حمزه نامه که مجموعه‌ای مصور از ماجراهای امیر حمزه صاحبقران است در این پژوهش موردبررسی قرار می‌گیرد. داستان‌های حماسی این مجموعه به‌واسطه جذابیت فراوان و بار غنی مذهبی ایشان در دوره گورکانی به شبیه قاره هند راه یافتند. مجموعه حمزه نامه شامل 14 جلد و 1400 نگاره بوده که در مدت 15 سال (982 967. ق/1575 1560م) توسط نگارگران کارگاه نقاشی سلطنتی اکبرشاه مصور گردیده است. روند کلی داستان‌ها و نگاره‌هایی ...

شاهنامه به عنوان شاهکار بزرگ ادبی و سند هویّت ملّی به محض انتشار، به‌رغم موانع و مشکلات، در زندگی مردم راه یافته‌است. پس از آن، مردم در هر دوره‌ای متناسب با امکانات و شیوه‌های زندگی، شکل و قالب خاص برای تداوم شاهنامه برگزیده‌اند از جمله نقالی و شاهنامه‌خوانی. این شکل مشهور و کهن با همه ارزشمندی‌اش، در عصر ما آهسته آهسته جایش را به قالب‌های دراماتی نوین بخشیده‌است. بیان هنری و جنبه‌های دراماتیک شا...

بینامتنیت را نخستین بار ژولیا کریستوا در مورد روابط میان متون به کار برد. پس از وی افرادی نیز به بررسی مباحث بینامتنی از دیدگاه‌های متفاوت پرداختند و مفهوم آن را تغییر دادند. یکی از این افراد ژرار ژنت است که گسترده تر و نظام یافته تر بدان پرداخت و روابط میان متنی را با تمام متغیرات آن مورد بررسی قرار داد و آن را ترامتنیت نامید. اسکندرنامههای منظوم که در شکل­گیری آن­ها مجموعه‌ای از «پیش متن»‌ها ...

هدف از این پژوهش شناخت تأثیر عنصر رنگ در اسکندر نامه نظامی و آیینه ی اسکندری امیر خسرو دهلوی است . رنگ در زندگی یکی از عناصری است که کارکرد بسیار برجسته ای داشته است و در همه زمان ها و نزد همه ی ملت ها جایگاهی درخور و شایسته دارد. در هر فرهنگی برخی از رنگ ها گویای نگرش ها و احساس ها و عواطف درونی مردمان آن جامعه است. اهمیت رنگ تا بدانجاست که در روان شناسی امروز برای پی بردن به شخصیت و منش هر کس...

نقالی جزو پیشه هایی است که در ایران قدمتی دیرینه دارد. شماری از صاحبان این پیشه، در دربار شاهان فعالیت می کردند و با عناوینی نظیر سمرخوان، قصه خوان و نقال شناخته می شدند. در دربار شاهان قاجار، منصبی با عنوان نقال باشی وجود داشت. بعضی از نقالان درباری این عصر، ملقب به نقیب الممالک بوده اند. یکی از مشهورترین نقیب الممالک ها، نقال قصۀ امیرارسلان است. تا سال ها پس از انتشار مقدمۀ محمدجعفر محجوب بر ...

«نقالی‌های مکتوب»، داستان‌های بلند عامیانه‌ای هستند که در طی سنّت نقالی و داستان‌گزاری از شکل شفاهی - با حفظ برخی ویژگی‌های زبان مردم- به شکل مکتوب درآمده‌اند. سنّت داستان‌گزاری، سنّتی دیرپا در ایران بزرگ است که همواره منابع لازم برای آفرینش آثار ادبی ارزشمند را فراهم نموده است. داستان-هایی که از قلمرو ادبیات شفاهی به قلمرو ادبیات مکتوب وارد شده‌اند، دارای ویژگی‌ها و خصلت‌های منحصر‌به‌فرد محتوایی ...

فیروزشاه‌نامه درواقع دنباله کتابی است که دو مجلد آن به داراب‌نامه مشهوراست. این کتاب تألیف محمد بیغمی از آثار قرن نهم هجری است و پیداست منشأ بسیار قدیمی‌تر دارد. داستان فیروزشاه‌نامه پس ازسمک‌عیار و داراب‌نامه از مهم‌ترین داستان‌های عامیانه و اصیل به شمار می‌رود. این کتاب از نمونه‌های برجستۀ نثرساده فارسی است ونمونهینننننو چون برای مردم نقالی و بازگو می‌شده است، در آن واژه‌ها و تعبیرات عامیانه ...

یکی از داستان‌های مشهور شاهنامه رفتن رستم به مازندران برای رهایی کاووس و سپاهیانش است که با کشته‌شدن دیو سپید، رهایی کاووس از بند او و واگذاری مازندران به اولاد پایان می‌یابد. این داستان، که به «هفت‌خان رستم» نیز اشتهار دارد، نفوذ بسیاری در شماری از منظومه‌های پهلوانی، طومارهای نقالی و روایت‌های شفاهی/مردمی شاهنامه داشته است. اثرپذیری این دسته آثار از روایت نبرد رستم با دیوان مازندران به دوگونه...

نام‏پوشی یا افشای نام یکی از بن‏مایه‏های برجسته در ادبیات حماسی است. هدف ما در این جستار بررسی نام از این منظر در شاهنامه فردوسی، منظومه‏های پهلوانی، و طومارهای نقالی است. بدین منظور این آثار با روش کتابخانه‏ای و تحلیل محتوا واکاوی شده‏اند. حاصل آنکه پهلوانان در رویارویی با دشمن چهار شیوه را در پیش می‏گیرند؛ در بیست‏وپنج مورد بی‏محابا و آشکارا نام خود را فاش می‏کنند، در پنج مورد با نامی جعلی با...

این پژوهش کیفی، کارآفرینی فرهنگی مبتنی بر چهار میراث فرهنگی ناملموس ثبت شده آیین پهلوانی و زورخانه‌ای، موسیقی سنتی، نقالی و تعزیه را مورد تحقیق قرار داده است. داده‌های تحقیق از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری شده و بر اساس نظریه داده بنیاد تحلیل شده است. قضایای بدست آمده نشان می‌دهد که میراث فرهنگی ناملموس پتانسیل کارآفرینی و ایجاد کسب و کار به ویژه کسب و کار گردشگری میراث ناملموس را ...