تذکرۀ مجالس ‌العشاق به نام دو نفر در تاریخ ادبیات فارسی شهرت یافته است: یکی سلطان‌حسین بایقرا و دیگری کمال‌الدین حسین گازرگاهی از عالمان دربار سلطان‌حسین. با آن که در متن کتاب پنج بار صراحتاً و با ذکر نشانه، سلطان‌حسین به عنوان مؤلف کتاب معرفی شده، اما محققان این انتساب را نپذیرفته و نویسندۀ اصلی متن را گازرگاهی می‌دانند. این مقاله با جستجوی رد پای مؤلف در متن کتاب تحقیق در شخصیت تاریخی امیر کما...

قصیدة لُغَز شمعِ منوچهری دامغانی در بین ادب‌دوستان و محققّان ادب فارسی بسیار معروف است. آشنایی منوچهری با ادبیات عرب باعث شده است تا وی مانند دیگر اشعار خود، در سرودن این قصیده، از مضامینی بهره بگیرد که شعرای عرب در توصیف شمع به کار برده‌اند و بدین صورت  واسطة انتقال مضامین شعری لغز شمع از ادبیات عرب به ادبیات فارسی باشد. در این مقاله، با توجه به شباهت‌هایی که در لغز شمع منوچهری و شاعران عرب‌زبان پ...

در پهنه‌ی بی‌پایان شعر و ادب مشرق زمین، بی‌گمان یکی از اثرگذارترین شاعران، در طول قرون و اعصار، «متنبّی» بوده است. چرا که «ابوطیّب متنبی» - این شاعر کوفیِ قرن چهارم هجری- نه تنها سخنور صاحب سبکِ بسیار اثرگذاری در طول تاریخ ادب عربی بوده است، بلکه در سخنوران بزرگ پارسی همچون مولوی و سعدی نیز تأثیر نموده است. از این رو به نظر نگارنده - به عنوان مترجم دیوان متنبّی- وی را باید «سرسلسله‌ی شعرای مشرق زمین...

چکیده زید بن علی در مدینه «محله بنی هاشم» به دنیا آمد. ایشان فرزند بزرگوار امام زین العابدین– علیه السلام– در دوره ای می زیست که فاجعه عاشورا و کشتار مردم مدینه و آتش زدن کعبه و دیگر جنایات علنی حکام اموی و رواج فساد و فحشاء در دربار حکومتی بنی امیه، برای مردم عقده ای شده بود که جز با قیامی بزرگ از ناحیه شخصیتی بزرگ قابل گشودن نبود زید تحمل فساد بنی امیه را نداشت او قیام نمود و به شهادت رسید و...

یکی از مضامین شعری که تقریباً در همة دوره‌های تاریخ ادب عربی حضوری چشمگیر داشته، خمریه‌سرایی است. در طی قرن چهارم و پنجم هجری، در سرزمین خراسان بزرگ، شاعران زیادی به زبان عربی شعر می‌سرودند که با مطالعة اشعار آن‌ها به راحتی می‌توان دریافت که خمریه‌سرایی در میان آن‌ها رشد بسیار چشمگیری داشته است. آنان در خمریات خود، بسیاری از جزئیات شراب را از جمله رنگ، بو، طعم، جام شراب، ساقی، و تأثیر شراب در رو...

از اغراض شعری که در آثار شاعران شیعی معاصر امام رضا ( ع) نمود بیشتری دارد،می توان به مدح و رثا و نشر فضائل آن حضرت اشاره نمود.آذین بندی سخن و شعر به فضائل و مناقب ائمه ( ع) همواره مورد توجه شعرا ونویسندگان بوده و به گونه ای بیانگر اعتقاد و احترام به این بزرگواران و حریم ولایت وامامت است و از سوی پیامبر (ص) و ائمه (ع) مهر جواز یافته است.دعبل، « سیمای امام رضا ( ع) در اشعار شعرای شیعی معاصرش » ای...

این رساله به بررسی حیات حضرت زهرا در خلال قصائد پنج تن از شعرای معاصر عراق یعنی شیخ محمد کاظم ازری، شیخ هادی کاشف الغطا، شیخ احمد وائلی، سید مرتضی قزوینی، و حاج محمد علی حاج حسین می پردازد. بدین صورت که پس از شرح مختصری از ابیات به بررسی آیات و روایاتی می پردازدکه با آن ابیات مرتبط است. اهمیت این بحث از چند جهت است از جمله: بررسی اشعار فاطمی شعرای معاصر عراق، آشنایی خواننده با شعر دینی معاصر و ...

جنبش رومانتیک ، با انتشار چکامه های غنایی اثر ویلیام وردزورث و ساموئل تیلور کولریج در سال 1798 آغاز گردید. بارزترین مشخصه متمایز کننده میان شعرای رمانتیک و شعرای دوره های پیشین دیدگاه آنان در باره تخیل است. شعرای رمانتیک عموما توجه بیشتری به احساسات بعنوان مکملی ضروری برای خردورزی صرف مبذول داشتند و تاکید بر عملکرد قوه تخیل با تاکید بیشتری بر اهمیت الهام، غرایز ، و احساسات همراه شد. این موضوع م...

به یقین امامان? در احیاء دین وشعارهای مذهبی از جایگاهی والا برخوردار هستند و هر کدام در شرایط مختلف زمانی خود، رسالتی خطیر داشته اند، در راستای انجام وظایف و تکالیف الهی متحمل انواع آزار و اذیت های بسیاری حتی تا شهات بوده اند. در این میان، چهره درخشان امام حسین? بویژه قیام کربلا و بازتاب آن در بیداری مسلمانان و تأثیرپذیری شعر شیعه از عاشورا و دستاوردهای آن از منزلتی والا بهره مند است. بنا بر ای...

اشعار حسینی و عاشورایی از جمله اشعاری هستند که بعد از واقعه قیام خونین کربلا و شهادت امام حسین(ع) و یارانش در روز عاشورا بخش عمده ای از دواوین شعرای شیعی، و از جمله شعرای عراق را از آن زمان تا دوران معاصر به خود اختصاص داده است از جمله شعرای معاصر عراق که قسمت عمده ای از دیوانش را به اهل بیت و بخصوص امام حسین(ع) اختصاص داده است شیخ احمد وائلی نجفی می باشد .شیخ احمد وائلی از بزرگان خطابه و منبر ...