران آن بین فقها و حقوقدانان اختلاف فراوانی وجود دارد؛ ضرر از بین رفتن دارایی است. در این نوع از ضرر، بر اثر فعل زیان بار فاعل، مال دیگران به صورت مستقیم(اتلاف) و یا غیر مستقیم(تسبیب) از بین نمی­رود؛ بلکه زیان دیده مجبور می­شود بخشی از دارایی خود را با اراده خویش هزینه کند. بر اساس مبانی فقه امامیه قابلیت جبران این نوع ضرر تنها به استناد قاعده­ی لاضرر امکان پذ...

قائم مقامی در مطالبه زیان از منظر مسوولیت مدنی مقدادصالحی* ، ابراهیم دلشاد معارف **، محمد صادقی*** چکیدهورود زیان یکی از شرایط اساسی مسوولیت مدنی است و تا زمانی که ضرر واقع نشود موضوعی برای جبران وجود ندارد ، ضرر که با دیدگاه فقهی منقسم به سه قسم مالی ، معنوی و بدنی است زمانی قابلیت جبران دارد که شرایط آن فراهم باشد من جمله این که؛ ضرر در زمان مطالبه از طریق دیگری جبران نشده باشد . لزوم این شر...

در مقوله نظارت شرعی، عملکرد بانک‌ها باید از دو جهت تحت کنترل قرار گیرد: اول از جهت صحت شرعی قراردادهای بانکی به این صورت که در مورد رعایت ضوابط و شرایط شرعی نظارت صورت گیرد تا مبادا خللی در انعقاد آن صورت گیرد. دوم از جهت اعتماد به اقوال و اعمال مشتریان نسبت به ایفای تعهدات و عمل به موضوع قرارداد. در برابر هر دو نوع نظارت، محدوده‌ای به نام اصل صحت وجود دارد. آگاهی از چارچوب اصل صحت مشخص می‌...

ریسک اعتباری اصلی­ترین ریسک در بانک­ها و موسسات مالی است. زیان ناشی از احتمال اینکه وام­گیرنده یا طرف قرارداد نتواند و یا نخواهد وام را بازپرداخت نماید، ریسک نکول یا ریسک عدم بازپرداخت نامیده می­شود که از مهمترین بخش­های ریسک اعتباری است. بی­ثباتی فضای مالی و اقتصادی در چند سال اخیر موجب افزایش نگرانی در مورد ثبات سیستم­های بانکی شده است و ریسک اعتباری از مهم­ترین مباحثی است که در رابطه مستقیم ...

با پیدایش فناوری های جدید، محیط جدیدی به نام محیط تبادل اطلاعات یا محیط مجازی که از به هم پیوستن رایانه های مختلف ایجاد شده، به وجود آمده است. در این فضا کاربران بدون نیاز به حضور فیزیکی می توانند به گفتگو، تحصیل، تفریح، آموزش و تجارت بپردازند. در مقابل این مزایا، فضای جدید مسائلی را نیز به دنبال داشته است که مسئولیت مدنی کاربران یکی از مهم ترین آنها می باشد. در این رساله مبنای مسئولیت مدنی کا...