عصر عباسی به طور کلی به دو دوره تقسیم می شود: دوره اول که به عصر طلایی نیز مشهور است و مقارن با قرن هشتم و نهم میلادی است اوج شکوفایی و ارتقا، علم و ادب و فرهنگ است چرا که خلفای عباسی به علم و ادب و هنربسیار توجه داشته و در مسیر پیشرفت و اعتلای آن بر یکدیگر پیشی می گرفتند. در این دوره با توجه به امتزاج و اختلاط فرهنگ ها و عناصر گوناگون و تاثیراتی که این عناصر بر جامعه عباسی داشتند. گرایش ها ...

یکی از شخصیتهای بزرگ ادبی که به تحقیق نقش ارزنده ای در تکوین بخش عظیمی از ادب پارسی در شبه قاره و جلب علاقه و شوق دوستداران ادب فارسی در این سرزمین نسبت به زمینه های گوناگون سخن فارسی اعم از نظم و نثر دارد و یکی از حلقه های مستحکم ارتباط بین فرهنگ ایران و هند در دوره صفوی است محمد جلال الدین طباطبایی زواره ای اردستانی ملقب به میرزا جلالا است که سه قرن پیش رهسپار شبه قاره هند شد و بدیعترین آثار ...

نقش آفرینی روحانیت به عنوان یکی از نیروهای مهم اجتماعی ایران بر حسب موقعیت‌های گوناگون تاریخی اجتماعی و اوضاع سیاسی اجتماعی حاکم متفاوت بوده­است. از جمله تحولات سیاسی اجتماعی تاریخ سیاسی معاصر ایران نهضت ملی شدن نفت می­باشد. پژوهش حاضر با رهیافت جامعه شناسی سیاسی به بررسی نقش آیت الله بروجردی نماد مرجعیت عامه در این نهضت و ارزیابی دلایل آن می­پردازد. فرضیه اصلی مقاله آن است که آیت الله بروجردی ...

سمرقند کنونی ادامۀ سنت ادبیاتی است که آغازگر آن استاد رودکی بود و در زمان‌های بعدی رشد و رونق یافت. این شکوفایی در عصر کنونی نیز در سمرقند همچنان برقرار است. در ابتدای سدۀ بیستم، سمرقند از واقعه‌های انقلابی سرشار بود که باعث بیداری ملی و به‌وجود آمدن ادبیات معارف‌پروری و درنهایت ادبیات نوی تاجیک شد. بنیان‌گذار ادبیات نوین تاجیک، صدرالدین عینی (۱۸۷۸-۱۹۵۴م) است که در ابتدای سال‌های عصر بیستم از ب...

در اواخر قرن هیجدۀ میلادی، چند دهه پس از نهضت روشنگری در مغرب زمین، در میانیهودیان اروپا نیز جنبشی شکل گرفت که محتوای آن همان روشنگری با درونمایه و صبغۀیهودی بود . این نهضت توسط موسی مندلسون، متفکر برجس تۀ یهودی عصر روشنگری ازآلمان، و به ویژه از برلین آغاز شد و به تدریج در دیگر شهرها و کشورهای اروپای مرکزیو شرقی، از جمله در فرانسه، انگلیس، اتریش، لهستان، ایتالیا و سرانجام روسیه نیز رونقگرفت و ح...

حماسه یکی از مهم ترین انواع ادبی است که از دورانی که ملتی در راه دست یافتن به شکوه و تمدن گام نهاده است سخن می گوید. ادبیات عربی به دلایلی، از شاهکار برجسته ی حماسی بی بهره است. در این ادبیات، حماسه گونه هایی یافت می شود که در این مقاله، این حماسه گونه ها، در عصرهای مختلف ادب عربی بررسی شده است. در عصر جاهلی نمونه هایی از این حماسه گونه ها را می توان در معلقات هفتگانه، بوی‍‍ژه در معلقه وسیره یع...

رهبر به عنوان هادی و راهنما، قائد عظیم الشأنی است که با علمداری خویش نهضت دینی یعنی قیام دینی بر ضد کفر، ستم و الحاد را به پیش می برد وی برای این منصب بایستی یک سری شرایط و ویژگی ها را دارا باشد. رهبری دینی برای ایفای نقش بنیادین خویش در ابعاد، اعتقادی، اخلاقی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی- امنیتی و اقتصادی حضور پر رنگ در جامعه دارد.

رساله ی حاضر با عنوان «بررسی زمینه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگیِ شعر فارسیِ عصر اکبر شاه گورکانی در شبه قارّه ی هند»، در راستای بررسی بسترهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مناسب رواج و بالندگی شعر فارسی در عهد اکبر شاه به عنوان دوره ی اوج رواج زبان و ادب فارسی در آن سرزمین تدوین گردیده است . این پژوهش به مدد بهره-مندی از منابع معتبر و دست اوّل تاریخی و ادبی و با تأکید بر سروده های پنج شاعر برجسته ی عهد اک...