شاهد صادق دائرهالمعارفی نگاشت? میرزا محمد صادق مینای آزادانی اصفهانی (1018-1061) است. این اثر در شبه قاره هند تألیف شده و شامل پنج باب و یک خاتمه است و در مجموع پانصد و چهل و دو فصل دارد. مولف آن را در 1059ق به اتمام رسانده و به شاه شجاع بهادر تقدیم کرده است. اطلاعات تاریخی، ضبط نام های جغرافیایی، داده های مردم شناسی، اصطلاحات ادبی و جز آنها از مضامین این اثر به شمار می رود. باب سوم آن در عقل و...

دانش «نسب‌شناسی» از شاخه‌های علم تاریخ و شعبه‌ای از تاریخ‌نگاری عرب جاهلی است که پیوند ناگسستنی با آن دارد. این میراث جاهلی در دوره اسلامی به دلایلی چون، تدوین دیوان، گسترش فتوحات و استقرار قبایل بسیاری از عرب در مناطق مفتوحه و گسترش رقابت‌ها و تعصبات و دامن‌زدن برخی خلفا بدانها، رشد سریع یافته و نسب‌دانان و منابع نسبی مهمی پدید آمد. سهم شیعیان امامی و سادات علوی‌تبار در باروری این دانش، ازاین‌...

ابوالحسن علی حسنی ندوی (متوفای1999م) نویسنده ی برجسته ی هندی است که در زبان عربی، اردو و فارسی صاحب قلم است. وی نزدیک به یک قرن با قلم و بیان خویش به اسلام، زبان و ادبیات عربی خدمت کرد و بیش از 150 کتاب تألیف نمود. بخش بزرگی از این کتاب ها مانند کتاب «نظرات فی الادب»، «مختارات من أدب العرب» و «القراءه الراشده» در موضوع زبان و ادبیات عربی نگاشته شده است. هدف از این پژوهش شرح حال ندوی، معرفی آثار...

رشد و تکامل تاریخ نگاری در اسلام مرهون تلاش و جدیت مورخان در مناطق مختلف اسلامی بود و در این میان تاریخ نگاران عراقی نقش مهم هم در مراحل شکل گیری تاریخ نگاری و هم تکامل شیوه های آن داشتند. ابومخنف ازدی یکی از بزرگترین مورخان عراق در قرن دوم هجری است او از موقعیت برتر قبیله ازد و خاندان مخنف بهره ور بود و با اهتمام فراوان و واقع نگری به ثبت و ضبط رویدادهای تاریخی بخصوص درباره عراقیان و شیعیان و ...

سه دین اسلام، مسیحیت و یهود از یک خانواده بوده و به عنوان آیین‌های سامی خوانده شده اند، ولی در متون اسلامی تأکید شده است که دین اسلام کامل کننده دو دین پیش از خود است. از این رو بررسی موقعیت مسیحیت و دامنه نفوذ آن در جزیرة العرب به ویژه بخش غربی آن و حجاز مقارن ظهور اسلام ازاهمیت خاصی برخوردار است. زیرا آگاهی از آن به درک بهتر بسیاری از حوادث صدر اسلام، خاصه تعامل مسیحیان با پیامبراکرم(ص) و مسی...