علی بن ابی حمزه بطائنی از راویان عصر امام صادق? و از وکلای امام کاظم? بوده که پس از شهادت امام کاظم? از مذهب حق انحراف یافت، وی دارای آثاری از جمله کتاب التفسیر بود که با توجه به قرائن به نظر می رسد، اکثر روایات آن مربوط به دوران صحت مذهب اوست. و نقل اکثری روایات آن از ابو بصیر اسدی و در گزارش آنها درجوامع حدیثی ما، اهمیت و ضرورت بازیابی آن را می رساند. مسأله اصلی پژوهش بازیابی روایات کتاب ال...

در این رساله کوشش شده - با تکیه بر احادیث و تواریخ - مواردی از قبیل اشخا، امکنه، اقوام و قبائل که در قرآن به نحوی مبهم و نامشخص یاد شده، روشن گردد و چون نویسنده متن کتاب از کنار آیاتی که طبق تعریف سیوطی از "مبهمات " به شمار است به سادگی گذشته، نویسنده رساله آنها را تبیین نموده و ثابت کرده که آیات یاد شده درباره اهل البیت (علیهم السلام) وارد شده است .و نیز سعی کرده است تعلیقاتی بر موارد مختلف ای...

درطول تاریخ کمتر مشاهده شده است که یک کتاب آنچنان مورد توجه و عنایت گیرد که در خلال قرنهای متمادی همواره محور اصلی اساسی ترین بحثها و بررسیها باشد و نه تنها از سوی دوستان و پیروان حتی از جانب دشمنان و مخالفان نیز مورد توجه باشد.قرآن از این نظر تنها کتابی است که گوی سبقت را از همگان ربوده است و دارای چنین مزیت ویژه می باشد.توجه و اهتمام به این کتاب آسمانی تاجائی است که مسلمانان حتی از جزئی ترین ...

در این رساله ضمن بهره گیری از روایات و آراء و اقوال فریقین و نقد آنها، تحقیقی پیرامون کیفیت جمع و تدوین قرآن کریم صورت گرفته است و چون جمع قرآن برای نخستین بار به شخص خاصی منسوب است که مستند آن نمی تواند چندان مورد قب باشد، نویسنده رساله کوشیده است ثابت نماید که این جمع در زمان نبی اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) صورت گرفته و ترتیب و تنظیم آن طبق قرآن موجود به دستور آن حضرت بوده است ، دانشجوی ...

شناخت منابع یک اثر، کمک شایانی به فهم آن اثر می‌کند و از جمله مسائلی است که موجب افزایش بینش و محتوای علمی اثر می‌شود. یکی از آثار در حوزه تفاسیر روایی که در قرن اخیر به رشته تحریر درآمده، کتاب «التفسیر الاثری الجامع» است. این کتاب دربردارنده ارجاعات مختلف از تفاسیر شیعی و اهل سنّت است. در این مقاله به بازشناسی و تحلیل کمّی منابع استفاده شده در تفسیر سوره حمد در این کتاب پرداخته شده و با...

شغلت دراسه السیاق مجالاً واسعاً فی الدرس اللغوی المعاصر، وارتبط السیاق بجهود کثیر من علماء اللغه قدیماً وحدیثاً، حتی صارت نظریه متکامله علی ید العالم الانکلیزی فیرث (j.r firth). وقد اهتم علماء اللغه قدیماً بالسیاق ومدی تأثیره علی المعنی، من دون إهمال للظروف المحیطه بالحدث الکلامی، ومن خلال ربطهم لفکره «المقام» و«المقال»، فقد وجدوا أن اللفظ المجرد من سیاقه لا یکشف المعنی، وقد ظهر ذلک عند أهم رموزه: ک...

.من الکتب المؤلفة فی الرسم عند المشارقة کتاب «نثر المرجان فی رسم نظم القرآن» تألیف محمد غوث الآرکاتی (1238 هـ) فی الهند. ولم یحظ باهتمام العلماء به‌علی الرغم من مکانته العلمیة. وهذا الکتاب ذو أهمیة من ناحیتین: الأولی: أنه من کتب الرسم التی ألّفت فی مشرق العالم الإسلامی، والثانیة: أنه یحتوی علی مصادر مشرقیة التی لم تکن معروفة وـ لم نکن مبالغین إن قلنا ـ لا تزال غیر معروفة عند المهتمین بر...