تبیین ابعاد گوناگون جایگاه اجتماعی زنان در حیطه باورهای دینی و نیز در ارتباط با آیه قوّامیّت است. قرآن در رابطه با مشارکت اجتماعی زنان نه با نگاه سنتی موافق است و نه با نگاه فمینیستی بلکه حضور زن را در تمام عرصه های اجتماعی مشروع می داند. از سوی دیگر، دغدغه های ناشی از گرایشهای طبیعی زنان و مصالح خانواده سبب محدودیت حضور او در عرصه فعالیّت های اجتماعی می شود. بسیاری از آیه »الرجال قوامون علی النسا...

چکیده خداوند فطرت انسان را به صورت زوج خلق کرده است و تکامل دهنده انسان را از نفس خود وی آفریده است (و خلق منها زوجها؛ نساء / 1). چون انسان موجودی اجتماعی است؛ قرآن کریم در آیات فراوانی دستورات کامل و جامعی را برای نظام خانواد? مسلمان قرار داده است. در ضمن این دستورات _ چون هر اجتماعی به رهبر و مسئولی نیازمند است_ مرد را سرپرست خانواده قرار داده است، که در قرآن در آیه 34 سور? نساء با عبارت «ال...

اخبار راویان و محدثان غیرامامی از امامان، بخشی از منابع حدیث امامیه را به خود اختصاص داده است که گاه آموزه ها و مفاهیمی را به ارمغان آورده اند. راویان زیدیه به عنوان یکی از فرق شیعه غیر امامی تاثیر قابل ملاحظه ای در حدیث امامیه دارند. از این رو، این امکان وجود دارد که در یک نگاه کلی با بازشناسی موضوع روایات اینان، میزان راهیابی اخبار و نظرات آنها را در منابع حدیث امامیه شناسایی کرد. اهمیت انجام...

 تبیین ابعاد گوناگون جایگاه اجتماعى زنان در حیطه باورهاى دینى و نیز در ارتباط با آیه قوّامیّت است. قرآن در رابطه با مشارکت اجتماعى زنان نه با نگاه سنتى موافق است و نه با نگاه فمینیستى بلکه حضور زن را در تمام عرصه‌هاى اجتماعى مشروع مى‌داند. از سوى دیگر، دغدغه‌هاى ناشى از گرایشهاى طبیعى زنان و مصالح خانواده سبب محدودیت حضور او در عرصه فعالیّت‌هاى اجتماعى مى‌شود. بسیارى از آیه »الرجال قوامون على النس...

تاریخ‌نگاری از نخستین حوزه­هایی است که شیعیان بدان توجه کرده­اند. در مکتب کوفه به عنوان پیش‌قراول مراکز علمی شیعه، اولین آثار به نگارش درآمد. این‌که تاریخ‌نگاری در نخستین پایگاه خود چه روندی را طی نموده و چه تأثیری بر تاریخ‌نگاری اسلامی داشته، هدفی است که این نوشتار دنبال می‌کند. در این نوشتار، روند تاریخ‌نگاری شیعیان که از سدة نخست هجری آغاز گردید، در دو برهه دوران حضور ائمه و دوران پس از غیبت...

تفسیر نور الثقلین یکی از تفاسیر روایی است که در اواخر قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم هجری نگاشته شده و یکی از مهمترین تفاسیری است که روایات اهل بیت (علیهم السلام) را که پیش از آن پراکنده بود، جمع آوری کرده است. حویزی مولف این تفسیر، توضیحی در باره ی آیه یا روایت و مطالب مربوط به آن ارائه نمی دهد، هر چند که روایات با هم ناسازگار باشند. خود مولف به این مطلب، در مقدمه تفسیر به آن اشاره دارد و نق...

نخستین مفسر قرآن به فرمان پروردگار، شخص پیامبر,بوده است که مشکلات و مجملات قرآن را برای اصحاب، تبیین میکرده است، پس از پیامبر,، اصحاب او مفسر قرآن بوده اند. و بعد از اصحاب، تابعین نیز همان روش را در تفسیر پیش گرفتند. عطاء بن ابی رباح شاگرد مکتب تفسیری ابن عباس، از جمله مفسرین قرن دوم هجری و از جمله تابعینی است که روایات تفسیری او مورد توجه مفسرانی همچون طبری قرار گرفته است. در این پژوهش سعی شد...

علم رجال در پی آن است که با شناخت هویت دقیق راویان، میزان اعتماد به آنان در حوزۀ روایت‏گری را نشان دهد و به توثیق یا تضعیفشان رهنمون شود. آرای رجالیان، چه توثیق و چه تضعیف، بر بنیادهایی نهاده شده و تابع قواعد و ضوابطی است و روشن داشتِ آن‏ها می‏تواند بر منظومه فکری ایشان پرتویی افکند و راه را بر ارزیابی دقیق‏تر آن هموار سازد. پژوهش پیش رو بر آن است تا مبانی و قواعد توثیق را در کتاب رجال تفسیر...

نقد و بررسی «تفسیر ابی الجارود» از حیث سندی و صحت و سقم انتساب آن به امام باقر(ع) است. در میان آثار اسلامی، تفسیری منسوب به امام باقر(ع) به روایت ابی الجارود به چشم می خورد که به «تفسیر ابی الجارود» شهرت دارد. درستی و نادرستی نسبتِ تفسیر به آن حضرت (ع)، نیاز به بررسی شخصیّت ابی الجارود دارد. وی از اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بوده و از این دو امام، روایاتی داشته و هفت سال پس از رحلت امام باق...