قراردادها به عنوان رایج ترین اسباب تملیک و تملک و از مهم ترین ابزار توزیع ثروت در جوامع، چنانچه متصف به عدالت گردند، برقراری عدالت توزیعی در جامعه نیز تسهیل می گردد. فردگرایان طریق تحصیل عدالت در قرارداد را اصل آزادی قراردادی متعاقدین می دانند. اما اقتضائات عصر حاضر و تفاوت موقعیت طرفین قرارداد، پذیرش مطلق این نظریه ی را مشکل می نماید. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی در پی بررسی ...

یکی از مهم‌ترین مسائل مطرح در توزیع منابع طبیعی در جهت توسعه کشور، مسئله عدالت اقتصادی است؛ زیرا توسعه ‌پایدار اتفاق نمی‌افتد مگر اینکه عدالت درون‌نسلی و بین نسلی در جامعه جاری شود. در این اثنا با توجه به اینکه تعریف واحدی از عدالت اقتصادی در توزیع منابع طبیعی وجود ندارد و اکثر اندیشه‌وران فقط به یک بُعد از عدالت، یعنی یا عدالت درون‌نسلی یا عدالت بین نسلی پرداخته‌اند و نگاه جامع به...

بررسی جریان‌های سیاسی و اجتماعی نشان می‌دهد که اندیشه، گاه با به خدمت گرفتن زبان، از آن به‌مثابه ابزاری برای دستیابی به مقاصد خویش استفاده می‌نماید. توسعه و ترویج اندیشه عدالت‌ورزی نیز از این امر مستثنی نبوده و با این الگوبرداری؛ قابل پیاده‌سازی است. زبان می‌تواند در خدمت عدالت و به‌منزله ابزاری برای اشاعه آن مورد استفاده قرارگیرد؛ گام اول در این امر، تعریف و تبیین اصول مبنایی زبان، مبتنی بر بن...

«عدالت» همواره آرمان دیرینه بشریت بوده و خواهد بود به گونه‌ای که ریشه بسیاری ازاختلافات و مخاصمات را باید درعدم دستیابی نوع بشر و یا جوامع بدان جست‌وجو نمود. انسان به مقتضای ذات خویش همواره خواهان عدالت در هر زمان و مکان و در روابط اجتماعی خویش بوده است. سازوکارهایی که در این مسیر در حقوق داخلی جوامع مختلف صورت گرفته تا حدود زیادی تضمین کننده عدالت گردیده است اما به دلیل فقدان، نقصان و یا عدم ک...

ظهور مفهوم عدالت ترمیمی (rosrorative justice) حاصل تحول در نگرش ها و دیدگاه های عمومی حقوقدانان کیفری،جرم شناسان و مجریان نظام کیفری نسبت به عدالت کیفری مبتنی بر«جزا و سرکوب» (retributive justice) و عدالت کیفری مبتنی بر«اصلاح و تربیت» (rehabilitative justice) است که در پیوند با مفاهیم انسانی و فرهنگ و ارزش های جامعهء مدنی،عدالت کیفری خلاق و پویای را معرفی می کند.این پدیدهء نوظهور،صرف نظر از پیش...

بی تردید یکی از مهمترین شئون نظام های اجتماعی و حکومتی، دادرسی و داوری است و از آنجا که بارزترین جلوه عدالت در امر دادرسی نمایان می شود، بر اهمیت و حساسیت آن افزوده گشته است. همچنان در نظام اسلامی، این مهم مورد تأکید قرار گرفته، به گونه ای که از جمله شئون رسمی ولایت معرفی شده است. برای توفیق در این امر مهم و اجرای عدالت در زمینه دادرسی ضروری است مبانی و اصول دادرسی و ادله قابل قبول در محاکم شنا...

استقرار یک شبکه امن پولی و مالی و تقویت سلامت در نظام بانکی از مباحث مهم در ادبیات روز بانکداری می­باشد که جهت دستیابی به این اهداف موضوع استقرار حاکمیت شرکتی در سازمان­های فعال در نظام بانکداری در کنار سایر عوامل موثر از اهمیت به­سزایی برخوردار است. با توجه به این­که اصول حاکمیت شرکتی تبین­کننده عدالت، شفافیت و پاسخگویی در سازمان­هاست، اجرای موثر آن در سیستم بانکی منجر به افزایش کارایی سرمایه...

هدف: هدف این تحقیق، تبیین جایگاه عدالت در سنّتهای الهیِ جاری در زندگی فردی و اجتماعی انسان بود. روش: روش تحقیق، بررسی جایگاه عدالت در نظام هستی و مطالعۀ آیاتی است که مبیّن سنّتهای عدالت‌محور الهی‌اند. یافته‌ها: در خدای کاملِ مطلق، هیچ نشانی از نقص و ظلم وجود ندارد و در نسبت او با جهان و انسان نیز اصل عدالت حاکم است. این مهم در قرآن به عنوان مبنای سنّتهای الهی و اجتماعی قرار می‌گیرد که آن سنّتها بیان‌ک...

حسادت و سیاست؛ نوزیک در برابر رالز   سیدرضا موسوی*   (تاریخ دریافت:27/3/93 –  تاریخ پذیرش:   5/8/93 )   چکیده رالز برای ایجاد وضعیتی منصفانه و بی­طرفانه در وضع نخستین جهت تدوین اصول عدالت، با فرض اصل عدم نفع متقابل در وضع مذکور، ویژگی­ های روان­شناختی نمایندگان همچون نوع­دوستی و حسادت که قابلیت تأثیرگذاری بر تدوین اصول عدالت را دارند، از وضع مذکور حذف می­کند. اما برخی از رقبای فکری وی همچون روب...

نظریة عدالت جان رالز با رویه‌ای برساخت‌گرایانه ارائه و صورت‌بندی شده است. رالز ادعا می‌کند که رویه‌ی برساخت‌گرایانه‌ خود را بدون پیش‌فرض‌های متافیزیکی بیان کرده است. برای بررسی ادعای رالز، رویة‌ برساخت‌گرایانة او در سه مرحله پی‌گیری می‌شود: 1- در کتاب نظریه‌ای درباره عدالت، رالز درصدد رسیدن به اصول اخلاقی، با توجه به موقعیت اولیه است؛ موقعیتی که حتی می‌تواند اصول اخلاقی دیگری را نیز ارائه کند، ...