در مقالۀ حاضر، موضوع و مفهوم عشق در غزلیات حافظ شیرازی و ملّای جزیری بررسی شده تا اینکه نخست، تأثیر فراگیر افکار و اشعار حافظ در ادبیات کرمانجی را بویژه در غزلیات ملّای جزیری نمایان و سپس، شخصیت ملّا معرفی و میزان تأثیر او از حافظ را در مقولۀ عشق بررسی تطبیقی کنیم. در مرحلۀ نخست، توضیح مختصری دربارۀ گویش کرمانجی، شخصیت حافظ و ملّا و پیشینۀ عشق در ادبیات فارسی و کرمانجی داده­شده، سپس،موضوعات مربوط ب...

چکیده: مسئله ی عشق یکی از مهمترین و اساسی ترین مسائل در زندگی می باشد که از دیر باز مورد بحث و مطالعه قرار گرفته است. آثاری که از نویسندگان و هنرمندان مختلف در دست داریم عموماً جنبه ی مرگ بار عشق را در نظر گرفته اند، به این طریق که ابتدا از خوشی و لذت هایی که در بین عاشق و معشوق وجود دارد سخن به میان آورده اند و در نهایت به خاتمه ی آن توسط یک واقعه ی تلخ یا ازدواج یکی از آن دو پرداخته اند. ر...

از میان مفاهیم گوناگون مطرح شده در ادبیات، بی‌گمان مفهوم «عشق» یکی از جذاب‌ترین و در عین حال چالش برانگیزترین موضوعاتی است که در اشکال مختلف به آن پرداخته شده است. مارسل پروست نیز در «عشق سوان» به تحلیل عشق و بررسی تأثیرات آن بر روان آدمی می‌پردازد. از دیدگاه او، عشق حاصلی جز سرسپردگی در برابر معشوق نیست، و از ایجاد پیوند روحی در میان آنها ناتوان است. پروست شالودة عشق را بر بنیاد محرومیت استوار...

جامی با نگاهی عارفانه هستی را می‌نگرد، می‌فهمد، و تبیین می‌کند. در این تفسیر، عشق کلیدی‌ترین و محوری‌ترین مفهوم است. عشق در این نگاه، تنها نسبتی عاطفی میان دو انسان نیست- که البته این هم هست- بلکه مقوله‌ای است گسترده و فراگیر که با آن هم می‌توان انگیزة آفرینش را فهمید و هم ارتباط متقابل پدیده‌های مختلف هستی را تبیین کرد. آنچه حق را به آفریدن می‌انگیزد، عشق اوست به خویشتن و کمالات پنهان آن و از ...

نظریّات عرفانی- فلسفی مولانا در مجموع، بر یک اصل استوار است و آن «وحدت وجود» است. ارکان این اصل عبارت است از: هستی و نیستی؛ عشق؛ جمع و تفریق؛ تضادّ؛ انسان کامل. بحث حاضر بر رکن عشق استوار است که در فلسفة وحدت وجود، مبنای عرفان و تصوّف شناخته آمده است. مولانا «عشق» را خمیرمایة همة پیش‌رفت‌ها و بزرگ‌واری‌ها می‌دانست. عین‌القضات همدانی معتقد است که عشق، واسطه است میان عاشق و معشوق که موجب پیوند می‌ش...

افلاطون و ابن‌سینا را می‌توان اندیشمندانی دانست که در دو سنّت یونانی و اسلامی برای نخستین‌بار رویکردی فلسفی از عشق ارائه کرده‌اند و پای عشق را به مسائل فلسفی گشوده‌اند و رساله‌هایی در «عشق‌شناسی» نوشته‌اند که سرآغاز یک رویکرد فلسفی نوین شد. ابن‌سینا بی‌آنکه از رسالة «ضیافت» افلاطون مطّلع باشد، در «رسالة‌العشق» خود مباحثی را مطرح کرد که شباهت بسیاری با آموزه‌های افلاطون دارد، هرچند تفاوت‌های بسیار...

اندیشمندان حوزة عرفان ایرانی همواره نظرات گوناگونی را در باب مفهوم عشق ابراز داشته‌اند که بیانگر اهمیت مقام عشق در تعالیم و آموزه‌های اندیشه دینی ایرانی است. احمد غزالی (520-452 ه.ق) با خلق آثار عرفانی خویش، تحولاتی چشمگیری در باب سرشت عشق پدید آورده است و در سوانح العشاق که نخسین اثر وی در ساحت عشق و به زبان فارسی است، تعابیر و تفسیرهای بدیعی از حکایت دلدادگی لیلی و مجنون ارائه نموده ...

عشق و محبت از اساسی­ترین مباحث عرفان نظری و عملی است. در واقع، تجلّی عشق است که تمام مراتب خلقت را ایجاد می­کند و به ظهور می­رساند و در مسیر کمالیّه موجودات به سوی حق نیز همین عشق است که ایجاد حرکت و کمال می­کند و مرتبه به مرتبه، آن­ها را تا خود حق می­رساند. بحث عشق در ادبیات فارسی دامنه­ی گسترده­ای دارد. داستان عشق لیلی و مجنون از جمله منظومه­های غنایی فارسی است که از دیر باز مورد استقبال نویسند...

ابن­فارض و حافظ در فرهنگ مصر و ایران جایگاهی مشابه دارند. ویژگی‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی روزگارشان همانند بوده است. هر دو به مشرب عشق ومستی و نیز اندیشه‌های وحدت‌ِوجودی ابن عربی متمایل بودند. در نقد فرد و اجتماع کوشیده و شیوه‌ای ملامتی داشته‌اند و.... این همدلی‌ها، همزبانی حافظ با ابن فارض را در ابعاد فکری-ادبی به دنبال داشته است.  ازجمله، چنان که از قراین برمی‌آید ابن فارض و حافظ، جهان بینی،...

پژوهش حاضر به تحلیلِ گفتمانِ استعارة­ مفهومیِ عشق، بر پایة رویکرد پیکره‌ایِ تحلیلِ انتقادیِ استعاره (Charteris-Black, 2004) در ترانه­های فارسی، با مضامین عاشقانه و اجتماعی می­پردازد. بر این مبنا، این مقاله می­کوشد تا دریابد استعاره­های مفهومی عشق در گفتمان ترانه­ های عاشقانه و اجتماعی چگونه طبقه ­بندی می­شوند و مفهوم ­سازی استعاری عشق در گفتمان‌های عاشقانه و اجتماعی نیز چه تفاوت­هایی با یکدیگر دارند....