فیض کاشانی از دانشمندان دوره صفوی با آراء و اندیشه های سیاسی - مذهبی ویژه ای در زمینه فقه و کلام و گرایشات فلسفی ، عرفانی و اخباری موجب بروز تنشهای خاصی در میان علمای دوران خود شده است . بویژه رفتار زاهدانه و اشعار عارفانه وی موجب طرح اتهاماتی علیه او شد که در طول زندگانی درگیر چنین اتهاماتی بوده است . به لحاظ فقهی وی معتقد است که علما نباید با اتکا به رای خود احکام شرعی صادر کنند زیرا مبنای رف...

گروهی از حقوقدانان اسلام جرم را به دو قسم تقسیم می کنند: 1 - جرمهایی که اثبات آنها در محکمه قضایی دشوار، بلکه محال به نظر می رسد، زیرا این گونه گناهان در ماهیت خود به گونه ای هستند که غالبا شواهد و ادله ای که بتواند آنها را اثبات کند، در دست نیست . 2 - جرمهایی که در محکمه قضایی بواسطه ادله و شواهد قابل اثبات است . اینها جرمهایی هستند که کیفر دنیوی از حدود، تعزیرات ، قصاص و دیات برای آنها مقرر ش...

دستیابی به ملاک برای استنباط احکام الهی از مباحث مورد خلاف فقهای اسلامی است. پژوهش حاضر با هدف نقد و بررسی طرق مختلف کشف ملاک از منظر مذاهب اسلامی صورت پذیرفته است. در این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی، با استفاده از منابع کتابخانه‌ای بوده و یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که از منظر علمای مذاهب مختلف اسلامی، راه‌های مختلفی برای استنباط احکام شرعی وجود دارد. از جمله قیاس منصوص العلة، قیاس اولویت و...

هدف این پژوهش ارائه روشی برای محاسبه دیه در عصر حاضر است. آیه 92 سوره نساء با توجه به شأن نزول آن و تفسیر مفسران، بر اصل تشریع و پرداخت دیه دلالت دارد، و مقدار آن در هر زمانی پس از ملاحظه مصالح جامعه و «مجنی علیه» توسط حاکم اسلامی اعلام می‌شود. در صدر اسلام امور ششگانه دیه مورد تأیید قرار گرفت، اما اغلب تقدیرات شرعی، در زمان‌های گذشته، با شتر، درهم و دینار صورت می‌گرفت، اما در حال حاضر که معادل...

لاضرر یکی از قواعد مهم حاکم بر نظام حقوق خانواده در اسلام است. درباره ی روایات لاضرر و چگونگی استفاده از آن در استنباط احکام شرعی در نظام حقوقی اسلام به طور کلی و در نظام حقوق خانواده به طور خاص دیدگاه های گوناگونی توسط فقیهان ابراز شده است. با وجود اهمیت مباحث انجام شده درباره ی این روایات در این نوشتار تلاش می شود مجموعه ی این مباحث در قالب نظریه ی نهی و نفی ضرر بازخوانی مجدد شود. هر چند مباح...

در قوانین و مقررات داخلی نسبت به ضرورت احراز رشد در تحقق مسئولیت کیفری به روشنی بحثی مطرح نشده است ولی با توجه به واژه ((رشد)) که در قرآن و اصطلاحاتی از قبیل ((کمال العقل)) که در لسان روایات آمده و مورد توجه مفسرین و فقهای اسلامی قرار گرفته می توان اذعان داشت موضوع رشد جزایی قبل از آنکه در مقررات بین المللی مطرح شود در منابع اولیه اسلامی مورد عنایت بوده است حقوق دانان در مقررات حقوقی به رشد مدن...

حریم خصوصی به‌عنوان قلمرو و محدوده‌ی اختصاصی و غیرعلنی انسانی نوعی و متعارف مصون از ورود، نگاه و نظارت و مداخله دیگران است ؛لیکن رعایت هنجارهای اخلاقی و انگاره‌های شرعی نیز مبتنی بر دفاع از ارزش‌های جامعه و صیانت از برقراری نظم عمومی ضرورتی انکارناپذیر است ازاین‌رو هرچند اصل بر صیانت از حریم خصوصی می‌باشد لیکن این اصل مجوز نقض قانون در حوزه خصوصی نیست و هرگاه آثار و تبعات نقض قانون در حوزه خصوص...

تحقیق حاضر به بررسی مدیریت و سرپرستی خانواده و تبیین دیدگاه فقهی اسلام در این باره می پردازد. آنچه از دلایل شرعی در این ارتباط قابل استفاده است، را می‌توان در موارد ذیل خلاصه نمود: الف) تعبیرهایی نظیر قوام، قیم، راعی و... که در دلایل به کار رفته است، بیان می‌کند که در نظر اسلام، مدیریت و سرپرستی در خانواده عبارت است از: عهده‌دار شدن مسئولیت محافظت و مراقبت از همسر و فرزندان و توجه و رسیدگی به ...

گرچه روز به روز شهادت به عنوان یکی از ادلّه ی اثبات دعوا در امور حقوقی و کیفری کشورها رنگ می‌بازد و از ارزش آن کاسته می شود، اما حقوق ایران با الهام از منابع اصیل شرعی، همچنان شهادت را معتبر دانسته و ارزش زیادی برای آن قایل است. از طرفی در شرایط شاهد و شهادت سخت گیری می کند تا هر کسی نتواند با استناد به شهود بی اعتبار، محکمه را اغفال نماید. یکی از مهم‌ترین شروطی که هم در فقه مبسوطاً و هم در قانون...

وقتی انسان از امور محسوس فاصله می‌گیرد و به خود توجه بیشتری پیدا می‌کند، احساس غربت و سرگردانی درونش را پُر می‌کند. انسان از عالم بالا هبوط یافته و پای روی زمینی گذاشته که با آن بیگانه بوده است. لازمه حضور در این عالم با رنج و تنهایی پیوند خورده است. اما آیا نتیجه این حس درونی و دیدگاه دینی، پوچ‌گرایی و هیچ‌انگاری و بدبینی و افسردگی نخواهد شد؟ قاضی سعید قمی با سبک فلسفی و عرفانی و با نگاه دینی و...