تجلی مضامین و معانی بلند قرآنی و بازتاب سیرة انبیاء الهی در آثار شاعران ونویسندگان از چنان شمول و گستردگی برخوردار است که همواره از ابعاد گوناگون نیاز به واکاوی، تحلیل وبررسی دارد. در همین راستا متفکر عارف و شاعر نامدار پاکستانی علامه محمد اقبال به عنوان ادیبی هنرمند و سرایندة اشعار فارسی با قرآن کریم و دیگر منابع اسلامی ارتباطی تنگاتنگ داشته است. این ارتباط در سرتاسر دیوانش به وضوح مشاهده می­ش...

همزمان با تحولات اجتماعی و سیاسی در عصر مشروطه، نوع تلقی و برداشت شاعران و نویسندگان معاصر از رویدادهای پیرامون دگرگون شد و به تبع آن، بازتاب این تحولات و دگرگونی‌ها در آثار ادبی، نسبت به گذشته، تغییر اساسی پیدا کرد، «یدالله بهزاد کرمانشاهی» از جمله شاعران معاصری است که توانسته؛ صمیمانه‌ترین مضامین انسانی، اجتماعی را در قالب تصویرهای شعری نو-کهن خود ارایه دهد. این نوشتار، بر آن است تا بازتاب بر...

عمادالدین نسیمی، شاعر اواخر قرن هشتم و اوایل قرن نهم، یکی از شاعران دوره تیموریان است که بخشی از عمر خود را در دوره تیمور و بخش دیگر را در روزگار جانشینان وی سپری کرد. زندگینام? نسیمی، از تولد تا وفات، قسمتی از این پژوهش است. وی مرید و خلیف? فضل الله نعیمی، پیشوای حروفیه، بود. از این رو بازتاب اندیشه های حروفی در دیوان او به روشنی هویداست. از آنجا که این فرقه برای «تأویل» اهمیت ویژه ای قائل بود...

با ظهور مغولان (ایلخانان) در ایران، هنر مصورسازی کتاب به‌‌طور رسمی شکل گرفت و از این دوران به بعد این هنر مسیر شکوفایی را پیمود. شاهنامة بزرگ ‌مغولی (دموت)، شاهکار نگارگری عهد ایلخانی، به‌منزلۀ نخستین نسخۀ مصور درباری در دوران ابوسعید بهادر خان، در تبریز تصویرسازی شد و پس از آن به‌تدریج دیگر شاهنامه‌های مصور به‌وجود آمد. حضور چشمگیر زنان در نگاره‌های این نسخه، یکی از نکات متمایز این شاهنامه است...

اوحدالدین علی ابن محمدبن اسحاق ابیوردی، متخلص به انوری، از شاعران قصیده‌سرای سده‌ی 6 هجری قمری در حوزه‌ی خراسان ا‌ست که بیش از هرچیز در جایگاه شاعری مدیحه‌سرا شناخته شده است. بدیهی‌ست شاعری که از دیرباز در به کارگرفتن هنرمندانه‌ی صنعت حسن طلب، شهره‌ی آفاق بوده و همواره به نیروی مدح و حتی هجو، از ممدوحان خود، چیزهایی گاه بسیار حقیر مانند کاه و جو مرکب، درخواست کرده است، قاعدتا باید تنها رضای خوی...

پیامبر اکرم(ص) شخصیتی اسطوره­ای و فرا مذهبی در دین مبین اسلام به شمار می­رود و همه­ی ملّت­های مسلمان، صرف­نظر از هر مذهب و زبانی، آن حضرت را خاتم پیامبران دانسته­اند؛ پیامبری که در ادبیات این اقوام و مذاهب نیز راه یافته است. محمد بوصیری شاعر و دانشمند برجسته­ی مصری، به عنوان نماینده­ی شاعران عرب و شافعی مذهب، با اثر بی­بدیل و ماندگار خود با نام «برده»، نقش خود را در حوزه­ی مدح پیامبر(ص) به خوبی ...

شعر معاصر، توجّه به مسائل اجتماعی را سرلوحه مضامین خویش قرار داده است وشاعرانی را به تاریخ معرفی کرده است که در راستای تصویر مفاهیم اجتماعی و حل مشکلات جامعه خویش کوشیده اند. قیصر امین پور، شاعر انقلابی معاصر از جمله ادیبانی است که تعهّد به مسائل اجتماعی بخش بزرگی از دغدغه های ذهنی ایشان بوده است وآثار شعری فراوانی در این موضوع از خود برجای گذاشته است. پژوهش حاضر ، به بررسی بازتاب مسائل اجتماعی د...

دورۀ قاجار دوره‌ای سرشار از رخدادهای اجتماعی و سیاسی است. شاهان قاجار، شاعران مدیحه‌سرا و شعر مدحی را پروپاگاندای دربارهای خود قرار دادند. شاعران نیز برای پسند خاطر شاهان، به پیروی از شاعران سبک خراسانی، به مدیحه‌سرایی روی آوردند. آموزه‌های تعلیمی در شعر عصر قاجار را می‌توان به دو موضوع کلی تقسیم کرد: یکی شعر آیینی که بیشتر در ذکر مناقب پیامبر اسلام(ص) و ائمۀ شیعه(ع) است، ...

در این پژوهش که با عنوان بررسی مضامین دیوان محمدرضا الشبیبی انجام گرفته است. پژوهشگر سعی بر آن دارد که به بررسی باب های این دیوان که شامل حماسه، حکمیات، اجتماعیات، اخلاقیات و الهیات، وجدانیات، وصفیات و رثاء می باشد، بپردازد. لذا هر یک از این باب ها در فصلی جداگانه از این تحقیق مورد تجزیه، تحلیل و بررسی قرار گرفته است.به طور کلی در زمینه اشعار محمد رضا شبیبی می توان گفت که این اشعار با توجه به ش...