چکیده رسالت اصلی این پژوهش، بررسی همه جانبه، پیرامون شیوه ها، علل و زمینه های نگارش مقتل در سده های آغازین اسلامی است. به همین جهت، به تحقیق کتابخانه ای و میدانی دست یازیده شده و شیوه تحقیق نیز، بر مبنای تحلیل گزارش ها درمنابع مقتلی است. بنابراین، پس از بیان و تعریف مصطلحات، به محورهای مختلف تحقیق پرداخته شده که اهم آن عبارتست از: نگارش مقتل از امتیازات مهم درمکتب کوفه بوده است که در گزارش ها...

یکی از ویژگی های تاریخنگاری ایران در دوران معاصر و خاصه دوره قاجار ، تدوین کتاب هائی در زمینه جغرافیا و بوم شناسی است. امری که گرچه پیشینه ائی درازپا در ایران زمین دارد، اما به جهت تاثیرپذیری از روند تحول تاریخ نویسی ایران در دوره معاصر ، قابل تامل و درخور مطالعه می باشد. پژوهش حاضر با عنوان « سیری در نوشته های جغرافیایی در عصر قاجار» بر آن است تا به چگونگی اثرآفرینی در دانش جغرافیا و تالیف نوش...

رساله حاضر مشتمل است بر ترجمه فصل سوم کتاب با ارزش و محققانه / محاضرات تاریخ العرب / تالیف دکتر صالح احمدعلی / و تحقیقی کوتاه و مختصر در زمینه تاریخ و تاریخ نویسی که تحت عناوین ذیل موضوع را مورد بحث و بررسی قرار داده است : واژه تاریخ - تعریف تاریخ - پیدایش تاریخ نویسی در اسلام - سیره نویسی سیره نویسان، تاریخ نویسی و تاریخ نویسان، زندگی پیامبر و دعوت اسلامی در مکه - زندگی پیامبر اسلام (ص) پیش از...

مسلمان‎‎نشین‎های قفقاز جنوبی در سده‏های 19 و 20م. عرصه ظهور آثار تاریخ‎نگاری محلی متعددی شد. این آثار در محدوده جغرافیایی و زمانی مذکور به دو بخش سنت قدیم و جدید قابل تقسیم است. سنت قدیم تاریخ‎نگاری محلی مسلمان‎نشین‎های قفقاز جنوبی در سرتاسر قرن 19م. و اوایل قرن 20م. با الهام‎پذیری از سنت‏های تاریخ‎نگاری ایرانی-اسلامی رایج بود. این روند تا فروپاشی دولت روسیه تزاری تداوم داشت و پس از آن در دور...

مجموعه داستان کوتاه «یکی بود یکی نبود» نوشته محمد علی جمالزاده را سرآغاز داستان کوتاه مدرن فارسی دانسته اند. گذشته از داستان ها و طرح های این مجموعه که از نخستین کوشش ها در عرصه داستان کوتاه نویسی فارسی به حساب می آید، «دیباچه» این کتاب در مطالعات ادبی فارسی و در نظریه انتقادی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. جمالزاده، به عنوان پدر داستان کوتاه فارسی، در این دیباچه به دنبال نوعی قانونگذاری ادبی ...

حماسه سرایی با فردوسی توسی به اوج رسید. پس از فردوسی نیز کسانی که در این عرصه قدم گذاشتند سعی داشتند از الگوی موفق او در زمینه ی حماسه سرایی، یعنی شاهنامه تقلید کنند. در آغاز شاهنامه هایی که سروده شد بیشتر به بخش حماسی – اسطوره ای شاهنامه توجه داشتند. از اواخر قرن ششم و به ویژه از عهد مغول به بعد به دنبال رونق تاریخ نگاری، نهضتی در عرصه ی شاهنامه نویسی تاریخی نیز پدید آمد. محتوای این شاهنامه ه...

آلبان ها و ارامنه و گرجی ها، سه قومیت عمده ساکن در قفقاز جنوبی، بعد از ظهور مسیحیت در زمره پیروان مسیح(ع) قرار گرفتند و به دنبال آن، به زودی کلیساهای آلبان و ارمنی و گرجی تأسیس شد. این سه کلیسا در عین قرابت با یکدیگر، دارای اختلافات فراوانی بودند. وجود چنین اختلافاتی برای حفظ ثبات و بقای هر یک از این کلیساهای همسایه لازم و ضروری می نمود. این اختلافات در نزد دو کلیسای آلبان و ارمنی بیشتر بود. اس...

ابوالحسن علی جَزنائی،از مشاهیر مورخ مغربی دربار مرینیان است که با نگارش کتاب جَنی زَهرهِ الآس فی بناءِ مدینهِ فاس یکی از مهمترین نوشته های تاریخ محلی فاس را پدید آورد.  این پژوهش به بررسی وتحلیل مطالب،شیوه تدوین ،اسلوب نگارش و منابع مورد استفاده جزنائی در این کتاب پرداخته و سرانجام این اثر را با دیگر تاریخ محلی فاس به نام الانیسُ المُطرِب بروض القرطاس فی اخبار ملوکِ المَغرب و تاریخ مدینه فاس مقایسه می کند...

مهم ترین منبع تاریخی گرجستان، یعنی کارتلیس تسخوربا، را چندین مورخ گرجی در میان قرن های هشتم تا چهاردهم میلادی در سیزده بخش مجزا به رشتة تحریر درآوردند. سه بخش نخست این کتاب، «تاریخ شاهان گرجستان»، «زندگی نینوی مقدس»، و «زندگی واختانگ گرگاسالی»، مطالب مهمی را دربارة تاریخ ایران باستان دربر دارند. در این میان، اثر نخست، یعنی تاریخ شاهان گرجستان، را لئونتی مِرُولی نوشته است. نویسندة این اثر با آگاهی...

این رساله رویکردی بین رشته ای دارد، زیرا از تاریخ و جامعه شناسی صرف ، فاصله گرفته ، رهیافتی جدید در مطالعات تاریخی ، ارائه شده است. همچنین در برگیرنده جنبه های نظری است. بین تاریخ با جامعه شناسی پیوند زده ، روش جامعه شناسی تاریخی را مبنای کار قرار داده است. براین اساس ، ضمن تحلیل تاریخنگاری مسعودی ، دیدگاههای وی نیز با نظریه های جدید جامعه شناسی تاریخی، در عرصه تغییرات و انقلابهای اجتماعی ، مطا...