نتایج جستجو برای: اساطیر شاهنامه
تعداد نتایج: 3373 فیلتر نتایج به سال:
زن و خویشکاریهای او، یکی از موضوعات مهم و دقیق مباحث اسطورهشناسی و حماسی است، به گونهای که کارل گوستاو یونگ، زن – مادر را یکی از کهنالگوهای خود معرّفی کرده است. در اساطیر ایران و جهان، زنان نقشهای مختلف و متعدّدی دارند که بر اساس جوامع و فرهنگهای آنها، گاهی این نقشها با یکدیگر تفاوت دارند. خویشکاریهای زنان در اساطیر، به شکل خویشکاریهای الههها و ایزدبانوان به منصة ظهور درمیآید و در ح...
سام یکی از پهلوانان اسطوره ای ایران زمین است که در آثار ادبی پیش و پس از اسلام چه با نام گرشاسپ و چه با نام سام در آثاری چون روان گرشاسپ، شاهنامه، گرشاسپ نامه و در دوران متأخّرتر در سام نامه شرح پهلوانی های او به تفصیل آمده است . از آنجاکه معیار حماسه در نزد ایرانیان همواره شاهنامه حکیم توس بوده است،طبیعی است که تمام آثاری که پس از آفرینش آن اثر سترگ در همان بحر-متقارب مثمّن محذوف- سروده شده اند...
نبرد قهرمان با اژدها، یکی از عمده ترین مضامینی است که در اغلب اساطیر و حماسه های دنیا دیده می شود. اهمیت این نبرد آنچنان است که مکتب های گوناگون اساطیری، به بررسی و تحلیل آن پرداخته و هریک به زعم خود، اژدها را نماد برخی رویدادهای مربوط به زندگی انسان ها دانسته اند. در اساطیر ایران، نبرد ایزدان با اهریمن و آفریدههای او، گونه های متفاوت اژدهاکشی به شمار می آید. این نبرد در بسیاری از روایات حماسی...
مقاله حاضر پیرامون بررسی چهره و موقعیت سیاوش به عنوان یکی از شخصیت های محوریِ حماسه ملی ایران، در اساطیر، اوستا، متون پهلوی و یافته های باستان شناسی است. اتیمولوژی سیاوش و بحث در خصوص جایگاهش در اسطوره های ایرانی و شناخت کهن الگوی بین النهرینی او ـ دُموزی ـ در پنج حوزه «آیین ها»، «نخستین انسان»، «مسأله شهادت»، «گیاه خون سیاوشان» و «سوگ سیاوش» نیز از جمله مواردی است که در این پژوهش مورد نظر بوده ا...
شعریٰ در قرآن کریم، تنها یک بار یاد شده و آن آیۀ 49 سورۀ نجم است: «وَأَنَّهُ هُوَ رَبُّ الشِّعْرَی»؛ آیه ای که در آن، پروردگارِ رسول اکرم (ص) ـ رَبُّک ـ به عنوان پروردگار شعریٰ معرفی شده است. با مفروض گرفتن این که شعریٰ نام یک ستاره باشد ـ چنان که مفسران مسلمان گفته اند ـ این که چرا در میان ستارگان آسمان، اینچنین اهمیت یافته، و این که معرفی خداوند متعال به عنوان پروردگار شعریٰ چه پیامی را می تواند دربرداشته باشد، ...
اسب در ادبیات فارسی و فرهنگ ایرانی جایگاهی ویژه دارد. در متون اوستا و ادبیات باستانی ایران از اسب به نیکی یاد شده است. شاعران، عارفان، نکتهپردازان و خردمندان، پادشاهان و امیران، گردان و دلاوران، دهقانان و کارورزان ایرانی و دینآوران بزرگ آن را مظهر خوشبختی و رستگاری و فراست و تیزهوشی دانستهاند. حضور اسب در فرهنگ و تاریخ کهن ایران در جلوههای گوناگون متجلی است. که بیشتر کتیبهها، سنگ نبش...
جادو و آیینهای مربوط به آن، موضوعی است که همواره از جنبههای گوناگون مورد توجه انسان بوده است. در شاهکارهای ادبی از جمله شاهنامه فردوسی نیز، این موضوع به چشم میخورد. هدف این پژوهش، بررسی جادوها و آیینهای جادویی در داستان رستم و اسفندیار است. بدین منظور، کوشیده شده است تا با روش کتابخانهای و تحلیل محتوا، ضمن بررسی و تحلیل جادوهای این داستان و آیینهای مربوط (مانند آیین شمنی و شمنیسم، جادو در...
در میان کهـن الگوهای اساطیری ـ با وجودِ تمام پیچیدگیها و گوناگونی ـ نوعی همخوانی و نزدیکی در بُنمایههای اصلی دیده میشود که بررسی تطبیقیِ این روایات را ممکن میکند. در میان این کهنالگوها، موضوع پرورشِ برخی از شخصیّتهای اساطیری توسّط حیوانات و موجوداتِ اسطورهای، جایگاه و اهمّیّتی ویژه دارد. بررسیِ دقیق روایات اساطیری، مشخّص میسازد که در آغاز، انسان و حیوانات با هم و چون هم میزیستند و چه بسا بسیا...
مقاله حاضر پیرامون بررسی چهره و موقعیت سیاوش به عنوان یکی از شخصیتهای محوریِ حماسه ملی ایران، در اساطیر، اوستا، متون پهلوی و یافتههای باستان شناسی است. اتیمولوژی سیاوش و بحث در خصوص جایگاهش در اسطورههای ایرانی و شناخت کهن الگوی بینالنهرینی او ـ دُموزی ـ در پنج حوزه «آیینها»، «نخستین انسان»، «مسأله شهادت»، «گیاه خون سیاوشان» و «سوگ سیاوش» نیز از جمله مواردی است که در این پژوهش مورد نظر بوده ا...
نقد اسطورهای یا نقد کهنالگویانه به کشف الگوهای ذهنی و تبلور آنها، در آثار ادبی میپردازد. اهمیت این شیوه از آنجاست که به بررسی اساطیر از چند دیدگاه میپردازد و زمینههای اجتماعی، فرهنگی و روانی را در آفرینش اساطیر، بررسی میکند. ازآنجاکه در این مقاله، بر آنیم تا به کندوکاو در ریشهها و زمینههای روانی اسطوره بپردازیم، از میان مضامین متنوّع در فرهنگهای گوناگون، بُنمایۀ «اسطورۀ کودک رهاشده»1 ا...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید