در نوشتار حاضر، به این پرسش می‌پردازیم که «آیا ممکن است خداوند از رنج و درد موجودات، بخصوص انسان، به‌واسطۀ شرور در عالم اندوهگین نشود؟». به‌نظر می‌رسد پاسخ مثبت به این پرسش مستلزم ناسازگاری میان کمال اخلاقی و علم مطلق خداوند با تأثرناپذیری او باشد، زیرا علم در این‌گونه موارد یعنی فهم حالت‌های افراد که در اینجا همان رنج کشیدن بشر از شرور است. بنابراین اگر خدا رنج نمی‏کشد، چگونه رنج بشر را درک می...

انسان‌ها تصویرهای گوناگونی از خدا دارند و بر اساس آن تصویر، الگویی از رابطه را بین خود و خدا را پدید می‌آورند. در این مقاله، نُه تصویر از خدا را در فرهنگ اسلامی معرفی می‌کنیم و بعد بر اساس سه معیار سنخیت، شخصیت و نوع رابطه به بررسی جایگاه دعا در این تصویرها می‌پردازیم. این نُه تصویر عبارت‌اند از تصویر فیلسوفان، تصویر اشاعره، تصویر معتزله (شامل دو تصویر)، تصویر فقیهان، تصویر زاهدان، تصویر عارفان خ...

پرسش از وجود خدا در حقیقت پرسش از آغاز و انجام هستی است که جایگاه خاص و ممتازی را در فلسفه به خود اختصاص داده است. این امر را می‌توان در تلاش گسترده فیلسوفان در سازماندهی نظام فلسفی‌شان با توجه به وجود خدا مشاهده کرد. با ترسیم جایگاه بحث خدا در فلسفه دکارت و صدرالمتألهین، بین آنها وجوه تشابه و افتراق دیده می‌شود. این مقاله ضمن تبیین جایگاه الهیات در فلسفه دکارت، به تبیین، تطبیق و تقریب اندیشه ا...

یکی از متغیرهای روان شناختی که جایگاه ویژه ای در روان شناسی دینی به خود اختصاص داده، دلبستگی به خداوند است. دلبستگی یکی از عوامل اثرگذار بر تاب آوری افراد است. مقاومت موفقیت آمیز افراد در برابر موقعیت های چالش برانگیز، مانند آنچه همسران شهدا با آن مواجه هستند، مفهوم اصلی تاب آوری است. در نظام جمهوری اسلامی ایران با توجه به جایگاه شهادت و ایثار مسئله لزوم حفظ، توجه و احترام به خانواده های معظم ش...

چکیده امروزه دکارت به‎غلط یک فیلسوف سکولار شناخته می‎شود. ما در این مقاله برآنیم نشان دهیم که در نظام فلسفی او، خداوند از جایگاه والایی برخوردار است و مبنای آن نظام را تشکیل‎می‎دهد. خداوند در نظام فلسفی دکارت نه‎تنها مبنای مابعدالطبیعه، بلکه مبنای علم و اخلاق است. در فلسفۀ دکارت، قدرت و علم الهی منشأ هر واقعیتی است؛ منشأ هرآنچه وجود دارد و نیز منشأ شناخت بشری از هرآنچه وجود دارد. خداوند نه‎تنها...

چکیده آیا می توان با اقامۀ برهان منطقی وجود خدا را اثبات کرد؟ برخی فیلسوفان معتقدند اثبات وجود خدا با اقامۀ برهان منطقی امکان پذیر است؛ در مقابل، برخی دیگر بر این باورند که اثبات وجود خدا با برهان منطقی امتناع دارد؛ اما گروه سومی هستند که هرچند اثبات وجود خدا را ممتنع نمی دانند، تلقی طرف داران الهیات طبیعی سنتی از برهان را رد و شرایط جدیدی را برای برهان پیش نهاد می کنند. اینان بر این باورند که...

هدف پژوهش، بررسی نقش ابعاد اصلی شخصیت در نوع ارتباط با خدا بود. به این منظور 345 دانشجوی دانشگاه شهید بهشتی با استفاده از نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه‌های شخصیتی NEO فرم کوتاه (مک‌کری و کاستا، 1985) و ارتباط با خدا (مظاهری و همکاران، 1390) را تکمیل نمودند. نتایج تحلیل داده‌ها با آزمون همبستگی و رگرسیون نشان داد روان‌آزرده‌خویی پیش‌بینی‌کننده ارتباط نامطلوب با خدا، و ویژگی‌های برون...

هدف ما بررسیِ تحلیلیِ دیدگاه پویشیِ باربور دربارة فعل خدا در جهان است. ایان باربور به پیروی از دیدگاه علمیِ روز اعتقاد دارد که جهان طبیعت با قانون‌های طبیعی اداره می‌شود؛ اما به فعالیت خدا در جهان طبیعت نیز باور دارد؛ و این‌ها را جمع‌پذیر می‌داند، چرا که وی معتقد است اینها در دو سطحِ متفاوت روی می‌دهند. قانون‌های طبیعی بیانگر تأثیر عوامل فیزیکیِ یک پدیده‌اند و فعلِ خدا بیانگرِ تأثیرگذاری خدا از درون اس...