نیشابور، علیرغم دارابودن اهمیت استراتژیک و ژئوپلتیک در دورة ساسانی، کمتر مورد توجه باستان شناسان دوران تاریخی قرار گرفته است. تحلیل نویافته های باستان شناختی از کهندژ شهر ساسانی نیشابور و شناسایی استقرارهای ساسانی در پهنة دشت نیشابور، می تواند تا حدود زیادی بازسازی سازمان اقتصادی-سیاسی جوامع مستقر در این منطقه از ایران را میسر سازد. در این مقاله سعی شده با تحلیل داده های سفالی در قالب مدل های ک...

توصیف دقیق و درست از ساختارهای دستوری از اهمیت بسیار برخوردار است. تحلیل رده شناختی از یک ساخت، نشان می دهد که زبان مورد مطالعه دارای چه ویژگی هایی از لحاظ دارا بودن آن ساخت خاص، در مقایسه با سایر زبانهاست. پژوهش حاضر که نگاهی رده شناختی به نحو زبان فارسی باستان در کتیبه بیستون دارد، این امکان را فراهم می آورد تا بتوان به ویژگی های خاص این زبان دست یافت و به تفاوتها و شباهتهای آن با دیگر دوره...

آثار و شواهد باستان شناسی و متون تاریخی شاهد برگستره وسیع جغرافیای فرهنگی سرزمین توس در طول تاریخ می­باشند. از میان اماکن و زیستگاههای باستانی برجای مانده در دشت توس شهر تاریخی تابران به دلایل مختلف از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. مطالعات باستان شناسی انجام شده، شناختی نسبی را از توس دوران اسلامی برای پژوهشگران فراهم آورده است. تابران در ادامه حیات تاریخی توس اسطوره ای و کهن در دوران اسلام...

براساس شواهد باستان شناختی، زاگرس از مناطق کلیدی در بیان چگونگی و چرایی انتقال از فراپارینه سنگی متاخر به آغاز نوسنگی در شرق هلال حاصلخیزی بطور اخص و در جنوب غرب آسیا، بطور اعم است. بیش از سه دهه از انجام پژوهش های میدانی باستان شناختی دوره نوسنگی در منطقه می گذرد. اما، چنین مواردی- بسیار کم به تحلیل و تبیین در چگونگی و چرایی-مختصرا به بیان و توصیف محوطه های دوره پیش گفته پرداخته شده است. منطقه...

نیشابور، علیرغم دارابودن اهمیت استراتژیک و ژئوپلتیک در دورة ساسانی، کمتر مورد توجه باستان‌شناسان دوران تاریخی قرار گرفته است. تحلیل نویافته‌های باستان شناختی از کهندژ شهر ساسانی نیشابور و شناسایی استقرارهای ساسانی در پهنة دشت نیشابور، می‌تواند تا حدود زیادی بازسازی سازمان اقتصادی-سیاسی جوامع مستقر در این منطقه از ایران را میسر سازد. در این مقاله سعی شده با تحلیل داده‌های سفالی در قالب مدل‌های ک...

باستان شناسان اتلال و اماکن تاریخی را از دیدگاههای مختلف باستان شناختی خود و از منظرهای گوناگون مورد مطالعه ، تحقیق و تبین قرار می دهند ، گاهی یافته ها را از نظر دوره زمانی دسته بندی می نمایند و زمانی تکنیک و شیوه ساخت آنها را مد نظر قرار می دهند و بعضا شیوه تولید مورد اهمیت قرار می گیرد ، و زمانی هم بر مبنای یافته ها سعی بر بازسازی اعتقادات و آئینهای انسان گذشته را دارند و گاهی هم از منظر زیبا...

این مقاله با هدف مطالعه، بررسی و معرفی سنت سفال منقوش گودین iii در درّۀ هُلیلان بر اساس یافته های سفالی مکشوفه در جریان مطالعات باستان شناسی محوطۀ کزآباد a به نگارش درآمده است. این محوطه، بزرگترین محوطۀ تاریخی درّۀ هُلیلان از توابع شهرستان چرداول است که در شمال استان ایلام قرار دارد. در این تحقیق، نگارنده علاوه بر مطالعه و بررسی نتایج پژوهش های پیشین، به بررسی باستان شناسی محوطۀ کزآباد a نیز پرداخت...

هفتاد سال پس از سقوط هخامنشیان مقدمات ظهور مجدد یک دولت ایرانی که خود را منتسب به هخامنشیان می دانستند فراهم شد . سلسله اشکانیان که نزدیک به نیم هزاره به طول انجامید با اَشک/ اَرَشک یکم آغاز و با کشته شدن اردوان پنجم به دست اردشیر بابکان ساسانی منقرض شد ، طولانی ترین سلسله پادشاهی ایران اشکانیان است. بازرگانی مهمترین منبع درآمدآنان بود و یکی از مهمترین اسباب تجارت ؛ مروارید خلیج فارس. افزایش حضور ...

طی فروردین ماه سال 1389، بررسی باستان شناسی دشت مهران با هدف بازبینی بررسی های پیشین و به منظور شناسایی و ثبت محوطه های پیش از تاریخی مشهود انجام شد. پرسش و هدف اصلی از انجام بررسی، شناسایی و ارایه پراکندگی مکانی محوطه های پیش از تاریخ و بررسی و تحلیل این الگو به منظور ایجاد بستر برای مطالعات دقیق و گسترده باستان شناسی است. همان طور که انتظار می رفت، قابلیت های پیش از تاریخی دشت بالا بود، به طو...