تشکیل مجلس و پذیرش نوعی نظام پارلمانی از سوی مظفر‌الدین‌شاه از جمله نتیجه‌های انقلاب مشروطیت ایران بود. این مجلس که در نخستین فرمان صادرشده در تشکیل آن (14 جمادی‌الثانی 1324) نام ویژه‌ای نداشت در فرمان بعدی (16 جمادی‌الثانی) عنوان مجلس شورای اسلامی یافت و در آخرین فرمان که به فاصلۀ چهار روز از نخستین آنها صادر شد نام مجلس شورای ملی گرفت. انگیزه‌های سیاسی ناشی از بدبینی مشروطه‌خواهان به دولتمردا...

بر اساس اسناد قرآنی ، اسلام دارای حکومت است و برای اجرای قوانین اسلامی وجود حکومت ضروری است . این حکومت اسلامی هم در زمان ظهور ائمه و هم در زمان غیبت ایشان دارای ضرورت یکسان است . بدون حضور مردم حکومت اسلامی تشکیل نخواهد شد . حضور مردم نیز برای شکل گیری حکومت در زمان ظهور و غیبت پیامبر و امام ضرورت همانند دارد . جمهوری اسلامی نیز هم در پیدایش هم در بقا نیازمند ایفا نقش و حضور مردم است . عده ای...

«آیین نامه ی داخلی مجلس» از حیث بایسته های حاکم بر محتوای احکام مندرج در آن حائز اهمیت است. قانون آیین نامه ی داخلی مجلس حاوی احکام متعددی است که در خصوص وجه مشترک و تعیین عناصر ماهوی- ذاتی آن ها اختلاف نظر وجود دارد. این سؤال مطرح است که «چه احکامی ماهیت آیین نامه ای دارند؟ عناصر ذاتی- ماهوی احکام آیین نامه ای چیست؟» برای پاسخ به این پرسش، با استفاده از منابع کتابخانه ای و بررسی موردی نظرهای ش...

به‌رغم جدیت ارزنده و تلاش و همبستگی زنان برای حضور قدرتمند درصحنه‌های مدیریتی، اقتصادی و اداری، حضور زنان در عالی‌ترین جایگاه قانون‌گذاری کشور یعنی مجلس شورای اسلامی در طی سال‌های گذشته در فراز و نشیبی مبهم  روند نزولی داشته است. مقاله حاضر با روش توصیفی – تحلیلی به پویش جغرافیای نمایندگی زنان در انتخابات مجلس شورای اسلامی پرداخته است. نتایج و یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که سهم زنان از کرسی‌...

طرح استانی شدن انتخابات مجلس، یکی از مهم‌ترین موضوعات بحث برانگیز یک دهه اخیر مجلس شورای اسلامی بوده است. این موضوع که برای نخستین بار در سال 1378 مطرح شد، در سیر ادوار قانونگذاری پنجم، ششم، هفتم و هشتم با انتقادات و واکنش‌های مختلفی از جانب نمایندگان جناح‌های مختلف روبه‌رو شده است و در کشاکش این واکنش‌ها و انتقادات، با گذشت دوازده سال از نخستین سال ارائه آن ...

در طول حیات 72 ساله نظام مشروطه ایران (1285 – 1357 ش)، 24 دوره مجلس شورای ملی تشکیل شد. با احتساب مجلس دوره پنجم، که به‌ انقراض قاجاریه و انتقال سلطنت ایران به‌ سلسله پهلوی رأی مثبت داد، انتخابات 20 دوره اخیرِ مجلس در زمان سلطنت رضاشاه و محمدرضاشاه پهلوی برگزار شد. در مقاله پیشِ رو، آراء انتقادی امام خمینی در موضوع برگزاری انتخابات و جایگاه مجالس شورای ملی در دوره رضاشاه و محمدرضاشاه پهلوی، مورد ...

بیش از یک قرن از قانونگذاری در ایران می گذرد، برخی از قوانین همراه با ایراد به تصویب رسیده است؛ اصلاحات پی درپی قوانین بیانگر عدم جامعیت و مانعیت قوانین است. آسیب هایی در مسیر قانونگذاری در ایران وجود دارد که شناسایی این آسیب ها و رفع و اصلاح آنها، منجر به تدوین و تصویب قوانینی جامع و مانع و مستغنی از هرگونه اصلاح خواهد شد. برخی از آسیب های فرآیند قانونگذاری مربوط به مرحله تهیه پیش نویس طرحها ...

چکیده در هر نظام حقوقی، تعیین شرایط لازم برای تصدی نمایندگی مجلس بر یک رشته مبانی استوار است و نظارت و بررسی وجود یا فقدان این شرایط در داوطلبان نمایندگی مجلس نیز براساس اصول و ضوابطی صورت می گیرد. حق حاکمیت صالحان بر جامعه و حق تعیین سرنوشت اجتماعی از جمله مهم ترین مبانی حاکم بر تشخیص صلاحیت داوطلبان نمایندگی مجلس است که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مد نظر قرار گرفته است. قانونگذار نیز ب...

چکیده نظام های انتخاباتی از جمله مهم ترین نهادهای حقوقی و سیاسی در هر کشور دموکراتیک اند. تحقیقات و پژوهش های متعددی که محققان و پژوهشگران علوم سیاسی دربارة نظام های انتخاباتی در کشورهای گوناگون طی سال های اخیر انجام داده اند، به خوبی نشان می دهد که نهاد نظام انتخاباتی در بخش های گوناگون حیات سیاسی در هر کشور تأثیرات عمیق و پایداری می گذارد. به رغم اهمیت بسیار نظام های انتخاباتی، هنوز تحقیقات و...