ابواسحاق ثعلبی نیشابوری، مفسر برجستۀ ایرانی در سدۀ چهارم و پنجم هجری به شمار می رود. ثعلبی در دانش های گوناگون اسلامی همچون ادبیات عرب (صرف، نحو، لغت، اعراب و علوم بلاغی)، حدیث، تفسیر و علوم قرآنی تبحر داشته است؛ به گونه ای که دانش پژوهان بسیاری، راه های دور و دراز را می پیمودند و خود را به مجالس درسی ثعلبی می رساندند. تفسیر ثعلبی اثری جامع و ارزنده در تفسیر قرآن به شمار می رود که دربردارندۀ سخ...

چکیده تفسیر قرآن پیوسته از دریچه نگرش های متفاوت نظر شده است، به طوری که کاوش در هر یک از این رویکردها می تواند در بهره گیری صحیح از تفاسیر،سودمند باشد. این نوشتار با عنوان بررسی روش تفسیری« عقود المرجان فی تفسیر القرآن»،اثر سید نعمت الله جزایری ، در این مسیر گام بر می دارد و با استفاده از روش کتاب خانه ای و به کارگیری نرم افزار های قرآنی شکل گرفته است. در این پژوهش ساختار،مبانی،اصول ، قواعد و...

تفسیر ابن جوزی یا  «زادالمسیر فی علم التفسیر»، یکی از تفاسیر، نقلی روایی و واعظانه قرن ششم هـ. ق. است. این تفسیر به گفته مؤلف آن، نه خیلی مختصر و نه خیلی گسترده از لحاظ حجم است. این مقاله بر آن است تا روش و جایگاه تفسیر ابن جوزی را بیان کند. تفسیر زاد المسیر ابن جوزی که خلاصه‏ای از تفسیر بزرگ وی به نام «المغنی فی تفسیر القرآن» می باشد، شامل جمیع آیات قرآن است. سبک غالب بر این تفسیر، نقلی و روای...

إهتم المسلمون من الصدر الأول بالبحث عن وجوه إعجاز القرآن و کان الرأی السائد بینهم فی إعجازه هو کونه فی الطبقة العلیا من الفصاحة و البلاغة مع ما له من النظم الفرید و الأسلوب البدیع. و لکن نجم فی القرن الثالث مذهب آخر فی إعجاز القرآن اشتهر بمذهب الصَّرفة. و ینسب أول رأی فی ذلک إلی إبراهیم بن سیّار النظّام، من کبار المعتزلة. هذا المذهب یقوم علی أساس أن العرب لم یقدروا علی الإتیان بمثل القرآن، لا لإعجا...

یعتبر أسلوب الاشتغال -بوصفه باب من أبواب النحو- أحد الأسالیب البیانیه الذی استعمل فی القرآن الکریم، وهو یعنی أن یتقدّم اسم ثم یذکر عامل عمل فی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو فی اسم مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو عمل فی اسم متبوع لتابع مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم. أحکام الاشتغال کثیره مع أن هذا الأسلوب استعمل فی القرآن 43 مره، وقد اتفق علی کون هذا الأسلوب اشتغالاً فی سبعه، ولا توجد نماذج لأکثر وجو...