چکیده اساسی ترین نقش زبان برقراری ارتباط است. در کنار این نقش و وظیفه ، از زبان برای خلق و آفرینش آثار ماندگار ادبی بهره می جویند. در این کاربرد زبان ، ما با زبانی به نام زبان ادبی روبرو هستیم . زبانی که از هنجارهای معمول و متعارف زبان عادی و معیار ، خارج می شود ، تا بتواند احساسات ، عواطف و درونی های شاعران و هنرمندان را به شیوه ای زیبا و مورد قبول ارایه کند . این پژوهش بر آن است تا ویژگ...

امروزه دیگر در این امر تردیدی نیست که هر گونه مطالعه و جستاری در قلمرو شعر کهن فارسی بدون مراجعه به جنگ ها و سفینه های شعری کاری ناقص و نا تمام خواهد بود. جنگ ها از آن جهت که بعضاً نام و نشان شاعران گمنام و اشعار و آثار آن ها را از تصرّف زمانه در امان نگاه داشته، حائز کمال اهمیّت است. در میان جنگ ها و سفینه های شعر فارسی، جنگ خطّی شماره 900 مجلس که به سفینه شعرا و تذکره شعرا نیز شهرت داشته و به دست...

این مقاله که بخشی از رساله «ریخت شناسی قصیده در ادب فارسی» نوشته نگارنده است، تحقیقی در باب وزن ها و بحرهای استفاده شده در قصاید ادب فارسی است که از قرن چهارم تا دوره معاصر (بهار) را در بر می گیرد. در این تحقیق، 50 قصیده اول دیوان شاعران معروف قصیده سرا در هر دوره ادب فارسی مورد بررسی قرار گرفت و انواع وزن و مضمون های مورد علاقه آنها مشخص شد که نتایج این بررسی به صورت مقاله زیر درآمد. در این نو...

هرچند بسیاری از سخن پردازان آسیای میانه در اتحاد جماهیر شوروی سابق به دلیل سختگیری های نظام حاکم مجال چندانی برای بروز هویت ملی و تاریخی نداشتند و بیشتر استعدادشان را صرف ترویج مرام حزبی می کردند، گاه نیز افرادی پیدا می شدند که در درون حزب و در میان وابسته ترین جریان های ادبی و فرهنگی چشمی به گذشته و هویت خویش داشتند. پیرو سلیمانی ازجملۀ این شاعران تاجیک است که باوجود وابستگی به مرام های حذبی، ...

اشعار سبک هندی به سبب عناصر خیال انگیز و ایماژ پردازی های آن، در خور تأمّل شناخته شده است؛ و از لحاظ تبیین کلام، سروده های این سبک به اشعار متافیزیکی شاعران قرن هفدهم انگلیس می ماند. این نوع شعر از ایجاز، دقت و معنای خاصی برخوردار است و در عین اختصار سرشار از معانی بدیع و عمیق می باشد. در این گفتار پاره ای از اشعار جان دان و صائب تبریزی مورد مقایسه قرار می گیرد، و به نمونه های برجسته ای از ویژگی...

زندگی شخیص و ادبی ایوان بونین ادیب و شاعر روس را می توان به دو دوره قبل از انقلاب اکتبر و بعد از آن یعنی دوران مهاجرت او تقسیم کرد البته سالهای 1894 و 1895 م زمانی که او بال تالستوی آنتون چخوف کوپرین کارالنکا و گورکی آشنا شد را باید سالهای تحول در زندگی ادبی بونین به حساب آورد مضمون بیشتر آثار دوره اول زندگی ادبی او موضوعات و حوادث خارج از روسیه است ولی در زمان مهاجرت تقریبا موضوع همه آثار او ب...

سعدی شیرازی از بزرگ ترین شاعران فارسی زبان است که بر زبان عربی هم مسلّط بوده است. با وجود تسلّط سعدی بر زبان عربی، اشعار عربی، بخش کوچکی از اشعار او را به خود اختصاص داده است. ولی همین اشعار کم ، نشان دهندۀ جایگاه رفیع سعدی در میان شاعران ایرانی عربی سرا است. در این مقاله تشبیه که از موضوع­های محوری حوزۀ علوم بلاغی محسوب می شود در اشعار عربی سعدی بررسی و تحلیل می شود و نشان داده می شود که شیوه کا...

شوقی و بهار با دو زبان متفاوت و در دو کشور غیر همسایه زندگی کرده اند ولی مفاهیم و مضامین مربوط به آزادی خواهی در اشعار آنها بسیار مشترک است و این نشان دهنده ی اشتراکات فرهنگی و اجتماعی دو ملت ایران و مصر است. این پژوهش بر آن است تا با تحقیق و تفحص دیوان این دو شاعر برجسته به بررسی مفاهیم آزادی از قبیل: آزادی سیاسی، آزادی زنان، آزادی از قید جهل، آزادی بیان و اندیشه، آزادی معنوی و آزادی فراملی بپ...

خشونت را شاید بتوان از تخستین تجربه های انسان در رویارویی با امور واقعی جهان دانست که با طلوع تاریخ بشر آغاز گشته است و در جهان امروز مفهومی رایج و آشناست. سال های بین کودتای 1332 تا انقلاب 1357 یکی از پیچ های تاریخی دشوار برای کشور ایران محسوب می شود، ادبیات این برهه آینه تمام نمایی از وقایعی است که شاعران خود را با آن در چالش می دیدند و در این میان فروغ فرخزاد از زمره شاعرانی است که در اشعارش...

شرح و تفسیر متون ادبی یکی از کارهای دشواری است که هر ادبیات شناسی توان و همت وارد شدن به آن را ندارد. برای شرح یک دیوان لازم است به مجموعه ای از اطلاعات و آگاهی ها تسلط داشت تا آن گونه که لازم است، به شرح و تفسیر و تبیین آن اشعار پرداخت. دیوان ناصرخسرو یکی از دیوان هایی است که تعداد اندکی از محققان به شرح آن پرداخته اند. یکی از شروحی که بر این دیوان نگاشته شده است، شرحی است که آقایان محمد حسین ...