در این پژوهش اثربخشی شیوه های ارائه و تهی ه ی نقشه های مفهومی (ارائه ی نقشه های مفهومی از قبل آماده، نقشه کشیمفهومی مداد -کاغذی و نقشه کشی مفهومی رایانه ای) بر درک مطلب مورد مقایسه قرار گرفت . آزمودنیهای پژوهش عبارتبود از 66 دانش آموز سال سوم متوسطه ( 33 دختر، 33 پسر) که از بین دانش آموزان سال سوم متوسطه شهرستان تربت حیدریه در1390 به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند . این افراد در سه گروه آزمایش...

استعاره از جهت پویایی، تصویرآفرینی، ایجاز و گیرایی، بستر مناسبی برای نوآوری و خیال­آفرینی در عرصه سخن به ویژه شعر است. اهمیت استعاره در شعر چنان است که سخن­شناسان و نظریه‌پردازان برای آن جایگاه مستقلی قائل می­شوند. استعاره از گذشته تا کنون از موضوعات مورد بحث بلاغت و صناعت ادبی بوده است با این تفاوت که در دوره معاصر با نگاهی نو به استعاره پرداخته می­شود. یکی از مکاتبی که استعاره را فراتر از نگا...

نظریة استعارة مفهومی، که از زبان شناسی شناختی برآمده است، در دو دهة اخیر بسیار محل توجه پژوهشگران واقع شده است، از جمله ایرانیان. این نظریه دارای برخی نقاط ضعف است که شاید بتوان با نقد و تحلیل آن در اصلاح و تقویتش کوشید. لیکاف و جانسون یکی از اصول استعاره مفهومی را اصل یک‌سویگی نگاشت استعاری می‌دانند و مدعی‌اند که نگاشت استعاری همیشه از سوی حوزة مبدأ به سوی حوزه مقصد جریان دارد، نه بالعکس. در ا...

از پیامدهای منفی مدرنیسم و اتکا به معرفت‌شناسی مدرنیته، جسدانگاری طبیعت مادّی است. انسان مدرن در این نزاع سود و بقا، نه‌تنها به تقابل با هم‌نوع خود پرداخته که طبیعت را به‌عنوان یکی از موانع انتفاع خویش تخریب می‌کند. در میان تلاش اندیشمندان حوزه‌های مختلف، بازخوانی اندیشه‌های شاعران و هنرمندان عارف‌مسلک می‌تواند راهبردی فرهنگی و معرفتی برای بازنگری در چنین بحران معرفتی در قبال محیط زیست باشد....

مقاله حاضر به بررسی استعاره‌ها و مجازهای مفهومی در پیکره‌ای از تبلیغات رسانه ملی می‌پردازد. بنیان نظری این پژوهش را نظریه استعاره مفهومی لیکاف و جانسون، همچنین آرای آنها در باب مجاز مفهومی تشکیل می‌دهد که در آن استعاره و مجاز نه‌تنها به‌عنوان پدیده‌هایی کلامی، بلکه به‌عنوان بازتابی از فرایندهای ذهنی در نظر گرفته می‌شوند. یکی از نمودهای استعاره‌ها و مجازهای مفهومی، در تبلیغات است. استعار...

از زمانی که جرج لیکاف و مارک جانسون در کتاب استعاره‌هایی که با آنها زندگی می‌کنیم (1980م.)بحث استعارۀ مفهومی را مطرح کرده‌اند، نزدیک به چهار دهه می‌گذرد که در این سال‌های نسبتاً طولانی، نظریۀ آنان طرفداران بسیاری یافته‌است و در بررسی‌های زبانی و پژوهش‌های ادبی فارسی نیز نگاه به اندیشۀ این دو زبان‌شناس آمریکایی، جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده‌است. در این مقاله، ابتدا اشاره‌ای به این نکته می‌شود که این ...

استعاره پیش از پیدایش زبان‌شناسی شناختی، بیشتر رویکردی برای زیبایی‌آفرینی و روشی برای ابداع‌های هنری بود؛ اما با طرح نظریة استعارة مفهومی، استعاره ابزاری برای تفکر و اندیشه به شمار رفت که در سراسر زندگی بشر جریان دارد و بسیاری از مفاهیم انتزاعی به کمک آن مفهوم‌سازی می‌شود. استعاره‌های مربوط به احساسات، به‌ویژه استعارة عشق، در متون ادبی از فراوانی بسیاری برخوردار است. این مقاله به بررسی استعارة ...

استعاره یکی از مهم‌ترین صنایع ادبی است که در رویکرد نوین زبان‌شناسی از ارکان اندیشه قلمداد شده است. در این رویکرد استعاره منحصر در زبان و واژگان نیست بلکه بخش عمده‌ای از فرایند اندیشه انسان استعاری است؛ از این رو در همه زبان‌ها به کار رفته است و به هر نوع مفهوم‌سازی از یک حوزه براساس حوزه‌ای دیگر گفته می‌شود. در این جستار این موضوع در زبان قرآن و کلام امیرالمؤمنین علیه‌السلام مورد بررسی قرار گر...