طرح‌های توسعه شهری در ایران، دارای کارایی و کارکرد مناسب و مورد انتظار مدیران‌شهری، کارشناسان و مردم نیستند. از جمله دلایل اصلی عدم موفقیت این طرح‌ها را می‌توان مقابله آن‌ها با حقوق مالکیت دانست؛ در جامعه‌ای که این حق به‌صورت قانونی رسمیت دارد. طراحی نظام انتقال حقوق توسعه، بسترسازی و سازماندهی آن در چارچوب طرح شهری، از طریق برقراری پیوند درونی وسایل و اهداف توسعه، به‌عنوان مبادی و مقاصد انتقال...

طرحهای جامع در ایران از سال 1347 شروع و در سال 1351 قانوناً تعریف شدند در طی چهار دهه گذشته ،این طرحها از زوایای متعدد مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند و همگان به ابزار اجرائی این طرحها به عنوان یکی از عوامل مهم تحقق آنها اذعان نموده اند. قوانین و ضوابط و مقررات به عنوان یکی از عوامل مهم تحقق طرحهای جامع و تفصیلی شهری بشمار می روند. چرا که به فرض فراهم نمودن کلیه عوامل ، چنانچه موانع قانونی و ح...

چکیده: طرح جامع شهر در سلسله مراتب برنامه ریزی شهری از اسناد مهم و فرادست طرحهای تفصیلی و هادی ، نقش زیادی در چگونگی شکل گیری توسعه کمی و کیفی شهرها براساس نیازهای آتی شهروندان بعنوان راهنمای توسعه داشته و مسیر هدایت توسعه شهری را روشن میسازد. در این راستا اساسی ترین مشکل طرحهای جامع شهری عدم تحقق کامل کاربریهای عمومی و خدماتی در گستره شهر بوده که موجب بروز پدیده هایی از قبیل از هم گسیختگی ، ن...

به دنبال مطرح شدن مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی بافت‎های آسیب دیده در مدیریت شهری کشورمان، تهیه طرح‎های منظر شهری از سال 1385 با داعیه مشارکت دادن مردم در نوسازی بافت‎های آسیب دیده و در قالب «طرح‎های تفصیلی ویژه نوسازی» در دستور کار قرار گرفت. مداخلات انجام شده در قالب این طرح‎ها از جمله در طرح منظر محله اتابک که از اولین طرح‎های منظر شهری تهران است، نشان دهنده تجربه ناموفق مشارکت مردم در فرای...

رشد روزافزون جمعیت شهری، توسعه فیزیکی شتابان شهرها بالاخص کلانشهرها را سبب شده است. یکی از تبعات این موضوع، گسترش کالبد شهر و الحاق سکونتگاه های بلافصل محدوده شهری (با بافت غیرشهری) به شهر مادر می باشد که بالطبع در همپوشانی این سکونتگاه ها به فضاهای شهری، مشکلات خاصی بروز می نماید. موقعیت جغرافیایی محله آخماقیه، پتانسیل الحاق این روستا به کلانشهر تبریز را بوجود آورده است. هدف پژوهش بررسی و تحلی...

قسمت اول این مقاله که در شماره اول ویژه نامه نهاد تهران ارائه گردید به طرح مسئله، ضرورت و اهمیت موضوع تشکیل نهاد و اشاره به سوابق و مراحل ایجادی و تکاملی آن تا به امروز پرداخت. نتیجه حاصل از آن بررسی به این دست یافت که فقدان چنین نهادی می تواند بزرگ ترین لطمات و ضربه ها را بر پیکره نظام برنامه ریزی و مدیریت توسعه شهری تهران وارد سازد و از این رو تهدیدی برای آینده این شهر محسوب گردد. بنابراین تش...

امروزه برنامه ریزی در اجرا هر برنامه ای جزء لاینفک و بلافصل آن برنامه است اما این برنامه ریزی در مورد شهرها اندکی متفاوت است و منشأ تفاوت به این موضوع بازمی گردد که ابتدا اغلب شهرها شکل گرفته اند و بعد از وقوع رشد کنترل نشده ای حال می خواهیم به آن ها خط سیر توسعه را نشان دهیم. برای این منظور با تهیه طرح های توسعه شهری، برای شهرها برنامه ای مدون تهیه می گردد. اما یکی از عوامل تهیه و اجرای مناسب ...

رویکرد بهسازی و توانمندسازی سکونتگاه‌های غیررسمی از اواسط دهۀ هشتاد شمسی به‌این‌سو مورد پذیرش دولت ایران قرار گرفته است. همچنین، با تصویب «سند بازآفرینی» در سال 1393، فعالیت‌های ارتقایافتۀ بهسازی و توانمندسازی (شامل اقدامات کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باهدف ارتقاء کیفیت زندگی) اکنون تحت عنوان «بازآفرینی شهری» در سکونتگاه‌های غیررسمی اجرا می­شود. در این مقاله، طرح نمونۀ بازآفرینی شهری در س...

تشکیل سکونت¬گاه¬های غیررسمی در جهان سابقه¬ای طولانی دارد. پس از جنگ جهانی دوم و مهاجرت های گسترده به شهرها در کشورهای درحال توسعه، سکونت گاه های غیررسمی و فقیرنشین پیرامون و درون شهرها تشکیل شدند. سطح رفاه پایین ساکنان این سکونت گاه ها، مدیران و صاحب نظران شهری را بر آن داشت تا به جست وجوی راه حلی برای افزایش کیفیت زیست در این محله ها بپردازند. پیشینه تشکیل سکونت گاه های غیررسمی در ایران نیز ب...

عوامل گوناگونی سبب‌ساز بروز فرسودگی در بافت‌های شهری می‌شوند. هرچند درگذشته، فرسودگی‌های کالبدی مورد مداقه بیشتری بوده، و سایر انگیزه‌ها و مصادیق فرسودگی با اهمیت کمتری مورد توجه قرارداشته‌اند، اما پدیداریِ مفهوم فرسودگی فراگیر، و توجه به برآیند انگیزه‌های چندگانه فرسودگی و تبعات گوناگون آن، تصویر روشن‌تری ازآنچه در واقعیت سبب افول کالبدی و محتوایی بافت‌های شهری می‌شود را به دست داده‌است. اگربه ...