جنبش‌های اجتماعی خاورمیانه و شمال افریقا که از آن‌ها به عنوان بیداری اسلامی یاد می‌شود از مهم‌ترین و بحث‌بر‌انگیزترین پدیده‌های حادث‌شده در محیط بین‌المللی عصر حاضر به شمار می‌آیند. در این میان، جمهوری اسلامی ایران به عنوان قدرتی بالقوه و بالفعل در خاورمیانه و با برخورداری از موقعیت ویژه و حساس، در قبال بیداری اسلامی می‌تواند شکل تازه­ای به خود بگیرد و از فرصت‌هایی که این تحولات اجتماعی برای نق...

بیداری اسلامی پدیده‌ای است که در تاریخ معاصر کشورهای اسلامی به شکل‌های گوناگون و در زمینه‌های تاریخی متفاوت و با نتایج خاص پدیدار شده است. این مقاله با بررسی آرای متفکران، جنبش‌ها و نحله‌ها‌ی اسلامی، چهار گفتمان بیداری جهان اسلام را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد. پژوهش حاضر تلاش مسلمانان برای غلبه بر استبداد، عقب‌ماندگی، وابستگی و... را در چهار موج بیداری بررسی کرده و علل به‌وجود آمدن امواج بیدا...

امواج بیداری اسلامی، از دویست سال پیش تاکنون، هر روز بلندتر و گسترده‏تر شده‌است. مهم‏ترین دستاورد این حرکت تاریخی از حاشیه به متن کشیده شدن احکام اسلامی و، در ادامه، بازگشتن تدریجی خودباوری به جهان اسلام است. امروزه، با عملیاتی شدن این مقصود و همگام با رشد سریع بیداری اسلامی، بسیاری از حاکمان دست‌نشانده و مستبد کشورهای اسلامی سست شدن پایه‌های حکومت خود را احساس می‌کنند. با وجود این، این جریان ب...

شبکه العالم به عنوان یکی از کنشگران رسانه ای کلیدی جمهوری اسلامی ایران در عرصه فعالیت های برون مرزی نظام در حوزه ی کشورهای عرب زبان قلمداد می شود. نگرش و عملکرد شبکه العالم به عنوان یک شبکه دولتی و حاکمیتی ایران زیر نظر معاونت برون مرزی صدا و سیما، در مورد مسئله شکل گیری جنبش های اعتراضی مردم که در سال های 2010 و 2011 در کشورهای عرب زبان و شمال آفریقا با عنوان بیداری اسلامی شکل گرفت می تواند نق...

نظریة بیداری اسلامی که مقام معظم رهبری درمورد انقلاب های خاورمیانه ارائه کرد، روشی متوازن و مبتنی بر حضور توأمان مردم و ارزش های الهی در جامعه است. دیدگاه امام خمینی (ره) نیز بر همین اساس بوده است. دو عنصر آفت بیداری اسلامی است: 1. تحجر و جزم اندیشی؛ 2. خودباختگی. بر این اساس، بیداری اسلامی در مقابل افراط گرایی و نیز تفریط و خودباختگی قرار می گیرد. نظریة بیداری اسلامی درپی مصادرة انقلاب های من...

انقلاب مردم مصر که در 25 ژانویه 2011 آغاز و با سرنگونی حسنی مبارک در 11 فوریه جنبۀ عینی یافت، به دلیل هویت دینی و اسلامی مردم مصر و تحت تاثیر انقلاب اسلامی ایران به موفقیت بیداری اسلامی در مصر و روی کار آمدن جریان دینی اخوان المسلمین گردید و به شدت مورد استقبال رهبر معظم انقلاب آیت الله خامنه ای و دیگر مقامات عالی ایران قرار گرفت. اما، یک سال پس از ریاست‌جمهوری محمد مرسی، در فرایندی عجیب و با ت...

تا چندی پیش تحولات گسترده در سیستم سیاسی واجتماعی منطقه خاورمیانه برای بسیاری از مردم منطقه و ناظران خارجی قابل تصور نبود و یا بسیار دوردست به نظر میرسید، اما با وجود تحولات اخیر منطقه ای بسیاری از تصورات پیشین فروریخت. در این راستا سوالات متعددی نیز مطرح میشود، با این حال نخستین پرسشی که در خصوص این تحولات به ذهن میرسد با توجه به اینکه هویت محور اصلی جنبش های مردمی خاورمیانه است، به هویت خیزش ...

چکیده مقالة حاضر با طرح این سؤال که دیپلماسی عمومی در سیاست خاورمیانه ای امریکا با تأکید بر دوران ریاست جمهوری اوباما چه جایگاهی داشته است، این فرضیه را مطرح کرده است که دیپلماسی عمومی در سیاست خارجی امریکا در قبال خاورمیانه همواره اهمیت خاصی داشته است؛ از آن جایی که میراث سیاست خارجی دولت بوش برای اوباما وجهة عمومی بسیار ضعیف ایالات متحده در میان مسلمانان و در خاورمیانه بود؛ اوباما یکی از ارکا...