ادبیات ملی بدون آشنایی و شناخت ادبیات دیگر کشورها و ملت ها به سر منزل مقصود نخواهد رسید. از سویی دیگر ادبیات تطبیقی، دانشی بسیار مهم و بزرگ در دنیای امروز به شمار می رود. هم چنان که ابزاری برای شنیدن سخنان دیگر مردم جهان است و در آن نژاد، دین، رنگ و ... جایگاهی ندارد. با توجه به این که این ادبیات در نقد ادبی ذوب شده است بنا براین شاخه ای از آن به حساب می آید. هدف نهایی این ادبیات بارورسازی و تک...

ادبیات تطبیقی شاخه ای از ادبیات است که ظاهراً ادبیات کشورهای مختلف جهان را  بیشتر با تاکید بر نفوذ موضوع ها و روش های تفکر ادبی. که به نهضت های بزرگ فکری منجر شده است بررسی می کند. یا به تعبیری دیگر، موضوع آن بحث «در روابط و تأثیرات ادبی» دوکشور است. در واقع ادبیات تطبیقی به طور اساسی از زمانی مطرح شدکه ارتباط بین ملت ها گسترش یافت و رفت و آمدها فزونی گرفت و سیّاحان و مبلغّان مذهبی و خاورشناسان به...

رودباری از گویش های ایرانی جنوب غربی است که در جنوب استان کرمان در شهرستان های رودبار، کهنوج، منوجان، قلعه گنج، جیرفت، عنبرآباد و همچنین برخی از مناطق استان هرمزگان رایج است و گونه های مختلفی دارد. در این مقاله به معرفی وندهای فعال گونة کهنوجی و توصیف و طبقه بندی آنها در دو زیرگروه اشتقاقی و تصریفی، به مقایسة آنها با زبان فارسی معیار پرداخته ایم. براساس داده های این پژوهش، هرچند بسیاری از وندها...

در آغاز هزاره دوم پیش از میلاد مسیح تیره های ایرانی زبان از سایر آریایی ها جداشده وایران زمین که آسیای مرکزی را شامل می شد را بعنوان زیست بوم و محل استقرار خود برگزیدند و هم آنان بنیانگذاران شهرنشینی و تمدن های بزرگ شدند تاجیکان از دیرباز دارای فرهنگ و زبان همسو و یکسان با زبان و فرهنگ ایرانیان بوده اند . فارسی تاجیکان همان فارسی دری و همان فارسی رودکی است به همین دلیل با وجود فراز و فرودها و گ...

در مقالهء حاضر به بررسی جادو در برخی از آیین های کهن بشری پرداخته ایم. سپس برخی از مظاهیر جادو را مورد نظر قرار داده و بخشی از مضامین مربوط به آن را که در برخی از متون در ادبیات فارسی به کار رفته است، آورده ایم. نکتة مهئم آن است که بررسی جادو و مظاهر آن و دانستنی نکات ادبی به کار گرفته شده دربارهء جادو برای فهیم بخشی از مشکلاب ادبی مندرج در متولب نظم و نثر فارسی لازم و بایسته است.

دفتر گسترش زبان و ادبیات فارسی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، رسالت ترویج زبان و ادبیات فارسی در کشورهای بیگانه را به عهده دارد. این دفتر به منظور تحقق هدف فوق، سالهاست که به تأسیس کرسیهای زبان فارسی در دانشگاههای کشورهای بیگانه و اعزام استاد اقدام کرده است. به هرحال، این کرسیها، علی رغم محاسن فراوان، همواره با چالشهایی نیز روبه رو بوده است. بررسی علمی چالشها و ارائه راهکارهای مدبرانه، ارتقای کی...

شاهنامه، حماسه جاویدان و گران‌سنگ فردوسی، در اقیانوس ادب فارسی، دریایی است عمیق و بیکران و آکنده از مرواریدهای درخشان فرهنگ ایرانی که کندوکاو درباره آنها از ابعاد مختلف ادبی، تاریخی، اجتماعی، اسطوره‌ای، آیینی، زبان‌شناسی، و ... می‌تواند سالها آبشخور پژوهشگران زبان و ادب فارسی باشد. مقاله حاضر به بخش کوچکی از مختصات زبانی شاهنامه؛ یعنی ماضی نقلی و انواع آن اختصاص دارد. ابتدا پیشینه تحقیق به اجما...

ترجمۀ تفسیر طبری، فراهم آمده در زمان سامانیان، قدیمی‌ترین ترجمۀ فارسی قرآن و از قدیمی‌ترین کتب نثر فارسی است. بررسی ویژگیهای نثر این کتاب که مطابق با نثر معیار آن روز و دور از حالت روایی و شاعرانه است، می‌تواند به خوبی بیانگر زبان نثر اوایل دورۀ فارسی دری باشد. در این مقاله‌ ما به بررسی شش ویژگی افعال متعدّی، پیشوند در فعل، مجهول و انواع آن، صیغۀ دعایی، لازم یک شخصه و استعمال افعال متروک و مستعم...

به وجود آمدن اصطلاح «ادبیات تاجیک» در سال ۱۹۲۴م سبب دوری تاجیکان از اصطلاح تاریخی «ادبیات فارسی» شد؛ ازهمین رو، برای از میان بردن کج فهمی ها و اغواگری ها اصطلاح «ادبیات فارس- تاجیک» به وجود آمد که هم مضمون چندهزارسالۀ «ادبیات فارسی» را انعکاس می داد و هم ترکیب نوزاد «ادبیات تاجیک» را هم معنای آن می کرد. در این زمینه توجه به هم بستگی ترکیب های ادبیات فارسی و ادبیات تاجیک بسیار حائز اهمیت است. هم...