بی شک توجه به تاریخ اجتماعی و تاریخ محلی نقش موثری در شناسایی فضای کالبدی هر شهر دارد. با این وجود گرچه مورخان به دلایل متعدد کمتر به پژوهش در این حوزه پرداخته اند اما با تغییر در نگرش، می توان به اوضاع اجتماعی، اقتصادی، معیشتی و فرهنگ حاکم بر طبقات اجتماعی پی برد. هدف این پژوهش بررسی دلایل رونق اقتصادی شاهرود و تاثیر آن بر اوضاع اجتماعی این شهر در زمان روی کارآمدن حکومت قاجار تا سال 1310ق براس...

تاب­آوری شهری موضوعی کلان است که مؤلفه‌های مختلفی در چارچوب آن گنجانده می­شود که یکی از این مؤلفه‌ها شاخص کالبدی- محیطی است. شاخص کالبدی محیطی ناب آوری شهری بیشتر زیرساخت‌های حیاتی شهر را در بر می‌گیرد. از طرفی در میان شاخص‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و... تاب‌آوری این شاخص از اهمیت بیشتری در مواجه با بحران­ها برخوردار است. هدف این مقاله سنجش شاخص کالبدی- ‌محیطی تاب­آوری در بافت­های شهری­ تهر...

مقدمه و هدف پژوهش: شهرداری ها به منظور ساماندهی ترافیک و زیباسازی فضای شهری اقدام به اجرای پروژه های زیر بنایی شهری می کند. این اقدامات زمانی کارکرد مناسب پیدا خواهد کرد که با فضای بومی نواحی و محلات شهری و نیازهای آن ها هماهنگ باشد. در این پژوهش میزان رضایتمندی شهروندان به لحاظ کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی از پروژه زیرگذر چهارراه ولیعصر (تآتر شهر) بررسی شده است. روش پژوهش: روش پژوهش ت...

طب کهن نیاز‏های جسمی و خلقی انسان در اقلیم‏های مختلف را براساس مزاج غالب مناطق متفاوت می‏داند. معماری در صدد ایجاد ساختمانی پاسخ‏گو به نیازهای آسایشی و فرهنگی منطبق با مزاج در خانه اقلیم‏های مختلف است. نیاز حریم و سلسله‏مراتب فضای زیست و تأکید بر قلمرو و شیوة تعامل اجتماعی یکی از همین ابعاد فرهنگی و روانی است. مطالعات قدیم و جدید آن را تحت اثر مزاج منطقه تا حدودی متفاوت دانسته‏اند. این پژوهش، ب...

پاسخگویی به نیاز های اجتماعی انسان و تأمین فرصت های لازم درزمینه ی کسب تجارب اجتماعی وی، مستلزم وجود فضا و قرارگاه کالبدی است و با تغییر نگرش به خیابان از فضایی تجاری و عبوری به فضایی اجتماعی و تفریحی می توان ظرفیتی برای پاسخ به جنبه ی اجتماعی حیات انسان در جوامع شهری فراهم نمود، لذا هدف اصلی این تحقیق شناسایی رابطه ی فضای کالبدی و اجتماعی است که می توان با شناخت این هدف، عوامل تأثیرگذار بر شکل...

یکی از ویژگیهای مهم فرایند شهرنشینی در ایران ، گسترش سریع فیزیکی و بدون برنامه شهرها است. با بروز تحولات جدید ، شهرها به سرعت تغییرات و دگرگونیهایی را پذیرفتند. این دگرگونیها به شکل افزایش سریع جمعیت و رشد فیزیکی شهرها به صورتی نامتعادل و ناهماهنگ بوده است. به دنبال توسعه زندگی شهری ، افزایش تعداد شهرها و جمعیت شهرنشین ، کنترل و کادربندی فضای شهری ، تغییرات فیزیکی بافت ساخته شده و بالاخره تعیین...

در این مقاله به این مسئله پرداخته شده است که آیا تغییرات کالبدی فضایی بازارهای معاصر ایران، که از کشورهای پیشرو در ترویج ارزش‌های اصیل اسلامی ‌است، همسو با مبانی و ارزش‌های اسلامی ‌است یا خیر. همچنین ضمن تحلیل متون دینی با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، چهار شاخص کالبدی _ فضایی برای بازار استنتاج شده است که عبارتند از: لزوم متذکر بودن کالبد و فضای بازار؛ نفی فضاهای معاشرت جمعی (پاتوق‌گونه) د...

تحول جوامع انسانی از حالت اولیه به مدرن در گرو پیچیدگی، تراکم روابط اجتماعی و ارتباط متقابل بوده، که اعتماد به گستردگی آن‌ها دامن زده است. بدون وجود اعتماد نمی‌توان شاهد نظم و ثبات اجتماعی، تعادل، همبستگی و انسجام اجتماعی در جامعه بود. اعتماد از پیش شرط‌های اساسی برای توسعه همه جانبه‌ی هر جامعه‌ای محسوب می‌شود. با بسط و گسترش اعتماد می‌توان به جای ارزش‌های منفی، ارز‌ش‌های اخلاقی مثبت را در جامع...

ررسی ماهیت اجتماعی فضاهای شهری، با ادبیات و رویکردهای متفاوتی مورد توجه قرار گرفته است. فضای شهری و فضای عمومی، تعاریفی بر پایۀ وجه کالبدی، عملکردی فضا، حق حضور و استفادۀ یکسان برای همۀ افراد هستند؛ اما فضای جمعی به‌عنوان مفهومی جدیدتر بر ابعاد کالبدی –تقابل فضا در مقابل توده- و کارکردی –حضور افراد- تکیه نداشته و با برخورداری از وجه معنایی، بر مبنای شکل‌گیری تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های مشترک ت...

فرهنگ به عنوان زیربنای ساخت جامعه و طراحی شهری به عنوان علم و هنر تولید فضا برای انسان ها همواره در کانونتوجه علوم مختلف بوده اند.کالبد فضای شهری به علاوه معنا و عملکرد (جنبه های غیرکالبدی مرتبط با انسان) و تجربهفضا توسط انسان، آن را تبدیل به مکانی پویا جهت استفاده انسان خواهد کرد. توجه به انسان در گرو شناخت ویژگی هایاو و شناخت ویژگی های انسان در گرو شناخت فرهنگی جامعه ای است که او در آن شکل گر...