انسجام مفهومی بنیادی در زبان شناسی متن است و انسجام واژگانی از طریق روابط واژگانی مختلف محقق می شود. در این پژوهش ابتدا مطالعات مربوط به انسجام و روابط واژگانی از گذشته تاکنون معرفی شده است. در این تحقیق سه فرضیه مورد بررسی قرار می گیرد. (1) در متون آموزش زبان فارسی از روابط واژگانی استفاده شده است. (2) میزان کاربرد هر یک از انواع روابط واژگانی در متون آموزش زبان فارسی متغیر است.(3) بین مقطع آم...

یکی از خصیصه های بارز و قابل تأمل در شعر نوبنیاد نیما، ابهام است؛ ابهامی که به گونه های مختلف در سروده های وی خود را نشان داده و می تواند خود عاملی باشد تا مخاطب شعر به راحتی نتواند با این اشعار مأنوس شود. با توجه به این مسأله ضرورت داشت این جنبه از شعر نیما، مورد بررسی و تجزیه وتحلیل قرار گیرد. ابهام در شعر نیما را می توان در سه حوزه ی معنا، نحو و واژگان مورد توجه قرار داد. در زمینه ی معنا، ...

چندمعنایی پدیده‏ای زبانی است که نه تنها در سنت مطالعه معنی همواره مطرح بوده بلکه در پژوهش‏های رده‏شناختی واژگانی نیز مورد توجه قرار گرفته است. بررسی چندمعنایی فعل «خوردن» در رده‏شناسی واژگانی، که زیرشاخه رده‏شناسی معنایی به حساب می‏آید، در زبان‏های متعددی صورت گرفته است. در نوشته حاضر، ضمن معرفی پژوهش‏های انجام شده در برخی از زبان‏های آسیایی، به بررسی این پدیده در مورد فعل «خوردن» در زبان فارسی...

  سابقه و هدف: هیجان در فعالیت‌های شناختی مغز و پردازش اطلاعات توسط آن ازجمله در سرعت تشخیص کلمات نقش مهمی دارد. دو بعد برای هیجان لحاظ می‌شود: بار و برانگیختگی. تنها در مطالعات محدودی به هر دوی این ابعاد توجه شده و هنوز کاملاً مشخص نیست آیا این دو بعد مستقل هستند یا هم‌بستگی دارند. از سوی دیگر سرعت تشخیص بینایی کلمات تحت تاثیر برخی مولفه‌های واژگانی-معنایی نیز قرار دارد. یافتن رابطه بین اب...

از جمله موضوعات مهم زبان‌شناسی نقش‌گرای هالیدی و رقیه حسن، انسجام و به هم پیوستگی متن است. هراندازه انسجام آوایی، واژگانی، دستوری و معنایی میان یک متن و عناصر آن بیشتر باشد؛ آن متن ماندگارتر خواهد بود. از این رو می‌توان گفت یکی از دلایل ماندگاری قرآن مجید همین انسجامی است که میان عناصر آن برقرار است و مایه برخی از پژوهش‌های ادبی ـ قرآنی گشته است. در این جستار با روش توصیفی– تحلیلی، «انسجام واژگ...

چندمعنایی پدیده‏ای زبانی است که نه‌تنها در سنت مطالعة معنی همواره مطرح بوده بلکه در پژوهش‏های رده‏شناختی واژگانی نیز مورد توجه قرار گرفته است. بررسی چندمعنایی فعل «خوردن» در رده‏شناسی واژگانی، که زیرشاخة رده‏شناسی معنایی به حساب می‏آید، در زبان‏های متعددی صورت گرفته است. در نوشتة حاضر، ضمن معرفی پژوهش‏های انجام‌شده در برخی از زبان‏های آسیایی، به بررسی این پدیده در مورد فعل «خوردن» در زبان فارسی...

نظامی گنجوی ابعاد و ساحت­های گوناگونِ قصّه­پردازی، صور خیال و زبان شاعرانه را در زبان فارسی گسترش داده است. بیشتر توجه پژوهش­گرانِ نظامی به توان قصّه­پردازی، آفاق اندیشه­ها و صور خیال آثار او بوده است، لیکن توجه به هنر زبانی و بویژه توان ترکیب­سازی او بر سبیل اشارت بوده است. در این مقاله سعی می­شود به هنر ترکیب­سازی نظامی پرداخته ­شود. این جنبه هنر نظامی بر مبنای دیدگاه فرمالیست­های روسی تحلیل شده ...

به منظور بررسی چگونگی درک و تولید الگوهای مختلف همنشینی واژگانی توسط فراگیران سطح متوسط ایرانی، آزمون های درک و تولید همنشینهای واژگانی به سی و چهار نفر از دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین داده شد. برای مقایسه درک الگوهای مختلف همنشین های واژگانی از فرایند تجزیه و تحلیل واریانس یکطرفه استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که الگوی "صفت + اسم" نسبت به الگوهای دیگر ساده تر است اگرچه تفاوت...

این پژوهش در نظر دارد تا انتخاب‌های واژگانی ترجمة محمد دشتی از نهج‌البلاغه امام علی(ع) را بر اساس سطح معنایی ـ لغوی الگوی ارزیابی ترجمة گارسس بررسی و نقد نماید. برای این منظور، ابتدا سطح معنایی لغوی گارسس در حیطة ارزیابی ترجمه توضیح داده می‌شود و آنگاه با کمک نمونه‌گیری تصادفی، نمونه‌های قابل کاربست این نظریه به عنوان داده‌های مقاله ارائه می‌شود. این پژوهش روشن می‌کند که دشت...

مقدمه: پیوستگی کلامی از  عوامل درک مطلب است که می‌تواند تحت تاثیر بیماری آلزایمر قرار گیرد. روابط واژگانی نیز از انواع ابزارهای پیوستگی است. با وجود پژوهش‌های قابل ملاحظه در زمینه‌ی بیماری‌های اعصاب و ابزار پیوستگی تا کنون  مقایسه و تحلیلی از انواع روابط واژگانی به عنوان زیرمجموعه‌ای از ابزار پیوستگی در گفتار سالمندان آلزایمری و عادی صورت نگرفته است. به علاوه، بررسی اختلالات احتمالی در گفتار سا...