تاریخ تفکر دینی و عقلی، میزبانِ اندیشه‌های متعدّدی دربارة اثبات وجود خداوند بوده است. در این میان، اندیشمندان حوزة دین به سه نوع از براهینِ غایت‌شناختی (teleological)، وجود شناختی(ontological) و کیهان‌شناختی(cosmological)،  توجه کرده‌اند. آلوین پلنتینگا را می‌توان شخصیتی دانست که بر این طرق سه‌گانه، طریقة چهارمی می‌افزاید. در واقع، تلاش وی در این زمینه، قابلیت آن را دارد که با عنوان «برهان معرفت‌ش...

اثر حاضر به دنبال اثبات این مدعاست که یکی از راه های شناخت خدا تجربه ی دینی است. برای این منظور ابتدا تقریرهای مختلف استدلال تجربه دینی مطرح شده است و سپس به برخی از تجربه های دینی اشاره نموده ایم . در ادامه اشکال یکی از منتقدان استدلال تجربه دینی، یعنی جان هاسپرز مطرح شده و مورد بررسی قرار گرفته است. اشکال هاسپرز این است که قبول صحت استدلال تجربه دینی مستلزم پذیرش عقاید متناقض و ناسازگار است و...

مجموعه حاضر حاصل جدال و مناظرات زیبائی است که از امام صادق و امام رضا علیهم السلام به جا مانده است. وروش های دقیق و منظم آن ها را جمع آوری کرده است. در این مجموعه علاوه برمفهوم شناسی روش ها و زمینه ها وتاثیرات مناظرات به بیان روش های مناظراتی برهانی، جدلی، تجربی و وجدانی پرداخته که در هر روش به شیوه های مختلفی به بحث و گفتگو پرداخته اند مثلاً در روش برهانی به بررسی شیوه هایی همچون برهان های اثبا...

مجید محب زاده[1] امروزه تجربه دینی یکی از مباحث مهم فلسفه دین به شمار می‌رود. شلایرماخر مضامین کتب مقدس را در تعارض با عقل و فهم بشری دید. وی بر این مبنا گوهر و اساس دین را تجربه دینی دانست که از نظر وی تجربه دینی یعنی احساس اتکا و وابستگی مطلق و کامل به منبع و قدرتی که از جهان متمایز است...

فرضیّه ی پلورالیسم دینی جان هیک تلاشی است که وی از درون سنّت مسیحی برای تبیین رابطه ی مسیحیّت با دیگر ادیان جهان صورت داده است. ادّعای اصلی هیک آن است که همه ی ادیان از ارزش معرفتی یکسانی برخوردارند و هم ی آن ها در راهنمایی پیروانشان به سمت رستگاری نهایی موفّق عمل می کنند. هیک برای تبیین و توجیه ادّعای خود ابتدا باید در مقابل ناواقع گِرَوان از واقع گروی گزاره های دینی حمایت، و سپس در مقابل شمول گروان و...

این مقاله بر آن است تا رابطه تجربه دینی و پلورالیسم دینی را مورد بررسی قرار دهد. ابتدا سعی شده است تعریف روشنی از تجربه دینی و پلورالیسم دینی به دست داده شود. تجربه دینی به معنای مواجهه انسان با امور ماوراء الطبیعی یا مشاهده و مشارکت در آن ها یا دریافتی است که متعلق آن خدا یا امور مرتبط با خداست. پلورالیسم دینی راهی برای تبیین تنوع و کثرت ادیان و حیانی و غیر وحیانی است و بر آن است که تمامی اد...

پراگماتیسم پیش از هر چیز، روش است- روشی جهتِ روی آوردن به تجربه؛ چه به معنای فرایندی آن و چه به معنای فرآورده ای آن. از این منظر، مفهوم تجربه در اندیشه پراگماتیکی جیمز جایگاهی ویژه می یابد. به گونه ای که می توان کل اندیشه او را در هر زمینه به آن برگرداند و بر مبنای آن فهمید. این نکته در مورد نگاه او به "دین" نیز صادق است. جیمز در پی بررسی دین در حدود زندگی آدمی، کنشها و تجارب اوست و برای این منظ...

در حوزه اندیشه دینی ادله متعددی برای اثبات ضرورت دین ارائه شده است. این مقاله به بازگفت منطقی و بررسی این ادله از دیدگاه حکیمان شیعه - ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا - می‌پردازد. این حکیمان پنج برهان بر ضرورت دین اقامه کرده‌اندکه عبارتند از: مدنیت، سعادت، هدایت، معرفت و عنایت. در میان این برهان‌ها، برهان مدنیت مورد اتفاق همه است و با باور به مدنی‌بالطبع‌بودن انسان، او را نیازمند اجتماع و سپس قانون...