هدف از نگارش این مقاله توصیف ساخت موضوعی اسم فعل ها در چارچوب دستور واژی- نقشی می باشد.نگارندگان در این مقاله به بررسی چگونگی نمود نقش های معنایی یک فعل در ساخت نحوی اسم فعل مشتق از آن فعل که حاصل فرایند اسم سازی هستند، می پردازند.تحلیل داده ها نشان می دهد که اصول انطباق در دستور واژی- نقشی به خوبی پیش بینی می کند که در زبان فارسی نقش معنایی عامل در اسم فعل های متعددی به صورت نقش نحوی متممی و د...

هدف از این تحقیق توصیف ساختمان تصریفی فعل فارسی بر اساس نظریۀ صرفی کلمه و صیغگان است. تلاش این تحقیق روشن کردن این مساله است که صیغگان یا الگوهای تصریفی فعل در زبان فارسی دارای چه ماهیت یا سرشتی هستند و اینکه  نقش های چندگانه الگوهای تصریفی مانند شخص  و شمار  را چگونه می شود از یکدیگر تفکیک و به طور شفاف بیان کرد. به همین منظور بر مبنای کتاب‏های دستور زبان فارسی جملاتی استخراج شدو ساختارهای موج...

فعل معصوم همچون گفتار ایشان یکی از اجزای سنت است و منبع مهمی برای استنباط آموزه‌های دینی به‌شمار می‌رود. بااین‌همه، این مؤلفۀ حدیثی، به‌دلیل ناشناخته ماندنِ ابعاد کارآمدی‌اش، آن‌چنان‌که‌باید، مورد توجه قرار نگرفته است. مقالۀ پیشِ‌رو کوشیده است با روش تحلیلی ـ اکتشافی، ضوابط مؤثر بر استنباط از فعل معصوم را کشف و تبیین کند و درنتیجه، زمینۀ گسترش استنباط از فعل معصوم را فراهم آورد. دستاوردهای این پژ...

معرفت شناسی فضیلت محور عنوان گونه ای جدید از نظریات معرفت شناختی است که با الگو برداری از نظریات فضیلت محور در حوزه اخلاق شکل گرفته است. از جمله سرشناس ترین نظریه پردازان معرفت شناسی فضیلت محور می توان به لیندا زاگزبسکی اشاره کرد. زاگزبسکی مدعی است ابتنای نظریه های معرفت شناسی بر اخلاق فضیلت می تواند معضل گتیه و معضل ارزش، که دو مسئله اساسی پیش روی نظریه های معرفت شناختی است را پاسخ گوید. از هم...

چکیده هدف از انجام این پژوهش، بررسی عبارت های فعلی حرف اضافه ای در زبان فارسی می باشد. از این رو، یکصد عبارت فعلی حرف اضافه ای براساس فرهنگ فشرده ی سخن و شمّ زبانی نگارنده، انتخاب و در چارچوب رویکرد معنی شناسی شناختی لیکاف و جانسون (1980) و ایوانز و گرین (2006) بررسی شده اند. جهت تحلیل داده های گردآوری شده در هر بخش، ابتدا عبارت های فعلی حرف اضافه ای با سازه ی فعلی ساده، سپس عبارت های فعلی حرف ...

دستورنویسان و زبان شناسان بسیاری رفتار نحوی و معنایی فعل ها در زبان فارسی را مورد بررسی قرار داده اند. در مقاله ی حاضر نیز با تقسیم فعل ها به دو دسته ی ساده و گروهی، پیوستار گذرایی در فعل های گروهی فارسی را بررسی خواهیم کرد. بر این اساس، پس از گردآوری شماری از فعل های گروهی به کاررفته در گفتار روزمره که دارای سازه های فعلی «کردن»، «زدن» و «گفتن»اند و سپس دسته بندی آنها بر اساس نظام گذرایی هلیدی...

در دستور وابستگی مفهوم ظرفیت، همان ویژگی های واژگانی فعل است. در این دستور مقوله هایی مانند فعل و اسم قابلیت ترکیب با دیگر سازه های جمله را می یابند و رابطة سلسله مراتبی میانِ کلمات در داخل جمله برقرار می شود. در این دستور فرض بر این است که هر جمله دارای یک فعل اصلی است و براساس نوع و تعداد متمم های اجباری و اختیاریِ آن فعل، می توان ساختِ بنیادین جمله هایی را که فعل در آن ها به کاررفته، تعیین کرد؛...

فرایند انضمام اسم، یکی از زایاترین شیوه های واژه سازی در زبان ها، به ویژه در زبان فارسی است. این فرایند بر مبنای انضمام (پیوند) یک هستة اسمی (عمدتاً موضوع درونی فعل) به هستة فعل واژگانی شکل می گیرد و  برون داد آن یک فعل انضمامی عمدتاً لازم (و بعضاً متعدی) است که ساختار موضوعی اش در درون فعل مرکب ارضا شده است. این برون داد، خود می تواند پایه ای برای اشتقاق های دیگر باشد. معمولاً فرایند انضمام اسم را...

وجود ساخت مجهول همواره از موضوعات مباحثه برانگیز در نحو زبان فارسی بوده است. در سنت دستورنویسی و نیز اغلب تحلیل های زبان شناختی، توالی اسم مفعول فعل متعدی و فعل کمکی «شدن» ساخت مجهول فعلی به شمار رفته است. در این میان، مقالۀ حاضر می کوشد تا از منظر برنامۀ کمینه گرا و نیز برپایۀ تمایزی که اِموندز (2006) میان پسوند اسم مفعول[1] در مجهول های فعلی[2] و صفتی[3] قائل است، نشان دهد که آنچه در این زبان ...

چکیده موضوع این پایان نامه بررسی فعل«????» با پیشوندهای مختلف و روشهای بیان آنها به زبان فارسی است. این فعل جزء افعال پرکاربرد روسی می باشد و از لحاظ بسامد کاربرد در میان افعال پرکاربرد روسی رتبه ششم را داراست. فعل «????» به معنای زندگی کردن است. این فعل از لحظه حیات با انسان همراه است. بعلاوه، فعل «????» تاکنون از منظر مقایسه با زبان فارسی بررسی نشده است. در زبان روسی وندها جایگاه مهمی دارند....