یکی از گروه‎هایی که در حوادث سیاسی تاریخ معاصر ایران به ویژه در دوره پهلوی دوم تا پایان کودتای 28 مرداد 1332 نقش داشتند، گنده‎لات‎ها بودند آنان گروهی از لمپن‎ها بودند که به علت اشتغال به کارهای موقتی و بی ثبات، جایگاه طبقاتی مشخصی نداشتند. گنده‏لات‏ها میراث لوطی‎ها و زورخانه‎های سده سیزدهم بودند. احزاب و گروه‎های سیاسی از آنها به عنوان ابزار فشار برای گروه‎های رقیب و مخالف خود استفاده می‎کردند ...

چکیدهتاریخنویسی محلّی، در کنار سایر گونههای تاریخنویسی، یکی از زمینههایی بوده است که مورخانایرانی آن را آزموده و آثار ارزندهای پدید آوردهاند. این نوع تاریخ نگاری، با محوریّت مکاننگاری،آگاهیهای ارزشمندی در باب حیات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، تاریخ، جغرافیا، حکّام وفرمانروایان و تحولات سیاسی یک شهر و ناحیهای خاص ارائه میدهند که در دیگر گونههایتاریخنگاری، نظیر تواریخ عمومی و یا سلسلهای، کمتر دیده میشو...

تاریخ نگاری به عنوان پدیده فرهنگی در انقلاب مشروطیت دچار تحولی اساسی شد.از نوع نگاه به تاریخ تا بررسی عناصر تاریخ همه و همه دچار تغییرات اساسی شد.اگر چه این حرکت قبل ترها همزمان با ورود افکار جدید به جامعه ایران آغاز شده بود،اما در انقلاب مشروطیت به محک آزمایش درامد.نخستین کسی که این حرکت را آغاز کرد ناظم الاسلام کرمانی بود.وی برای نخستین بار به صورت جدی به بررسی عناصر موثر در انقلاب مشروطیت به...

بررسی کارنامۀ تاریخ نگاری اسلامی، مطالعۀ موردی آثار مورخان مسلمان به روش استقرایی را می‌طلبد تا بتوان فرآیند پیدایش، شکل‌گیری، رشد، توسعه و سرانجام رکود آن را نشان داد. یعقوبی که در قرن سوم هجری می‌زیست از بنیان گذاران سنت تاریخ نگاری اسلامی در مرحله تدوین جوامع تاریخی در موضوع تاریخ عمومی جهان با رویکرد فرهنگی است. موضوع اصلی این نوشتار شناسایی منابع اطلاعات تاریخ فرهنگ عمومی جهان تا قرن سوم ا...

کتاب نمایش در دوره ی صفوی نوشته ی یعقوب آژند، اثری است که با شیوه ای تاریخ نگارانه به ذکر اجراهای نمایشی رایج در دوره ی صفویه و ریشه ها و پیشینه ی این شیوه های اجرایی میپردازد و لذا ازنظر تاریخی از اهمیت مطالعاتی ویژه‌ای برخوردار است. در این مقاله ابتدا با قیاس مختصری از این اثر با برخی آثار دیگر چاپ شده در زمینه ی تاریخ نمایش درایران، جایگاه آن را در بین این آثار تبیین و وجوه ممتاز آن را مشخص ...

اصفهان در دوره­ اسلامی تا سدهی هفتم از مراکز تمدنی است که از سنت محلی نگاری قابل توجهی برخوردار بوده است. در این مقاله مکتوبات محلی نگاری اصفهان در دو شاخهی تاریخ­نگاری محلی؛ یعنی نگاشتن کتب تاریخ محلی دنیوی و دینی، به لحاظ کمی و کیفی مورد بررسی قرار گرفته است. کتب بازمانده از دستبرد حوادث و همچنین اشارات و نقل قول­هایی که از کتب مفقوده، در کتاب های دیگر باقی مانده است، روی هم رفته، مجموعه­ای ا...

چکیده: نوشتن تاریخ ایران باستان یکی از موضوعات مورد علاقه مورخان مسلمان بوده است، از این رو مسلمانان از همان آغاز شروع به گردآوری اطلاعات درباره ایران باستان کرده و به نقل آن اطلاعات پرداختند. نحوه ارزیابی آنها از گذشته باستانی ایران، منابع اطلاعاتی آنها، چگونگی دست یافتن مسلمانان به آن اطلاعات و نحوه نقل آن روایت ها، همگی از جمله موضوعاتی است که مورخان مسلمان در تاریخ نگاری خود به آن پرداخته ...

اندیشه تاریخ نگاری علی بن حسین مسعودی به خاطر نقادی از سنت تاریخ نگاری پیش از خود و طرح مباحث نوینی در تاریخ نگاری اسلامی از زوایا و ابعاد مختلف قابل طرح و بررسی است. در این مقاله کوشش شده که اهتمام این مورخ بزرگ اسلامی در ایجاد پیوند میان تاریخ نگاری و نجوم و تقویم به عنوان یکی از شاخه های متعدد علوم عقلی مورد بررسی قرار گیرد, لذا ضمن اشاره به ویژگی اندیشه تاریخ نگاری مسعودی, به جایگاه نجوم, ت...

معرفی و شناسایی چهرهای فکری ، فرهنگی و مبارز سیاسی که از طریق فعالیت ها و اقدامات خود در جریان تاریخ مبارزات ملی گرانه ی خود به تنویر افکار عمومی می پرداختند، باعث آشنایی دوستداران تاریخ ایران با فراز و نشیب های تحولات سیاسی معاصر ایران در جنوب ایران در مبارزه با استعمارگران خارجی از جمله انگلیسی می شود. از آنجا که کانون اصلی مبارزه با استعمار و استبداد در جنوب ایران در بوشهر متمرکز بود؛ چنانکه...

چکیدهتاریخنویسی محلّی، در کنار سایر گونههای تاریخنویسی، یکی از زمینههایی بوده است که مورخانایرانی آن را آزموده و آثار ارزندهای پدید آوردهاند. این نوع تاریخ نگاری، با محوریّت مکاننگاری،آگاهیهای ارزشمندی در باب حیات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، تاریخ، جغرافیا، حکّام وفرمانروایان و تحولات سیاسی یک شهر و ناحیهای خاص ارائه میدهند که در دیگر گونههایتاریخنگاری، نظیر تواریخ عمومی و یا سلسلهای، کمتر دیده میشو...