شهر بستر ایجاد روابط اجتماعی بین انسانهاست و مراکز شهری به عنوان قلب تپنده و مرکز ثقل این ارتباطات از جمله موقعیت های ممتاز برای فعالیت های اجتماعی و اقتصادی و به تبع آن سرزندگی اجتماعی و اقتصادی شهرها محسوب می شوند. از طرفی، توسعه های نامتوازن شهری با سیطره کمیت بر کیفیت، افت کیفیت های کارکردی و کالبدی مراکز تاریخی را موجب گردیده و ساماندهی این مناطق را ضرورت بخشیده است. بافت تاریخی مرکز شهر خ...

فضاهای شهری در گذشته به گونه ای منسجم در هماهنگی نانوشته ای میان معماران و ارباب حِرَف مرتبط شکل می گرفته و در آن الگوهایی از آرایه ها و نقشمایه های تزئینی، افزون بر کارکردهای اقلیمی و حتی نیارشی، به عنوان عناصر کیفیت زا و هویت بخش به کار گرفته می شدند که نشان از توجه ویژه نسبت به عناصر تأثیرگذار بر کیفیات فضاهای شهری داشته است. به نظر می رسد که امروزه در اثر کاهش توجه به کیفیت ها و ویژگی های طرا...

موقعیت ممتاز، تاریخی و جغرافیایی ایران، موجب بسط تجارت و انباشت سرمایه در غالب ادوار تاریخی این سرزمین بوده است. در دوره قاجار، این برتری راهبردی کشور، با توسعه تجارت جهانی همراه گشته، رونق دوچندان اقتصادی و بازرگانی ایران را به ارمغان آوردند. این وضع، شکوفایی چشمگیر تعدادی از کلان شهرهای کشور نظیر یزد را سبب گردید. نوشتار حاضر، با بهره گیری از نتایج پژوهش های تاریخی و منابع مکتوب و شواهد عینیِ ...

بافتهای تاریخی میراث ماندگار معماری و شهرسازی ماست که حفظ و نگهداری از آنها وظیفه نسل حاضر است. در کنار حفاظت از این مجموعه های ارزشمند چگونگی پیوند توسعه های جدید به این بافت ها موضوعی است که نباید از نظر دور بماند. عدم توجه به ویژگی های زیباشناختی و سوء مدیریت سبب گردیده است تا ساخت و سازهای جدید بدون در نظر گرفتن ارزش های بصری کالبد قدیم و تنها بر اساس نظر سازندگان و استفاده کنندگان انجام پذ...

محدوده مرکزی شهرها که گنجینه‌ای گرانبها از تاریخ و فرهنگ جامعه را در خود جای داده‌اند، مقاصد مهمی در جذب گردشگر محسوب می‌شوند. با‌توجه به رابطه متقابل میان توسعه گردشگری و باززنده‌سازی بافت‌های تاریخی، بهره‌برداری از میراث فرهنگی و تاریخی دربردارندة منافع بسیاری در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی برای جوامع عرضه‌کنندة آنهاست. این مقاله بر ‌آن است تا ضمن بررسی آثار مثبت و منفی توسعه ...

امروزه شاهد آنیم که بافت های تاریخی شهرهایمان کارایی و توان خود برای انطباق با نیازهای روز را از دست داده، بهانه ای را در اختیار سودجویان قرار می دهند که تحت عنوان "به روز نمودن" به انجام عملیات سریع و تخریبی در آنها بپردازند. اقداماتی که در زمینه بهسازی و نوسازی آنها شکل می گیرند نیز یا صرفاً کالبدی_فیزیکی و یا با نگاهی تقدس گرایانه و توجه صرف به مسئله حفاظت و عدم مداخله می باشند. بدین ترتیب تن...

محله عودلاجان در شمار محلات پنجگانه تهران قدیم بوده است، این محله روزگاری محل تمرکز جمعیت شهر تهران به شمار می آمده است. با گذشت زمان و بروز تغییرات فراوان در کالبد و بافت محله، فرسودگی هایی در آن ایجاد شد، عمده این تغییرات شامل خیابان کشی های بی ضابطه ای می باشد که طی دوره های مختلف در بافت محله ایجاد شد که از آن جمله می توان به ایجاد خیابان سیروس بر اساس خیابان کشی های سال 1316 ش، امتداد یافت...

بافت تاریخی و نظام شکل گیری آن، به مثابه موجودیتی که در طول تاریخ واجد حیاتی استکمالی بوده، نیازمند شرایط خاصی برای تداوم حیات خود هست. هسته تاریخی شهرها، اندک اندک عملکرد اقتصادی اجتماعی خود را از دست داده است و به دنبال آن و با جایگزین شدن ساکنانی با ویژگیهای اقتصادی اجتماعی متفاوت، معضلات کالبدی آن هم نمود بیشتری پیدا نموده است. بطوری که امروز دیگر تلاش و انگیزه ای برای نوسازی و بهسازی دیده ...

برنامه‌ریزی مرمت بافت تاریخی شهرها به مفهوم تجدید حیات یا بازسازی هسته مرکزی شهر است که اغلب دارای بافتی متراکم،خیابان‌ها و کوچه‌های پرپیچ و خم و باریک هستند. بافت تاریخی شهر یزد که در زمان خود برای نیازهای دیگری طراحی شده، امروزه نمی‌تواند خود را با شرایط جدید وفق دهد و روز بروز ساکنان آن به بافت‌های جدید رو می‌آورند و ساکنان غیربومی و مهاجر به آن گرایش پیدا می‌کنند. عدم وابستگی ساکنان جدید به...

تهران از جمله بزرگترین کلان شهرهای دنیاست که به دلیل عدم انطباق ساختار قدیم و جدید آن، از نابسامانی های بسیار رنج می برد. عناصر تشکیل دهنده هویت این شهر که طی چندین دهه ثابت بوده است، طی تحولات صنعتی، اجتماعی و سیاسی ـ که قطع تداوم فرهنگی را به دنبال داشت ـ از خاطره اذهان عمومی پاک شده اند. از جمله این عناصر لبه های شهری هستند که نقش اساسی در هویت منظرین با شهر دارند. رویکردهای حاضر به لبه های...